قراردادهای آتی و آینده چیست؟

معاملات فیوچرز (Futures Contract) چیست؟
معاملات فیوچرز، قراردادهای مشتقه مالی هستند که دو طرف را مقید می سازند تا یک دارایی را در تاریخ و قیمت از قبل پیش بینی شده مبادله کنند.
معاملات فیوچرز یا “قرارداد فیوچرز” به یک توافقنامه قانونی برای خرید یا فروش یک دارایی خاص گفته می شود. این قرارداد می تواند یک تضمین در خصوص قیمت آینده یک کالا نیز باشد. معاملات فیوچرز به صورت استاندارد و با ترید آسان در صرافی های فیوچرز به کار می روند. خریدار یک قرارداد فیوچرز متعهد می شود که دارایی مورد نظر را در پایان این معامله خریداری کرده و دریافت کند. فروشنده در معامله فیوچرز نیز تعهد دارد تا دارایی مورد نظر را در تاریخ انقضای قرارداد فراهم کند.
قراردادهای فیوچرز در واقع اوراق مشتقه ای هستند که خریدار یا فروشنده را متعهد به انجام وظایف خود در تاریخ و قیمت آینده می کنند. معامله فیوچرز به سرمایه گذار اجازه می دهد تا در قالب های تضمینی، مالی یا انتقال دارایی، به صورت کوتاه مدت یا بلند مدت از اهرم های ترید برای پیشبرد معامله استفاده کند. از این معاملات گاهی نیز برای هج کردن (hedge) رفتارهای ناخواسته قیمتی استفاده می شود. بدین ترتیب می توان از ضررهای ناشی از حرکت ناگهانی قیمت جلوگیری کرد.
آنچه در این مطلب می خوانیم ☜
ویدئوی آشنایی با معاملات فیوچرز در ارزهای دیجیتال
معاملات فیوچرز به زبان ساده چیست؟
“فیوچر” یک قرارداد مشتقه مالی است که دو طرف را مقیّد می سازد تا یک دارایی را در تاریخ و قیمت از قبل پیش بینی شده مبادله کنند. بدین ترتیب، خریدار یا فروشنده باید مبادله را با قیمت تعیین شده و صرف نظر از قیمت لحظه ای بازار در آن زمان انجام دهد. دارایی های مورد نظر می توانند شامل کالاهای فیزیکی یا اموال مالی باشند. معاملات فیوچرز حاوی تعداد دقیق دارایی خواهند بود و در یک صرافی فیوچرز به سادگی قابل ترید هستند. از این قراردادها می توان برای هج کردن یا سوداگری و پیش بینی قیمت در ترید استفاده کرد.
گاهی به جای لفظ معاملات فیوچرز تنها از فیوچرز استفاده می شود. اما به یاد داشته باشید که اگر کسی از لفظ “معاملات فیوچرز” (futures contract) استفاده کرد، احتمالاً منظورش نوع خاصی از قرارداد فیوچرز برای کالایی خاص (مانند نفت یا طلا) می باشد. اما لفظ “فیوچرز” به تنهایی معنای کلی دارد و به یک سبک معامله در بازار اشاره می کند.
مثالی از قرارداد فیوچرز
معاملات فیوچرز توسط دو دسته اصلی در بازار مورد استفاده قرار می گیرند: “هج کنندگان” و “پیش بینی کنندگان”.
تولید کنندگان یا خریداران یک دارایی، تضمین می کنند (هج) که آن کالا در چه قیمتی فروخته یا خریداری می شود. از سوی دیگر، تریدرها نیز از طریق معاملات فیوچرز شرط می بندند که قیمت آن دارایی چه تغییراتی خواهد داشت.
فرض کنید یک تولید کننده نفت بخواهد نفت خود را بفروشد. این شخص ممکن است برای این کار از قراردادهای فیوچرز استفاده کند. بدین ترتیب، می تواند قیمت فروش خود را تثبیت کند و آنگاه نفت خود را در هنگام اتمام قرارداد به خریدار برساند. به همین ترتیب، یک کارخانه تولیدی نیز ممکن است برای تولیدات خود نیاز به نفت داشته باشد و می خواهد از قبل در این خصوص برنامه ریزی کند. پس این کارخانه هم می تواند از معاملات فیوچرز استفاده کند. در نتیجه، از قبل می تواند قیمت پرداختی خود برای نفت را تثبیت کند. همچنین، صاحب شرکت می داند که در پایان مهلت قرارداد فیوچرز به نفت خود دست پیدا می کند.
فیوچرز برای انواع کالاها مورد استفاده قرار می گیرد. این معاملات برای شاخص های مختلف صرافی، کالاها، و انواع ارزها استفاده می شوند.
آیا معاملات فیوچرز و فوروارد (قرارداد آتی) یکسان هستند؟
معاملات فیوچرز بر خلاف “معاملات فوروارد” (Forward Contract) یا همان قرارداد آتی دارای استاندارد دقیق هستند. “فوروارد ها” نیز توافق نامه هایی بر سر قیمت آتی یک کالا هستند. اما معاملات فوروارد اصولاً در بازارهای OTC ترید می شوند. این معاملات می توانند شامل مفاد مختلف اختصاصی باشند که با توافق طرفین ثبت می گردند. اما معاملات فیوچرز، صرف نظر از طرفین قرارداد، دارای مفاد مشخص و ثابتی هستند.
این دو نوع قرارداد مشتقه شبیه به هم هستند. مهمترین تفاوت این است که فیوچرز در صرافی ترید می شود و مشخصات استاندارد یک قرارداد را دارد. این صرافی ها کاملاً طبق مقررات رفتار کرده و اطلاعات قرارداد و قیمت ها را به طور شفاف اعلام می کنند. اما معاملات فوروارد (Forward Contract) در فرابورس (OTC) با مقررات و مشخصات متغیر از سوی دو طرف تعیین و اجرا می شوند.
ویدئوی آشنایی با قرارداد آتی (Forward Contract)
نحوه کار معامله فیوچرز
تصور کنید که یک شرکت نفتی بخواهد در طول سال آینده یک میلیون بشکه تولید کند. این میزان تولید، ظرف یک سال آماده توزیع خواهد بود. فرض کنیم که قیمت کنونی هر بشکه قراردادهای آتی و آینده چیست؟ نفت 75 دلار باشد. این سازنده می تواند نفت خود را تولید کرده و یک سال دیگر آن را به قیمت کنونی بفروشد.
با توجه به نوسان قیمت، قیمت لحظه ای نفت در آن زمان می تواند بسیار متفاوت از حالا باشد. اگر سازنده معتقد باشد که قیمت در یک سال آینده افزایش می یابد، احتمالاً دلیلی برای ثبت قیمت کنونی نداشته باشد. اما اگر به نظر او قیمت 75 دلار خوب است، می تواند همین قیمت را به کمک یک معامله فیوچرز برای خود تثبیت کند.
یک مدل ریاضیاتی برای ثبت قیمت قراردادهای فیوچرز استفاده می شود. در این مدل، عوامل مختلفی همچون قیمت کنونی محصول، نرخ بازده، زمان شکوفایی محصول، هزینه نگهداری و سود خالص در نظر گرفته می شوند. تجسم کنید که قرارداد فیوچرز یک ساله برای خرید و فروش نفت در مبلغ 78 دلار برای هر بشکه بسته شود. با ورود به این قرارداد، تولید کننده موظف است تا یک میلیون بشکه قراردادهای آتی و آینده چیست؟ نفت را در طول یک سال تولید کند و مبلغ 78 دلار دریافت کند. این 78 دلار صرف نظر از قیمت لحظه ای نفت پرداخت خواهد شد.
اجرا و تضمین معاملات فیوچرز
این نوع قرارداد ها به صورت استاندارد در می آیند. برای مثال، یک قرارداد نفتی در صرافی مرکانتیل شیکاگو (CME) مختص 1 هزار بشکه نفت خواهد بود. بدین ترتیب، اگر کسی بخواهد قیمت فیوچرز را برای 100 هزار بشکه تثبیت کند (چه خرید و چه فروش)، باید 100 قرارداد از این نوع را بخرد یا بفروشد.
بازارهای فیوچرز توسط “کمیسیون ترید فیوچرز کالا” (CFTC) مدیریت می شوند. این کمیسیون یک سازمان فدرال است که توسط کنگره آمریکا در سال 1974 ایجاد شد. این کمیسیون تضمین می کند که قیمت های آتی بازار و انجام مفاد قرارداد به صورت کامل و طبق برنامه صورت بگیرد.
ترید قراردادهای فیوچرز
تریدرهای خرد علاقه زیادی به دریافت کالاهای تولید کنندگان ندارند. برای مثال، یک تریدر کوچک نیازی به دریافت هزار بشکه نفت ندارد. آنها تنها می خواهند سودی را به واسطه نوسان قیمت نفت به دست آورند.
معاملات فیوچرز می توانند تنها به منزله کسب سود ترید باشند. البته تا زمانی که قبل از تاریخ انقضای قرارداد، ترید بسته شود. بسیاری از این قراردادها معمولاً در سومین جمعه ماه به پایان می رسند. اما این موضوع در مورد همه آنها صدق نمی کند. پس بهتر است پیش از ترید قراردادهای فیوچرز، از زمان نهایی شدن آنها اطمینان حاصل کنید.
مثالی از ترید فیوچرز
فرض کنید اکنون فروردین است و قراردادهای ماه تیر با قیمت 55 دلار در حال ترید هستند. اگر یک تریدر معتقد باشد که قیمت نفت پیش از پایان انقضای قرارداد (در تیر ماه) بالاتر می رود، می تواند این قرارداد را به ارزش 55 دلار خریداری کند. بدین ترتیب، او کنترل هزار بشکه نفت را در اختیار خواهد داشت. نیازی نیست که او مبلغ 55 هزار دلار (55 دلار برای هر بشکه) را برای تحفیظ این حق برای خود پرداخت کند. در عوض، کارگزاری تنها یک پرداخت اولیه مارجین را از سوی تریدر انتظار دارد. کارگزار معمولاً چند هزار دلار اولیه را برای چنین قراردادهایی تأمین می کند. برای مطالعه در مورد ترید مارجین می توانید به مقاله مربوطه مراجعه نمایید.
سود و زیان این پوزیشن با بالا و پایین رفتن قیمت آتی این قرارداد فیوچرز نوسان خواهد داشت. اگر ضرر بیش از حد بالا برود، کارگزار از تریدر می خواهد تا مبلغ بیشتری را برای تأمین ضرر پرداخت کند. این مبلغ را “مارجین نگهداری” (Maintenance Margin) گویند.
سود یا ضرر نهایی این ترید در پایان قرارداد معلوم خواهد شد. در این مثال اگر خریدار بتواند قرارداد خود را به 60 دلار بفروشد، 5 هزار دلار سود (5 دلار سود * هزار بشکه) به دست خواهد آورد. اما از سوی دیگر، اگر قیمت به 50 دلار برسد و پوزیشن در آنجا بسته شود، او به همین ترتیب 5 هزار دلار از دست خواهد داد.
چرا به این قراردادها معاملات فیوچرز گفته می شود؟
خیلی ساده! از آنجا که خریدار و فروشنده در این معاملات از قبل در مورد قیمت آتی (Future) یک کالا به توافق می رسند، این قراردادها به “فیوچرز” معروف هستند.
با اتمام تاریخ انقضای قرارداد چه اتفاقی می افتد؟
اگر پوزیشن قرارداد پیش از اتمام تاریخ انقضا بسته نشده باشد، فروشنده باید کالا را به خریدار تحویل دهد. بسته به قرارداد، این داد و ستد عموماً در قالب پول نقد و ارز فیات صورت می گیرد. اما بعضی اوقات، معاملات فیوچرز نیاز به داد و ستدهای فیزیکی دارد. در این سناریو، سرمایه گذاری که قرارداد را پیش از اتمام تاریخ انقضای آن در اختیار دارد، مسئولیت ذخیره کالا ها را بر عهده دارد. یعنی باید هزینه های ذخیره و بیمه کالا را بپردازد.
چه کسانی از معاملات فیوچرز استفاده می کنند؟
افراد علاقه مند به پیش بینی می توانند قیمت آتی یک دارایی را پیش بینی کنند. هج کنندگان نیز می توانند قیمت کنونی بازار را برای خود تضمین کنند تا از نوسان آتی قیمت ضرر نکنند.آربیتراژ کنندگان هم به ترید معاملات فیوچرز در بازارهای مختلف می پردازند. آنها از اختلاف کوچک قیمت ها در این بازارها استفاده می کنند.
چگونه می توان وارد بازار معاملات فیوچرز شد؟
توانایی شما در انجام معاملات فیوچرز به کارگزاری و امتیاز حساب شما در آن کارگزاری بستگی دارد. همچنین معمولاً نیاز به یک حساب مارجین دارید.
معاملات فیوچرز Futures چیست و چطور باعث افزایش سود می شوند؟
قراردادهای آتی یا معاملات فیوچرز چیست و آیا در بازار ارز دیجیتال و بیت کوین نیز کاربرد دارد؟
معاملات فیوچرز که به آنها معاملات آتی یا Trading Futures نیز گفته می شود، یک قرارداد یا توافق نامۀ قانونی است که در زمان امضای قرارداد، معامله گران قیمتی توافقی برای خرید یا فروش یک کالا، یا مقدار مشخصی از یک محصولِ تولیدی و یا یک آیتم مالی را تعیین میکنند. در واقع این قیمت را با بهای معینی برای تاریخ مشخصی در آینده یا قبل از تاریخ مشخص شده در آینده، برآورد میکنند.
کالا یا ابزاری که طبق قراردادهای آتی تحویل میشود، لازم است از لحاظ کیفیت و کمیت مشمول استاندارد بوده و زمان، قیمت و مکان داد و ستد آن نیز از پیش مشخص شده باشد. زمانی که به تاریخ مورد نظر قید شده در قرارداد برسید، معامله بر پایه قیمتی که در قرارداد توافق شده، انجام میگردد.
امکاناتی که در معاملات آینده تعبیه شده به افراد امکان میدهد ریسک مربوط به مشاغل اصلی خود را کاهش دهند. شما میتوانید با معاملات فیوچرز در مورد خرید یا فروش قراردادهای سهام، در برابر تغییر نرخ بهره از سرمایه خود محافظت کنید. شما میتوانید با خرید یا فروش یک قرارداد ارزی، در برابر واریانس مبادله ارز که بر میزان پس انداز حساب مالی شما تأثیر میگذارد، از معامله خود در برابر خطر احتمالی، محافظت نمایید.
چه مواردی مشمول معاملات آتی میگردند؟
معاملات فیوچرز یا قراردادهای آتی استاندارد، بوسیله کالاهای متنوع و مبادلات آتی تعریف شده است. بسیاری از “کالاها” وجود دارند که قراردادهای آینده مربوط به آنها هستند و به آنها commodity گفته میشود. تقریباً برای هر کالایی میتوان قرارداد آتی را تعریف کرد.
به عنوان مثال، برخی از مواد غذایی، سوخت های مختلف، فلزات گرانبها، اوراق بهادار، انواع ارز و حتی برخی از محصولات دور از تصور مانند تراشه های نیمه هادی، از محصولاتی است که با معاملات فیوچرز مورد معامله واقع میشوند.
کالاهای معمولی شامل مواد غذایی (از قبیل کالاهای اساسی مانند گندم، شکر، ذرت، سویا، برنج، چای)، فلزات گرانبها (از جمله طلا، نقره، مس و غیره)، ارز (مانند دلار، یورو، فرانک سوئیس، ین و غیره)، فهرست سهام ( به عنوان مثال کارخانجات تولیدی و داروسازی)، محصولات مالی (مانند اوراق بهادار خزانه داری) و حتی برخی از کالاهای بسیار ویژه مانند قطعات الکترونیک برای محافظت در برابر نوسانات نرخ بهره پیش فروش میشوند.
برخی از داستان های معاملات بزرگ آتی نشان میدهد که چگونه با پیش بینی درست آینده میتوان ثروت عظیمی را حاصل کرد و یا بدون تحلیل کافی از دست داد.
اگر در بازار ارز های دیجیتال تازه وارد هستید و میخواهید تمامی مفاهیم و نکات مربوط به این بازار را بشناسید و یک سرمایه گذاری موفق داشته باشید پیشنهاد می کنیم از دوره ارز دیجیتال استفاده نمایید.
ویژگیهای معاملات فیوچرز کدامند؟
قراردادهای آتی به طور معمول در بازارهای معاملات مالی، ویژگیهای خاص خود را دارند که آنها را از دیگر معاملات متمایز میکند، تعدادی از این خصوصیات در زیر آمده است:
مدیریت خطر یا ریسک: معاملات فیوچرز میتوانند به عنوان حفاظی در مقابل ریسکهای احتمالی معاملات استفاده شوند. این نوع معامله برای برخی از معامله گران از جمله کشاورزان مطلوب است، آنها محصولات خود را پیش فروش میکنند، برای آنکه اطمینان خاطر حاصل کنند که پس از برداشت محصول از ریسک پایین آمدن قیمت در امان هستند. این نوع معامله همان قرارداد آتی است که ریسک بالا در پایین رفتن قیمت را از بین میبرد.
استفاده از اهرم: اهرم یا Leverage، قابلیتی است که در قراردادهای آتی کاربرد دارد. برای نمونه فرض کنید یک معاملهگر با اهرم 1:2، میتواند تا دو برابر اعتبار خود سهام یا اوراق قرضه را با قرارداد آتی خریداری نماید. پس در اینصورت تا دو برابر نیز سود خواهد کرد ولی توجه داشته باشید در محاسبات اشتباه، ضرر او نیز قراردادهای آتی و آینده چیست؟ دو برابر خواهد شد.
دیگر ویژگی های معاملات آتی کدامند؟
استفاده از پوزیشن فروش: در قراردادهای آتی امکان به کارگیری از پوزیشن شورت یا Short، برای معامله فروش یا Sell وجود دارد. در حالتی که یک معاملهگر پیش بینی کند که کالایی با نزول قیمت مواجه است و یا به عبارتی ارزش یک دارایی رو به کاهش خواهد رفت، او قادر خواهد بود با استفاده از پوزیشن فروشِ قرارداد آتی، سود مطلوبی را کسب نماید.
جذب کردن نقدینگی: استفاده از معاملات فیوچرز میتواند راه حلی برای جذب کردن نقدینگی به حساب آید. معاملات آتی میتواند سرمایههای سرگردانِ معاملهگران را در بازارهای مالی از جمله بازار بورس و بازار ارز به کار گیرد.
دارایی های گوناگون: در برخی شرایط امکان دارد که معامله واقعی بعضی از کالاها برای معامله گران سخت باشد. به طور نمونه در نظر بگیرید که یک فرد معاملهگر در نظر دارد که ده ماشین سنگین را خریداری کند، در این صورت تحویل این محصول عظیم به صورت فیزیکی و فروش دوباره آن به شخص دیگری کاری عبث به نظر میآید. در چنین موقعیتی بهترین کار استفاده از معاملات آینده خواهد بود.
مشخص کردن قیمت: در برخی از بازارهای مالی که انجام معامله در آنها به صورت واقعی و فیزیکی سخت است، قیمت یا بهای موضوع معامله با عقد قراردادهای آتی مشخص میشود.
سودمندی های معاملات آینده کدامند؟
– سرمایه گذاران می توانند از قراردادهای آتی استفاده کنند تا قیمت یک دارایی اساسی را پیش بینی کنند.
– شرکت ها میتوانند قیمت مواد اولیه یا کالاهایی را که میفروشند هدج کنند تا در برابر حرکات نامطلوب قیمت محافظت شوند.
– در معاملات فیوچرز ممکن است فقط نیاز به واریز بخشی از مبلغ قرارداد توسط یک کارگزار داشته باشد و لازم نباشد همه مبلغ را پرداخت کند.
نکات منفی قراردادهای آتی کدامند؟
– این خطر برای سرمایه گذاران وجود دارد که به دلیل استفاده از اهرم های آتی، میتوانند بیش از مبلغ سرمایه اولیه را از دست بدهند.
– سرمایه گذاری در معاملات فیوچرز ممکن است از حرکت قیمت به سوی قیمت های مطلوب جلوگیری کند.
– معاملات مارجین یا حاشیه ای میتواند یک شمشیر دو لبه باشد، به این معنی که میزان سود برای معامله گران تقویت میشود، اما احتمال دارد زیان های زیادی نیز به همراه داشته باشد.
مدیریت ریسک چگونه قراردادهای آتی را پوشش میدهد؟
معاملات فیوچرز برای خریدار و فروشنده این امکان را فراهم میکند که بتوانند خود را از پیشامد خطرات احتمالی که ممکن است در آینده کالاهای مورد نظرشان را در برگیرد، حفظ کنند. به عنوان مثال یک شرکت میتواند با استفاده از پوزیشن لانگ Long کالای خاصی را که تمایل دارد، خریداری کند. این شرکت میتواند با معاملات آینده، کالایی را خرید کند تا نیاز خود به آن کالا را برآورده نماید.
مثالی از معامله خرید آتی آن است که شرکتی برای 6 ماه آینده خود نیاز به چند تن آهن دارد، در حال حاضر هر کیلو آهن 11000 تومان قیمت دارد، شرکت با یک قرارداد خرید آتی آهن مورد نیاز خود را به قیمت هر کیلو 10000 تومان میخرد. بدین سان این شرکت با یک قرارداد خرید آتی، ریسک افزایش قیمت را خنثی مینماید.
مثالی از قرارداد فروش آتی آن است که یک تولید کننده، میخواهد در آینده چندین تن آهن را به مشتری خود بفروشد، هم اکنون آهن کیلویی 11000 تومان قیمت دارد، این شرکت به عنوان فروشنده نمیداند که در شش ماه آینده، آهن چه قیمتی خواهد داشت، به همین دلیل چندین تن آهن را به مشتری خود به قیمت کیلویی 10000 تومان به فروش میرساند. از این طریق این شرکت ریسک کاهش قیمت آهن را از خود دور مینماید.
در این دو مثال میبینیم که یکی از دلایل عمده در عقد معاملات فیوچرز، نداشتن اطمینان معامله گران از اتفاقات آینده و حفظ کردن سرمایه شان از بالا و پایین رفتن قیمت میباشد. با عقد این قراردادها، ریسک قراردادهای بین خریدار و فروشنده کاهش مییابد.
نقش سفته بازی در بازار قراردادهای آتی چیست؟
یک شخص تجاری، به عنوان نمونه یک کشاورز یا یک صادرکننده، امکان دارد آینده مالی خود را در معرض خطر ببیند. برای جبران این ریسک، آنها میتوانند با یک قرارداد آتیِ خرید یا فروش، از دارایی خود محافظت کنند.
هر سرمایه ای که در بازار نقطهای یعنی بازار واقعیِ فعلی ایجاد کنند یا از دست بدهند، میتوانند در بازار مالی از دست بدهند و یا تامین کنند تا اختلاف پیش آمده را جبران کنند. به عمل این اشخاص هِدج کردن یا hedging گفته میشود، اینها افرادی هستند که برای محافظت از خود در برابر ضرر مالی یا سایر شرایط نامطلوب دنبال راه حلی هستند.
از طرف دیگر، شما می توانید بدون داشتن مشاغل تجاری، توسط معاملات آتیِ قراردادهای خرید یا فروش، خریداری و یا فروش خود را به انجام رسانید. به عنوان مثال، اگر اعتقاد دارید که امسال نرخ بهره بالا میرود، می توانید قراردادهای آتی اوراق قرضه دولتی خود را با پوزیشن شورت بفروشید.
به یاد داشته باشید که با بالا رفتن نرخ بهره، بهای اوراق قرضه کاهش می یابد و بنابراین اگر درست عمل کرده باشید، میتوانید با درگیر کردن سپرده خود در معاملات فیوچرز، سود عظیمی برای خود بسازید.
گروهی از افراد که هِدج نمیکنند، اما در بازار برای گرفتن سود وارد معامله میشود، سفته بازها یا speculators هستند. نسبت هدج کاران به سفته بازان تقریبا 3 : 1 است. سفته بازان برای اطمینان از وجود فعال و بازارهای نقدینگی بسیار مفید هستند.
مفهوم معاملات فیوچرز در بازار ارز دیجیتال چیست؟
تا به حال دیدیم که قراردادهای آتی بیشتر در حوزه کالاهای فیزیکی بکار گرفته میشوند. البته در حال حاضر معاملات آتی پای خود را به دنیای ارز دیجیتال باز کرده است.
به طور نمونه معاملات آینده بیت کوین، نمونه ای از قراردادهای آتی است که در آن معامله گران قادرند حتی بدون آنکه بیت کوینی در دست داشته باشند، مستند بر پیشبینی خود از قیمت آینده این ارز، برای خرید یا فروش آن اقدام میکنند. در حقیقت بستن قراردادهای آتی بیت کوین با تکیه بر معاملات پر خطر مالی که به آن سفتهبازی یا Speculation گفته میشود، انجام پذیر خواهد بود.
بهتر است با طرح یک مثال، با تاثیر قرارداد آتی بیت کوین بیشتر آشنا شویم. تصور کنید دو معامله گر برای مصون ماندن از ریسک بالا و پایین رفتن قیمت، یک قرارداد آتی امضا نمایند.
قراردادهای آتی و آینده چیست؟
اوراق بهادار
- معرفی اوراق بهادار
- فرم اوراق
- سجام و احراز هویت
- کد بورسی
ضوابط اجرایی
- ضوابط اجرایی سنجش شرایط مشتری
- کارمزد
- اعتبار
بورس کالا
- معرفی بورس کالا
- فرمهای بورس کالا
- رینگهای معاملاتی
- معاملات آتی
لینکها
بورس انرژی
- معرفی بورس انرژی
- فرمهای بورس انرژی
- شماره حساب بورس انرژی
معاملات
- معاملات بورس انرژی
عرضه و پذیرش
سامانه معاملات
- پشتیبانی سامانه معاملات
- منابع آموزشی سامانههای معاملاتی
- راهنمای سامانههای معاملاتی
اطلاعات بازار
- وبلاگ تحلیلها و گزارشات
- گزارش روزانه
- تحلیل بنیادی
- بولتن هفتگی
آمار و اخبار و تحلیلها
درباره ما
تماس با قراردادهای آتی و آینده چیست؟ ما
- راههای ارتباطی
- شماره حسابها
- دعوت به همکاری
- اخبار ویژه کارگزاری
معاملات آتی
آشنایی با قراردادهای آتی
تعریف قراردادهای آتی: قرارداد آتي قراردادي است كه فروشنده بر اساس آن متعهد می شود در سررسيد معين، مقدار معيني از كالاي مشخص را به قيمتي كه الان تعيين میكنند، بفروشد و در مقابل طرف ديگرقرارداد متعهد می شود آن كالا را با آن مشخصات، خريداري كند.در این قراردادها، براي جلوگيري از امتناع طرفين از انجام قرارداد، طرفين به صورت شرط ضمن قراردادهای آتی و آینده چیست؟ عقد متعهد می شوند مبلغي را به عنوان وجه تضمين نزد اتاق پاياپاي بگذارند و متعهدمی شوند متناسب با تغيیرات قيمت آتی، وجه تضمين را تعديل كنند و اتاق پاياپاي بورس کالا از طرف آنان وكالت دارد متناسب با تغييرات، بخشي از وجه تضمين هر يک از طرفين را به عنوان اباحه تصرف در اختيار طرف دیگر معامله قرار دهد و او حق استفاده از آن را خواهد داشت تا در سر رسيد با هم تسويه كنند.
معاملات آتي در بورس کالاي ايران
با توجه به اينکه اولين معاملات قراردادهاي آتی در دنيا به صورت استاندارد در بور سهاي کالايی انجام شده است.در کشور ما نيزمعاملات اولين قرارداد آتی در بورس کالای ايران با راه اندازی قرارداد آتی بر روی شمش طلاي يک اونسی که در سال1387مورد پذيرش قرار گرفته بود آغاز شد.اما با راه اندازی قراردادهای آتی بر روی سکه طلای بهارآزادی و آغاز معاملات آن هم اکنون تقریبا تمام معاملات آتی بورس کالا به قراردادهای آتی و آینده چیست؟ قراردادهای سکه طلای بهارآزادی اختصاص پیدا کرده است که روز به روز نیز بر متقاضیان حضور در این بازار افزوده می شود نگاهی به آمار معاملات قراردادهای آتی در بورس کالای ایران نشان میدهد طی مدتی که از راه اندازی این قراردادها می گذرد، حجم و ارزش این معاملات هر سال نسبت به سال قبل افزایش بسیار چشمگیری راتجربه کرده است.
برخي اصطلاحات مهم در قراردادهاي آتي
دارايی پايه، کالا يا آن دارايي که قرارداد آتی بر روي آن منتشر می شود را دارايی پايه می گويند. معمولاً در بورس هاي کالايی دنيا دارايیهاي مختلفی از جمله محصولات کشاورزی،انواع فلزات، انواع فراورده های نفتی و سايرمحصولات به عنوان قرارداد آتي منتشر می شوند و به عنوان دارايی پايه قراردادهای آتی مطرح می گردند.
موقعيت تعهدي فروش، شخصی که در بورس، قرارداد آتی را به فروش می رساند و خود را به تحويل دادن دارايي پايه بر اساس ضوابط استاندارد بورس در تاريخ معينی در آينده متعهد می نمايد، اصطلاحآ موقعیت فروش اختیار کرده است. دارنده موقعيت تعهدی فروش، اگر تا تاريخ سررسيد قرارداد، اين موقعيت را حفظ نمايد ضرورتاً بايد دارايی پايه را تحويل دهد.
موقعيت تعهدی خريد،شخصی که در بورس قرارداد آتي را می خرد و خود را متعهد به خريد دارايی پايه بر اساس ضوابط استاندارد بورس درتاريخ معينی می نمايد، اصطلاحاً موقعيت خريد يا موقعيت تعهدی خريد اختيار کرده است و اگر تا تاريخ سررسيد قرارداد اين موضع را حفظ نمايد ضرورتاً باید کل ارزش دارایی پایه را پرداخت نماید.
سررسيد قرارداد، تاریخی که درآن قرارداد به طور کامل تسویه و بسته میشود.تاريخ سررسيد قراردادهای آتی بر روي يک کالا به صورت استاندارد و مشخص توسط بورس تعيين میشود و فقط براي سررسيدهای معينی که تعيين می شود امکان انجام معاملات آتی وجود دارد.مثلاً در قراردادهای آتی سکه طلای بورس کالا سررسيد قراردادها پایان تمامی ماه هاي سال می باشد.
اندازه قرارداد،در قراردادهاي آتي اندازه هر قرارداد توسط بورس تعيين می شودو سرمایه گذاران فقط می توانند مضربهاي صحيحي از اين مقدار را مورد معامله قرار دهند.به طور مثال در قراردادهاي آتي سکه طلاي بورس کالا، اندازه قرارداد 10 عدد سکه طلاي بهارآزادي می باشد.
مشخصات قرارداد آتی سکه بهار آزادی
معمولا تعداد زیادی از قراردادهای آتی قبل از رسیدن به دوره تحویل فیزیکی، با اتخاذ یک موقعیت معکوس بسته و تسویه می شوند ولی مشتریانی که به قصد تحویل کالا وارد بازار آتی میشوند بایستی دو روز کاری قبل از آخرین روز معاملاتی، فرم “گواهی آمادگی تحویل” را تکمیل و به کارگزار خود ارائه دهند.عدم ارائه این فرم، نکول محسوب می شود و موقعیتهای آنها به قیمت تسویه همان روز تسویه شده و جریمهای معادل با 2 سرکارمزد و1 درصد ارزش قرارداد با قیمت تسویه آن روز محاسبه شده و از حساب آنها کسر میشود.
در بازار آتی سکه پس از ارائه فرم گواهی آمادگی تحویل در اولین روزکاری پس از آخرین روز معاملاتی فروشنده سکههای خود را به یکی از شعب بانک عامل که توسط بورس تعیین میشود،تحویل و پس از پرداخت هزینه کارشناسی برای هر قرارداد پرداخت میکند و خریدارنیز وجهی معادل با قیمت تسویه آخرین روز معاملاتی برای هر سکه،واریزمیکند و در روز بعد خریدارسکه های خود را تحویل میگیرد و وجه به حساب فروشنده واریزمی شود.کارمزدتسویه و تحویل برای هر قرارداد 50،000ریال میباشد و در صورت نکول هریک از طرفین جریمهای معادل با دو سرکارمزد،1درصدارزش قرارداد با قیمت تسویه آخرین روز معاملاتی و مابالتفاوت قیمت نقدی نسبت به قیمت آتی(اگر به نفغ مشتری نکول کننده باشد) ازحساب وی کسر و به حساب طرف مقابل واریز میشود.اگرخریدارنکول کند هزینه کارشناسی سکهها نیز ازحساب وی کسرمیشود.
هر قرارداد معادل با 10 سکه که براساس استاندارد بانک مرکزی با عیار 900 در هزار با وزن 133 / 8 گرم می باشد.سررسید قراردادها تمام ما ههای سال می باشد و حداکثر دامنه نوسان قیمتی 5 % نسبت به قیمت تسویه روز قبل می باشد آخرین روز معاملاتی قرارداد نیز از تاریخ مندرج در اطلاعیه معاملاتی قرارداد تا 5 روز قبل از پایان ماه قرارداد و حداقل تغییر قیمت سفارش 5،000ریال می باشد همچنین وجه تضمین اولیه هر قرارداد طبق آخرین بخش نامه اعلامی از طرف بورس کالای ایران میباشد که با نوسانات قیمتی توسط بورس تعدیل میشود. همچنین میزان وجه تضمین مورد نیاز برای مشتریانی که موقعیت خرید و فروش همزمان در سرسیدهای متفاوت می گیرند معادل با وجه تضمین لازم برای حداکثر موقعیت های تعهدی باز خرید یا فروش آنها میباشد وکارمزد معاملات برای هرقرارداد 30،000ریال می باشد.همچنین تسویه قراردادها به صورت روزانه بوده و نیم ساعت پس از پایان معاملات عملیات تسویه توسط اتاق پایاپای انجام می شود.
معرفی بازار آتی و کاربرد های آن
بازار آتی چیست و در آن چه محصولاتی مورد معامله قرار می گیرد؟ در این مقاله قصد داریم تا به معرفی بازار آتی به صورت کامل بپردازیم و تمامی مواردی که باید یک سرمایه گذار در خصوص با آن بدانید را تحت عنوان معرفی بازار آتی بهش توضیح بدیم. در ادامه این مقاله همراه با کد بورسی بمون تا به صورت کامل بهت توضیح بدم که بازار آتی چی هستش و چه کاربرد هایی داره. پس با ما همراه باشید.
معرفی بازار آتی
در ابتدای امر باید گفت که بازار بورس قسمت های گوناگونی دارد که طبق احتیاج اقشار گوناگون جامعه به وجود آمده است. بازار آتی کالا یکی از قسمت های بورس کالا به حساب می آید که در این مقاله بنا داریم جزئیات بیشتری را در خصوص آن بررسی و در اختیار شما عزیزان قرار دهیم. می توان گفت که بازار آتی یک مرکز مالی به منظور انجام قرارداد های آتی استاندارد محسوب می شود که دارای توافق نامه ای قانونی با حد و همین طور مرز معین می باشد و حین امضای قرارداد جهت خرید یا فروش یک کالای اقتصادی در آینده با قیمت توافق شده، به وجود آمده است.
جالب است بدانید که کالای تحویلی در قرارداد آتی بایستی دارای استاندارد کیفیت و کمیت باشند و زمان و مکان تحویل آن نیز تعیین شده باشد. تنها متغیر در معاملات آینده در بازار آتی قیمت به حساب می آید که در مرحله معامله محاسبه خواهد شد. در حقیقت معاملات آتی یعنی پوشاندن ریسک سرمایه گذاری و این ابزار در بورس کالا کاربرد های فراوانی خواهد داشت. استفاده از معاملات آینده، می تواند تحت عنوان رویکردی به منظور جذب نقدینگی به شمار رود و با قرار گرفتن معامله گران و بازار سازان به علاوه معاملات آتی، چرخه بورس برای پذیرایی از سرمایه های سرگردان تکمیل خواهد شد.
قرارداد آتی چیست؟
در این بخش باید این طور شروع کرد که قرارداد آتی، قراردادی می باشد که در آن خریدار و فروشنده توافق خواهند کرد تا مقدار مشخصی از کالای تعیین شده ای را با کیفیت و قیمت معلوم، در زمان و مکان مشخص مورد معامله قرار دهد. به بیانی دیگر، قرارداد آتی قراردادی است که در زمان حال ما اقدام به خرید کالایی می کنیم؛ ولی تصمیم نداریم که همین امروز آن کالا را تحویل بگیریم و در حقیقت قصد داریم چند ماه بعد کالا را تحویل گرفته و پول آن را پرداخت نماییم؛ پس به قراردادی که در آن کالایی را امروز و باقیمت معینی می خریم، ولی تحویل و پرداخت وجه آن در آینده انجام خواهد شد، قرارداد آتی گفته می شود. در این قرارداد طرفین معامله متعهد به تحویل کالا و پرداخت وجه آن در تاریخ معینی در آینده خواهند بود و برای تضمین انجام تعهد، می بایست خریدار و فروشنده هر یک مبلغی را نزد شخص امینی (بورس کالا) قرار دهند تا انجام این فرآیند تضمین گردد.
شایان ذکر است که قرارداد آتی قراردادی دو طرفه به حساب می آید و قادر خواهیم بود بدون در اختیار داشتن کالا، همین امروز کالا با مشخصات معین را به فروش برسانیم و در آینده آن را با قیمتی که امروز بر سر آن اتفاق نظر داریم، تحویل دهیم و پول آن را اخذ نماییم. این نوع معامله به منظور استفاده افرادی که قصد دارند ریسک خود را کاهش دهند، مانند کشاورزان و تولید کنندگان مواد غذایی بسیار مناسب خواهد بود. کشاورز قصد دارید اطمینان یابد که در فصل برداشت محصول از نوسان قیمت دور بماند و کارخانه هم در راستای امر برنامه ریزی قراردادهای آتی و آینده چیست؟ و بودجه بندی خود احتیاج خواهد داشت تا مقدار و قیمت خرید های آینده خود را به صورت دقیق برنامه ریزی و تعیین نماید؛ بنابراین با این مثال اهمیت کنترل نوسان و میزان ریسک در معاملات آتی تا حدودی نمایان خواهد شد.
چرا بازار آتی یکی از محبوب ترین بازار ها در میان معامله گران بورس در سراسر جهان است؟
بازار آتی به علت این که خریدار و فروشنده کالا را منتفع می کند و فرصت کسب سود را برای نوسان گیران نیز مهیا می سازد، در دنیا طرفداران بسیاری برای خود دارد. در واقع به بیانی دیگر فعالان این بازار به ۳ گروه تقسیم بندی می شوند :
- خریداران کالا : افرادی که به کالایی مانند زعفران، پسته و … در آینده احتیاج خواهند داشت، امروز در بازار آتی با قیمت تعیین شده آن را پیش خرید می کنند.
- فروشندگان کالا : افرادی که بنا دارند در آینده کالای خود مانند زعفران، پسته و … را بفروشند، امروز قادر خواهند بود به قیمت تعیین شده برای ماه دلخواه در آینده آن را پیش فروش نمایند.
- نوسانگیرها : کسانی که قصد خرید و فروش فیزیکی اصل کالا مانند زعفران، پسته و … را ندارند، بلکه قصد دارند با پیش بینی درست روند قیمت کالا، از اختلاف قیمت خرید و فروش آن کسب سود کنند.
در انتهای این بخش باید گفت که بازار آتی به رونق اقتصادی کمک بسیاری را خواهد داشت؛ بخاطر این که قراردادهای آتی و آینده چیست؟ از یک طرف تولید کنندگان و مصرف کنندگان قادرند ریسک خود را تا حد زیادی کم کنند و از طرف دیگر، اقرادی که تمایل دارند سود های زیادی با ریسک بالا بدست آورند قادر خواهند بود با معاملات قانونی و مطمئن به هدف خود برسند.
ویژگی های بازار آتی چیست؟
جالب است بدانید که استقبال چشمگیر از این بازار به علت قابلیت ها و منافع بسیار زیادی می باشد که قادر است سود زیادی را نصیب فعالان این بازار کند. از این منافع می توان به موارد زیر اشاره کرد :
- امکان خرید و فروش نامحدود در هر روز معاملاتی
- معافیت مالیاتی
- تخصیص سود بانکی به مبلغی که در حساب در اختیار مشتری موجود می باشد
- کارمزد های بسیار کم
- امکان برداشت یک روزه موجودی از حساب
- واریز روزانه سود و زیان به حساب مشتری و …
در ادامه به همه منافع و ریسک های این بازار خواهیم پرداخت، ولی در ابتدا به معرفی ۲ مزیت حائز اهمیت قراردادهای آتی اشاره خواهیم داشت که ماهیت این بازار را تشکیل می دهند :
- وجود اهرم در معاملات : یعنی قادر هستیم با چندین برابر پول خود در بازار آتی کالا معامله نماییم.
- دو طرفه بودن بازار : یعنی هم از بالا رفتن قیمت می توان سود کرد و هم از افت قیمت ها.
به منظور روشن شدن این دو مزیت به توضیحات زیر با دقت، توجه فرمایید :
اهرم مالی بازار آتی چیست و چرا این اهرم برای اهالی بورس جذاب است؟
در نظر داشته باشید که از اهرم مالی بازار آتی در زمان هایی استفاده می گردد که قصد داریم با وارد کردن نیرویی کوچک، نتیجه ای به شدت عظیم تر کسب کنیم. اشخاص با هوش مالی بالا همیشه به دنبال یافتن فرصت های سرمایه گذاری با قابلیت اهرمی نشسته اند. اهرم قادر است با تغییر در واحد زمان، نتیجه نهایی، مواد اولیه و یا سرمایه اولیه، به سرمایهگذاران فرصت ثروتمند شدن را اعطا نماید؛ ولی این نکته را هیچ گاه از یاد نبرید که استفاده اشتباه از وضعیت های اهرمی می تواند به شکست های سنگین مالی منتهی گردد، بنابراین کسانی با درجه ریسک پذیری بالاتر و هوش و دانش بالا همیشه به دنبال سرمایه گذاری های با اهرم بالاتر خواهند بود. برای نمونه، با اهرم مالی بازار آتی می توانید با در اختیار داشتن مبلغ ۱۰ کیلو گرم زیره سبز، بر روی ۱۰۰ کیلوگرم زیره سبز سرمایه گذاری کنید و سود ۱۰ برابری و یا زیان ۱۰ برابری به حساب شما واریز خواهد شد.
معرفی بازار آتی – دو طرفه بودن بازار آتی
در بازار نقدی افراد وقتی زعفران، پسته و … را خریداری می کنند، این انتظار را دارند که قیمت زیاد شود تا آن ها با فروش در قیمت های بالا کسب سود نمایند؛ این بدین معناست که معامله گران تنها وقتی قادر هستند از بازار کسب سود نمایند که قیمت ها افزایش پیدا کند، اما زمانی که قیمت کالا های عنوان شده در مسیر کم شدن است در واقع نمی توانند انتظار سودی داشته باشند؛ بلکه تنها قادرند در صورت دارا بودن کالاها با فروش آن از ضرر یا افزایش آن ممانعت به عمل آورند.
بسیار جالب است بدانید که برخلاف بازار نقدی در معاملات آتی کالا، افراد قادر خواهند بود هم در راستای افزایش قیمت و هم در راستای کم شدن قیمت کسب سود نمایند؛ در واقع یعنی زمانی که قیمت زیاد می شود افراد در قیمت پایین خرید خود را انجام داده و در قیمت بالاتر آن را می فروشند و از طرف دیگر زمانی که سرمایه گذاران پیش بینی دارند که قیمت ها کاهش می یابد، در قیمت بالاتر اقدام به پیش فروش کالا می کنند و بعد از کاهش قیمت ها اقدام به خرید همان مقدار مورد نظر خواهند کرد و از اختلاف بین فروش و خرید کسب درآمد خواهند کرد. این موضوع باعث شده است که بدون توجه به شرایط اقتصادی شما عزیزان قادر باشید با تشخیص درست جهت بازار از حرکت قیمت ها در هر طرف درآمد به دست آورید.
معرفی بازار آتی – موارد مورد معامله بازار آتی
ابزار های مشتقه مانند بازار آتی ابزاری محسوب می شوند که قیمت و ارزش آن ها از یک نوع دارایی که به اصطلاح به آن “دارایی پایه” گفته می شود، مشتق خواهد شد. اغلب در بورس های کالایی جهان، دارایی های گوناگونی مانند محصولات کشاورزی، انواع فلزات، انواع فراورده های نفتی و دیگر محصولات در قالب دارایی پایه قرارداد های آتی مطرح می شوند. امروزه در بورس کالای ایران محصول زیره سبز، زعفران و پسته تحت عنوان قرارداد آتی مورد معامله قرار می گیرد و این در حالی است که در آینده با به وجود آمدن شرایط مطلوب محصولات دیگر نیز قادر خواهند بود در بازار آتی مورد خرید و فروش قرار بگیرند. در شرایطی که دارایی مد نظر در قرارداد، کالا باشد، احتیاج خواهد بود تا شرایط قابل قبول کالا به وسیله بورس مشخص گردد. علت این موضوع این است که کالاهای گوناگون با شرایط کمی و کیفی متفاوتی امکان دارد در بازار موجود باشد.
پیشنهاد میکنیم مطالعه کنید :
نتیجه گیری
در این مقاله کاربردی و ساده از وب سایت کد بورسی به زبان ساده با تعریف بازار آتی و قرارداد آتی و مزایای آن آشنا شدیم. فهمیدیم که وجود اهرم در معاملات و دوطرفه بودن بازار به ما کمک شایانی خواهد کرد تا سود بسیار زیادی از سرمایه گذاری خود کسب نماییم. همین طور بازار آتی هم به منظور استفاده افرادی مورد استفاده است که بنا دارند ریسک خود را کم کنند و هم برای نوسان گیران که بنا دارند از تغییرات قیمت کسب درآمد را در دستور کار داشته باشند. امیدوارم که از مطالب عنوان شده نهایت استفاده رو برده باشید.
قرارداد فيوچر Perpetual چيست؟
قرارداد فیوچر Perpetual یا Perpetual Futures گونهای از قراردادهای فیوچر بوده که صرافی بایننس برای معاملات فیوچر خود از این روش استفاده میکند. در این نوشته این مدل از قراردادها را معرفی خواهیم کرد. اما پیش از پرداختن به این قراردادها باید با قراردادهای فیوچر یا آتی آشنا باشیم.
قرارداد فیوچر یا قرارداد آتی چیست؟
قرارداد آتی یا فیوچر قراردادی است که مطابق آن یک کالا یا ارز یا هرگونه دارایی، در قیمتی مشخص و در زمانی مشخص دادوستد خواهد شد. قیمت و زمان معامله، در هنگام عقد قرارداد تعیین خواهد شد. بدیهی است که تاریخ این معامله در آینده خواهد بود و به همین دلیل به اینگونه معاملات، معاملات آتی و به قرارداد آن قرارداد آتی یا فیوچر میگویند.
نقطه مقابل معاملات فیوچر، معاملات اسپات میباشد. در معاملات اسپات، در زمان معامله، دارایی مورد معامله بین خریدار و فروشنده مبادله شده و مبلغ آن در همان زمان پرداخت میشود. اما در معاملات فیوچر ، دارایی مورد معامله در زمان تعیین شده (یک روز بعد تا چندین سال بعد) مبادله خواهد شد.
از دیگر ویژگیهای بازار فیوچر این است که در این بازار معاملهگران نمیتوانند به طور مستقیم کالا یا ارزدیجیتالی را خریداری کرده یا به فروش برسانند (بر خلاف بازار اسپات). در عوض تریدرها ، قراردادی که نماینده آن داراییاست را مورد معامله قرار میدهند و دارایی موردنظر در تاریخ سررسید قرارداد فیوچر مبادله میشود.
به عنوان مثال، فرض کنید میخواهیم گندم را به صورت فیوچر مورد معامله قرار دهیم. در بازار فیوچر سنتی، این قرارداد برای تحویل در زمان مشخصی منعقد میشود. به اینصورت که برای مثال در سه ماه آینده مقدار یک تن گندم در قیمتی مشخص و به صورت فیزیکی معامله شود. طی این قرارداد باید یک تن گندم ذخیره شود تا در سه ماه آینده مورد مبادله قرارگیرد. با این حال، در حال حاضر و در بسیاری از بازارهایی که معاملات فیوچرز را پشتیبانی میکنند، در زمان سررسید قرارداد، تسویه حساب به صورت نقدی انجام میشود و دیگر به صورت فیزیکی کالایی مورد مبادله قرار نمیگیرد.
قیمت یک قرارداد فیوچر برای یک کالای خاص مثلا گندم، بسته به اینکه تاریخ سررسید آن قرارداد چه زمانی باشد، متفاوت است. مثلا قیمت قرارداد فیوچر گندم 3 ماهه با قرارداد فیوچر گندم 3 ساله، متفاوت خواهد بود.
دلیل وجود قراردادهای فیوچر چیست؟
- پوشش ریسک و مدیریت ریسک : این مورد علت اصلی وجود معاملات فیوچر میباشد.
- پوزیشن فروش یا Short : با استفاده از این نوع قراردادها میتوان از ریزش قیمت یک دارایی نیز سود برد. هرچند صاحب آن کالا نباشید.
- لوریج: با استفاده از این نوع معاملات تریدرها میتوانند پوزیشنهایی بالاتر از مقدار حساب خود بازکنند. برای مثال در معاملات فیوچر صرافی بایننس میتوان معاملاتی با لوریج 125 انجام داد.
قراردادهای فیوچر Perpetual چیست؟
قراردادهای فیوچر perpetual نوع خاصی از قراردادهای فیوچر میباشد که در این نوع قراردادها تاریخ سررسید وجود ندارد. در واقع این نوع قراردادها، بدون سررسید میباشد. از طریق این معاملات، تریدرها میتوانند معاملات فیوچر خود را تا مدت زمان طولانی نگهداری کنند. از طرف دیگر، این در این نوع معاملات، قیمت قرارداد فیوچر با قیمت دارایی مورد معامله یکسان میباشد (بر خلاف معاملات فیوچر سنتی که همواره بین معاملات فیوچر و دارایی اصلی، تفاوت قیمت وجود دارد). برای همگرا کردن قیمت معاملات فیوچر perpetual با قیمت دارایی اصلی، از میانگین قیمت در چند صرافی معتبر استفاده میشود.
بر خلاف معاملات فیوچر سنتی، در معاملات فیوچر perpetual قیمتها باهم یکسان بوده و یا بسیار به هم نزدیک میباشند. به طور خلاصه، تفاوت اصلی مابین معاملات فیوچر سنتی و معاملات فیوچر Perpetual در تاریخ سررسید این قراردادها میباشد. که در معاملات فیوچر Perpetual چیزی به اسم تاریخ سررسید یا تاریخ انقضا وجود ندارد.
مارجین اولیه چیست؟
زمانی که بخواهیم یک قرارداد فیوچر Perpetual باز کنیم، با مفهومی به نام ماریجم اولیه روبهرو میشویم. مارجین اولیه مورد نیاز، حداقلی مبلغیاست که برای باز کردن یک پوزیشن لوریج دار نیاز خواهد بود. برای مثال در صورتی که یک تریدر بخواهد یک پوزیشن با لوریج 10 برای خرید 1000 بیت کوین باز کند، مارجین حداقل، 100 بیت کوین میباشد. به عبارت دیگر، این تریدر بایستی حداقل 100 بیت کوین در حساب خود داشته باشد تا بتواند این پوزیشن را در بازار فیوچر باز کند. در واقع میتوان گفت که مارجین اولیه، به نوعی وثیقهای برای معامله میباشد.
Maintenance margin یا وجه تضمین چیست؟
وجه تضمین در معاملات فیوچر Perpetual ، حداقل مبلغ از مارجین اولیه است که باید در حساب Hold شود که پوزیشن بسته نشود ( لیکوئید شدن). در صورتی که موجودی حساب شما از مقدار وجه تضمین کمتر شود، پوزیشن معاملاتی شما بسته خواهد شد و اصطلاحا حساب شما لیکوئید خواهد شد.
به عبارت سادهتر، مارجین اولیه، حداقل سپردهای است که در زمان باز کردن یک پوزیشن باید در حساب تریدر موجود باشد (مانند اینکه شما برای اینکه در یک بانک حسابی باز کنید، حتما باید حداقل مبلغی برای افتتاح حساب داشته باشید). اما وجه تضمین حداقل مبلغیاست که برای باز ماندن پوزیشن باید در حساب تریدر باقی بماند و در صورتی که حساب تریدر از این مبلغ کمتر شود، حساب شما لیکوئید خواهد شد.
لیکوئید شدن چیست؟
اگر میزان حساب تریدر کمتر از مقدار وجه تضمین شود، تریدر دو انتخاب دارد. یا باید حساب خود را دوباره شارژ کرده تا حساب او از مقدار وجه تضمین بالاتر رود، یا در غیر اینصورت پوزیشن تریدر بسته شده و حساب او صفر خواهد شد. به صفر شدن حساب فیوچر تریدر، لیکوئید شدن میگویند. اما در معاملات فیوچر Perpetual بایننس محاسبه قیمت لیکوئید شدن به روش دیگری محاسبه میشود. در بایننس هرچه پوزیشن سایز بالاتر باشد، مارجین اولیه نیز بالاتر خواهد بود.
مکانیزم لیکوئید شدن در قراردادهای فیوچر Perpetual باتوجه به اینکه در چه بازاری است و چه ارز دیجیتالی است، متقاوت خواهد بود. نکتهای که باید توجه این است که در صرافی بایننس و در قراردادهای فیوچر Perpetual در صورتی که حساب معاملاتی تریدر لیکوئید شود، تریدر بایستی کارمزد اضافی پرداخت کند. برای جلوگیری از این اتفاق، پیش از آنکه پوزیشن به قیمت لیکوئید شدن برسد، حساب معاملاتی را شارژ کرده و یا پوزیشن را ببندید.
Funding Rate چیست؟
فاندینگریت ابزاری برای همگرا کردن قیمت بازار با قیمت قرارداد فیوچر Perpetual میباشد. این مبلغ توسط بایننس محاسبه شده و بین خریداران و فروشندگان در بازار فیوچر ردوبدل خواهد شد. زمانی که فاندینگریت، عددی بالاتر از صفر باشد (مثبت باشد) تریدرهایی که در پوزیشن Long هستند آن مبلغ را به تریدرهایی که در پوزیشن Short هستند، پرداخت خواهند کرد. برعکس، اگر مقدار آن زیر صفر باشد (منفی باشد)تریدرهایی که در پوزیش Short هستند آن مبلغ را به تریدرهایی که در پوزیشن Long هستند، پرداخت خواهند کرد.
برای محاسبه فاندیگریت از دو مولفه استفاده میشود: نرخ بهره و وجه تضمین. در بازار فیوچر Perpetual صرافی بایننس، نرخ بهره همواره ثابت بوده و برابر 0.03 % میباشد. اما وجه تضمین ثابت نبوده و مقدار آن برابر تفاوت قیمت بین بازار فیوچر با بازار اسپات میباشد. صرافی بایننس در ازای انتقال فاندینگریت بین تریدرها، کارمزدی را دریافت نمیکند.
با این حساب در یک قرارداد فیوچر Perpetual زمانی که قیمت یک قرارداد (مثلا بیت کوین) بالاتر از قیمت آن در بازار اسپات باشد، افرادی که پوزیشن Long باز کردهاند، بایستی این تفاوت قیمت را به افرادی که پوزیشن Short باز کردهاند، بپردازند و برعکس.
Mark Price چیست؟
قیمت یک قرارداد فیوچر، همواره با قیمت دارایی اصلی تفاوت دارد. زیرا این دو در دو بازار متفاوت معامله میشوند. Mark Price تخمینی ارزش واقعی یک قرارداد در بازار فیوچر Perpetual میباشد. در بازار فیوچر سعی میشود با این ابزار، قیمت قراردادها به قیمت واقعی دارایی آن قرارداد در بازار اسپات نزدیک شود. هنگامی که در بازار نوسانات شدید قیمتی وجود دارد، این ابزار از لیکوئید شدن کاربران جلوگیری میکند. زیرا این قیمت میانگینی از قیمت آن دارایی در چندی صرافی معتبر میباشد. از این جهت اگر در یک صرافی، بنا به هر دلیلی نوسانات شدید مقطعی رخ دهد، کاربرانی که در آن زمان قرارداد فیوچر باز کردهاند، از این نوسانات شدید قیمتی در امان خواهند ماند.
PnL چیست؟
در یک قرارداد Perpetual در بازار فیوچر مفهومی به نام PnL وجود دارد که مخفف Profit and Loss میباشد که نشان دهنده سود و زیان در یک معامله میباشد. این سود و زیان در قراردادهای Perpetual در بازار فیوچر، به دو دسته “محقق شده” و “غیرواقعی” تقسیم میشوند. زمانی که یک تریدر قرارداد فیوچر باز میکند، بسته به تغییرات قیمت بازار، مقدار سود یا زیان این معامله غیرواقعی بوده و با تغییرات قیمت، تغییر خواهد کرد. اما به محض اینکه تریدر اقدام به بستن قرارداد Perpetual خود کند، سود و زیان او تبدیل به سود و زیان محقق شده میشود. تفاوت دیگری که بین این دو سود و زیان وجود دارد این است که، برای محاسبه سود و زیان غیرواقعی، از Mark Price استفاده میشود اما برای محاسبه سود و زیان محقق یافته، قیمت خود قرارداد اهمیت دارد. به همین دلیل ممکن است بین PnL غیرواقعی و PnL محقق یافته، تفاوت جزئی وجود داشته باشد.
Insurance Fund چیست؟
این ابزاری در معاملات فیوچر Perpetual میباشد که پرداخت سود و زیان تریدرها را تضمین میکند. نکتهای که در قراردادهای Perpetual در بازار فیوچر بایننس وجود دارد این است که، قراردادها بین تریدرها منعقد میشود نه بین تریدر و بایننس. این ابزار تضمین میکند که زیان یک تریدر به زیر صفر نرسد و در طرف مقابل، دریافت سود تریدر پیروز را تضمین میکند.
با یک مثال، این بحث را تکمیل میکنیم. فرض کنید علی در حساب فیوچر بایننس خود، 2000 دلار دارد. او قصد دارد یک پوزیشن Long با لوریج 10 برای خرید BNB باز کند. قیمت هر BNB را 20 دلار در نظر بگیرید. علی این قرارداد را از تریدر دیگری خریداری خواهد کرد نه از بایننس. پس در طرف دیگر این معامله، محمد وجود دارد که دقیقا با همین شرایط قصد باز کردن پوزیشن Short بر روی BNB را دارد. به دلیل اینکه علی از لوریج 10 استفاده کردهاست، او در حال حاضر 1000 BNB را نگهداری میکند. اگر قیمت BNB به 18 دلار برسد، پوزیشن معاملاتی علی به طور خودکار بسته خواهد شد. حساب او لیکوئید شده و 2000 دلار او صفر خواهد شد.
بنا به هر دلیلی، اگر سیستم نتواند به موقع پوزیشن علی را ببندد و قیمت BNB کمتر از 18 دلار شود و ریزش قیمت ادامه داشته باشد، در عمل حساب علی منفی خواهد شد، زیرا زیان او بیشتر از 2000 دلار موجودی او خواهد شد. در این وضعیت سود اضافی محمد را چه کسی باید پرداخت کند؟ اینجاست که این ابزار وارد عمل شده و سود محمد را پرداخت خواهد کرد. این ابزار برای حساب علی تفاوتی نمیکند چون به هر حال حساب او صفر شده است، اما این ابزار در قراردادهای Perpetual در معاملات فیوچر سود محمد را تضمین میکند.