قرارداد هوشمند چیست و چگونه کار می کند؟

قراردادهای هوشمند یا Smart Contracts چیست؟

انجام معاملات نسبت به قبل آسان‌تر شده و تکنولوژی‌ها در این حوزه کمک‌مان می‌کنند. یکی از آن‌ها قراردهای هوشمند است که نیک سابو (Nick Szabo) آن‌ها را در سال 1993 به دنیا معرفی نمود. این فن‌آوری با آمدن بلاک‌چین، کاربردها و مزایای خود را بیش از پیش به رخ کشیده است.

قراردادهای هوشمند (Smart Contracts) چیست؟

Smart Contract یا قرارداد هوشمند یک پروتکل کامپیوتری برای ایجاد یا بهبود قرارداد است. قرارداد هوشمند امکان ایجاد تراکنش‌های معتبر بدون واسط را فراهم می‌کند. این تراکنش‌ها قابل پیگیری و غیرقابل برگشت هستند.

با قرارداد هوشمند می‌توانیم شخص ثالث را از معامله حذف کنیم و مستقیم با طرف مورد نظر به تجارت بپردازیم. مهم‌ترین ویژگی قراردادهای هوشمند امنیت آن‌هاست. چراکه این تکنولوژی بر بستر بلاک‌چین اجرا می‌شود و اطلاعاتش محرمانه خواهند ماند. دیتاها با فرمول‌های ریاضی رمزنگاری می‌شوند و کسی جز شما اجازه‌ی دسترسی به آن را ندارد. البته باید در نظر گرفت که بعد از اجرای آن‌ها امکان ویرایش وجود ندارد و کسی قادر نخواهد بود بندهایش را تغییر دهد.

قراردادهای هوشمند به شما کمک می‌کنند پول، اموال، سهام و یا هر چیز دیگری که دارای ارزش است را در یک فرایند شفاف و بدون تضاد (در حالی که به واسطه‌ها نیاز ندارید) به سادگی و در نهایت امنیت مبادله نمایید. بهترین روش برای توصیف قراردادهای هوشمند، مقایسه این تکنولوژی با یک دستگاه ارائه‌دهنده‌ی نوشیدنی است. شما پول را به دستگاه می‌دهید و آن دستگاه هم در ازای آن یک نوشیدنی به شما می‌دهد. این اعمال از قبل برای دیوایس توصیف شده‌اند و فقط بندها را اجرا می‌کند.

با قراردادهای هوشمند، شما به سادگی قادرید مقداری بیت‌کوین را مثلا به سازمان گواهینامه رانندگی یا هر شرکت یا شخص دیگری بدهید. همچنین این نوع قراردادها به‌طور خودکار تعهدات را (اگر کدها درست نوشته شده باشد) اجرا می‌کنند. مثال‌های متعددی در این زمینه وجود دارند که یکی از آن‌ها را در ادامه توضیح داده‌ایم.

فرض کنید که شما قصد دارید یک واحد آپارتمان اجاره کنید. شما می‌توانید از طریق بستر بلاک‌چین مقداری ارز دیجیتالی به حساب صاحبخانه بریزید تا کلید خانه در اختیارتان قرار گیرد. اما این یک کلید معمولی نیست. کلید از نوع دیجیتالی است که دارای تاریخ خاصی است. در موعد مقرر که می‌خواهید مبلغ شارژ خود را بپردازید، لزومی ندارد وقت‌تان را برای انجام کاری تلف کنید.

هر زمان صاحبخانه کلید جدید را (پس از تمام شدن اعتبار کلید قبلی) در اختیارتان گذاشت، شارژ خانه به‌صورت خودکار پرداخت می‌شود. اگر هم کلید جدید را (قبل از تمام شدن اعتبار کلید قبلی) به شما بدهد، شارژ خانه در زمان مقرر شده (مثلا سر ماه) پرداخت خواهد شد. بندهای این قرارداد نیز می‌تواند به سادگی توسط دو طرف تعیین گردد و به این ترتیب خیلی از اعمال اضافه حذف می‌شوند. دیگر صاحب خانه مجبور نیست مدام به شما پرداخت شارژ را گوشزد کند. در خانه می‌نشیند و شارژها به حساب ایشان واریز می‌شوند.

• یک مثال برای قرارداد هوشمند، قراردادهای همکاری است.

برای مثال فرد A برای توسعه وب‌سایت یک قرارداد هوشمند با فرد B منعقد می‌کند. در این قرارداد فرد A مبلغ ۵۰۰ سکه و فرد B مبلغ ۵۰ سکه تعهد می‌کنند. این دارایی در زمان عقد قرارداد بلوکه می‌شود. در صورت فسخ قرارداد از سمت هر یک از طرفین مبلغ ۵۵۰ سکه به حساب طرف مقابل منتقل می‌شود. پس از ۳۰ روز در صورت تأیید فرد A مبنی بر تحویل صحیح وب‌سایت از فرد B مبلغ ۵۵۰ سکه به حساب فرد B منتقل می‌شود. در غیر این صورت پس از ۷ روز از این زمان فرد C در مورد پروژه نظر می‌دهد. در صورتی که رای به نفع فرد A صادر شود مبلغ ۵۴۰ سکه به حساب فرد A و مبلغ ۱۰ سکه به حساب فرد C منتقل می‌شود. همچنین در صورتی که رای به نفع فرد B صادر شود ۵۴۰ سکه به حساب فرد B و مبلغ ۱۰ سکه به حساب فرد C منتقل می‌شود.

تاریخچه‌ی این فن‌آوری همان‌طور که گفتیم به دهه‌ی 90 میلادی برمی‌گردد. اما قراردادهای هوشمند با آمدن فن‌آوری بلاک‌چین تغییر اساسی کردند و معنای‌ متفاوتی گرفتند. قراردادهای هوشمند محاسبات و کدهایی هستند که بر روی بلاک‌چین قرار می‌گیرند تا معامله بین دو طرف انجام شود و خوش‌بختانه این تجارت نیز مخفی خواهد ماند و کسی نمی‌تواند فعالیت شما را زیر نظر داشته باشد.

این مفهوم توسط موسس اتریوم و شرکت IBM مطرح شد و در حال حاضر با پلت‌فرم اتریوم می‌توانید به سادگی به قراردادهای هوشمند دسترسی داشته باشید. این قراردادها مورد استفاده‌ی خیلی از شرکت‌های بزرگ قرار می‌گیرند و بیش‌تر به دلیل امنیت و باصرفه بودن به گزینه‌ای جذاب برای برندها تبدیل شده‌اند. یکی از مثال‌ها مربوط به کمپانی Depository Trust & Clearing Corp یا به‌طور اختصار DDTC است که از بلاک‌چین و قراردادهای هوشمند برای پردازش بیش از 300 معامله استفاده کرد که ارزش 1.5 کوادریلیون دلاری داشتند!

ویدئوی «قرارداد هوشمند یا Smart Contracts» چیست؟

مزایا و معایب قرارداد هوشمند

از آن‌جا که قراردادهای هوشمند بر طبق تکنولوژی بلاک چین عمل می‌کنند، صد البته امنیت و سرعت بالایی دارند، تا حد زیادی از هزینه‌های مختلف می‌کاهند و در عین حال، آزادی عمل بسیاری را به کاربران قرارداد هوشمند چیست و چگونه کار می کند؟ می‌بخشند.

مزایای قراردادهای هوشمند

قرارداد هوشمند به‌صورت هوشمندانه در میان همه بلوک‌های موجود در شبکه توزیع می‌شود. به این ترتیب امکان حذف شدن، گم شدن و همین‌طور دستکاری در آن وجود ندارد.

این قراردادها به‌طور خودکار اجرا می‌شوند و نیاز به واسطه و شخص ثالث را از بین می‌برند. در این صورت معامله با سرعت بیش‌تری انجام می‌گردد و با خود فرد یا شرکت در ارتباط هستید که البته این موضوع تجارت را بیش‌تر از قبل شفاف می‌کند.

طیف گسترده‌ای از قراردادهای هوشمند وجود دارد که می‌توانید یکی از آن‌ها را انتخاب کرده و بر اساس نیاز خود، بخشی از بندهای آن را تغییر دهید. این تغییرات نیز به کمک برنامه‌نویسان خبره انجام می‌گیرند و مانند یک صفحه خالی می‌مانند. شما می‌توانید هر توافقی را به اجرا دربیاورید.

معایب قرارداد هوشمند

فن‌آوری‌ها همیشه هم خوب نیستند و یک نیمه‌ی خالی نیز دارند. در ذیل معایب این نوع از قراردادها را گردآوردیم.

طبیعتا کدها در قرارداد هوشمند توسط انسان نوشته می‌شود و آدمی‌زاد نیز ممکن است دچار اشتباه گردد. اگر قرارداد هوشمند بر روی بلاک‌چین قرار گیرد، خوش‌بختانه یا متاسفانه دیگر نمی‌توان آن را تغییر داد. یکی از معروف‌ترین خطاهای انسانی درباره قراردادهای هوشمند برای The DAO روی داد. اشتباه برنامه‌نویسان در نوشتن این کد برای کاربر مذکور بسیار گران تمام شد و برخی هکرها از ضعف‌های قرارداد توانستند بهترین استفاده را کنند و حدود 50 میلیون دلار را به سرقت ببرند!

قراردادهای هوشمند را نمی‌توان بدون برنامه‌نویسی و استفاده از الگوریتم‌های تورینگ پیاده کرد. لازم است حتما از یک یا چند برنامه‌نویس زبده برای نگارش این نوع قراردادها استفاده نمود. البته موضوع دیگری هم مطرح می‌شود. باید کمپانی‌های طرف قرارداد هر دو با تکنولوژی بلاک‌چین سازگار باشند.

اگر قرارداد هوشمند مورد نظر در اتریوم تهیه و اجرا شود، مشکلاتی را در پی دارد. به‌عنوان مثال ممکن است ماشین مجازی اتریوم دچار ضعف شود و همین باگ باعث می‌گردد تا هکرها چندین میلیون دلار به سرقت ببرند. نوع دیگر از مشکلات، الگوریتم‌های غلط هستند که ممکن است حفره‌های امنیتی را ایجاد کنند و موجب نفوذ اشخاص ثالق به قرارداد شوند.

موارد ضروری در یک قرارداد هوشمند

در یک قرارداد هوشمند باید موارد زیر وجود داشته باشد:

توافقی که می‌خواهد انجام شود بایستی قرارداد هوشمند چیست و چگونه کار می کند؟ به مجموعه کالاها و یا دسته‌ای از خدمات درج شده دسترسی داشته باشد تا قادر باشد آن‌ها را به‌صورت اتوماتیک توقیف یا آزاد کند.

همه طرفین باید قرارداد را با کلید خصوصی خود امضاء نمایند.

شرایط اجرای قرارداد باید به‌طور دقیق در آن درج شود و هر دو بر سر ضوابط و قوانین توافق داشته باشند.

باید قراردادهای هوشمند را در پلتفرم مورد نظر که از بلاک‌چین ساپورت می‌کند، به اجرا دربیاورید.

کاربردهای قراردادهای هوشمند

این تکنولوژی کاربردهای زیادی دارد که بخش کوچکی از آن‌ها را در ذیل لیست کرده‌ایم.

سازمان‌های مختلف دولت می‌توانند با استفاده از قراردادهای هوشمند انجام کارها را بسیار ساده کنند و هم‌چنین تا حد زیادی از هزینه‌ها بکاهند. مثلا سیستم رای‌گیری با این تکنولوژی دچار قرارداد هوشمند چیست و چگونه کار می کند؟ تحول می‌شود.

یکی از ویژگی‌های قراردادهای هوشمند این بود که امکان تغییر در آن‌ها بعد از اجرا وجود ندارد. همین قابلیت باعث می‌شود تا رای ما تغییر نکند و کسی نتواند در انتخابات تقلب کند. همه‌‌ی رای‌ها تا آخر انتخابات ذخیره و برای افزایش امنیت با الگوریتم‌های مختلف رمزنگاری می‌شوند. این موضوع قادر است به تعداد افرادی که در انتخابات شرکت می‌کنند، بیفزاید. افراد به‌طور آنلاین می‌توانند رای خود را ثبت کنند و در خانه‌ی خود، در انتخابات گوناگون شرکت نمایند.

بلاک‌چین چیزیست که می‌توان با خاطری آسوده به آن اعتماد نمود و کارهای زیادی را بر بستر آن انجام داد. در ضمن، شفافیت، دقت و سیستم خودکار مجموعه می‌تواند در ارتباطات‌ها بسیار موثر باشد و در وقت و هزینه‌ها صرفه‌جویی نماید. قراردادهای هوشمند (با توجه به این‌که بندهای آن بر اثر توافق به‌دست آمده‌اند) انجام بسیاری از کارها را در مراحل بعدی آسان می‌کنند و به‌طور قابل توجهی از درصد شکایات و نارضایتی‌ها می‌کاهند.

منبع: بورسینِس

جهت کسب اطلاعات و مشاهده مقالات بیشتر به بخش مقالات آموزشی مراجعه نمایید.

قراردادهای هوشمند چیست؟

فن آوری قراردادهای هوشمند (Smart Contract) اولین بار توسط نیک سابو در دهه 1990 توصیف شد. نیک قراردادهای هوشمند را به عنوان ابزاری شکل داده است که شبکه های کامپیوتری را با ترکیب پروتکل ها با رابط کاربری ایمن و رسمی می کند.

در فضای ارزهای دیجیتال، قرارداد هوشمند یک برنامه کاربردی مبتنی بر بلاک چین است.
این به عنوان یک قرارداد دیجیتال عمل می کند که توسط مجموعه ای از قوانین پشتیبانی می شود. این قوانین توسط کد کامپیوتری که توسط تمام گره های شبکه تکرار و تولید می شود از پیش تعیین شده اند.

قراردادهای هوشمند توانایی ایجاد پروتکل های قابل اعتماد را فراهم می کند. اعضای این فرآیند نباید نگران وفاداری اجرای تعهدات باشند، در صورت عدم رعایت شرایط، قرارداد از بین می رود.

چگونه کار می کند؟

قرارداد هوشمند مانند یک برنامه خاص عمل می کند. در صورت برآورده شدن شرایط مشخص، اقدامات خاصی را انجام می دهد. آنها بر روی ماشین مجازی اتریوم (EVM) کار می کنند که بخش مهمی از بلاک چین اتریوم محسوب می شود.

در شبکه اتریوم، قراردادهای هوشمند مسئولیت اجرای تراکنش بین کاربران را بر عهده دارند. هر آدرسی که قرارداد هوشمند نباشد، حساب شخصی (EOA) نامیده می شود.

قراردادهای هوشمند اتریوم از یک کد قرارداد و 2 کلید تشکیل شده است. کلید 1 ارائه شده توسط سازنده قرارداد. کلید دوم خود قرارداد است.

اجرای یک قرارداد هوشمند با یک تراکنش بلاک چین انجام می شود و زمانی که توسط یک حساب شخصی شروع شود می توان آنها را فعال کرد. اما دنباله همیشه از یک حساب شخصی شروع می شود.

характеристики Основные

قرارداد هوشمند اتریوم دارای ویژگی های زیر است:

• توزیع. قراردادهای اتریوم تکرار شده و در سراسر گره های شبکه توزیع می شوند.
• جبرگرایی قراردادهای هوشمند برای برآوردن نیازهای برآورده طراحی شده اند.
• خودمختاری. قراردادها با اجرای مانند خود برنامه اجرایی خودکار می شوند.
• تغییرناپذیری تنظیم پیشرفت یک قرارداد هوشمند پس از توسعه و فعال سازی آن غیرممکن است، اما اگر توسعه دهندگان عملکرد خاصی را معرفی نکرده باشند.
• قابلیت سفارشی سازی قبل از اجرا، قراردادهای هوشمند را می توان به روش های مختلفی توسعه داد. بنابراین، فناوری (DApps) برای ساخت انواع مختلفی از برنامه ها مناسب است.
• اعتماد به نفس. چندین طرف می توانند با قراردادها تعامل داشته باشند.
• شفافیت. با توجه به اینکه قراردادهای هوشمند مبتنی بر بلاک چین عمومی هستند، کد اولیه آنها در دسترس همگان است.

آیا می توان قرارداد هوشمند را تغییر داد یا حذف کرد؟

بعد از فعال سازی نمی توان ویژگی های جدیدی را به قرارداد هوشمند اتریوم اضافه کرد. با این حال، اگر توسعه‌دهنده تابعی به نام SELFDESTRUCT را در کد قرارداد گنجانده باشد، می‌تواند آن را حذف کرده و یک تابع جدید جایگزین آن کند.

قراردادهای هوشمند قابل تغییر، دسترسی به اصلاح کد را فراهم می‌کنند و در نتیجه انعطاف‌پذیری فوق‌العاده‌ای را نسبت به قراردادهای تغییرناپذیر فراهم می‌کنند. این بدان معنی است که بخشی از کد (n-امین تعداد قراردادهای هوشمند) را می توان حذف کرد و با دیگری جایگزین کرد، در حالی که بقیه عملکردها بدون تغییر باقی می مانند.

مزایا و موارد استفاده

از آنجایی که کد قابل تنظیم است، می توان آن را به روش های مختلفی توسعه داد.
قراردادهای هوشمند یک برنامه غیرمتمرکز و خوداجرا می تواند شفافیت بالا را تضمین کند و هزینه های عملیاتی را کاهش دهد.
مزایای قراردادهای هوشمند زمانی ظاهر می شود که انتقال یا مبادله وجوه بین چندین طرف انجام شود.

قراردادهای هوشمند را می توان برای طیف وسیعی از کاربردها طراحی کرد. به عنوان مثال: دارایی های توکن شده، سهام، نحوه سازماندهی رأی گیری، کیف پول ارزهای دیجیتال، صرافی های غیرمتمرکز، بازی ها و برنامه های موبایل.

به نوبه خود، آنها قرارداد هوشمند چیست و چگونه کار می کند؟ قرارداد هوشمند چیست و چگونه کار می کند؟ را می توان همراه با سایر راه حل های بلاک چین که بر حوزه هایی مانند: مراقبت های بهداشتی، بشردوستی، زنجیره تامین، دولت و امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) تأثیر می گذارد، پیاده سازی کرد.

ERC-20

توکن های اتریوم با استاندارد ERC-20 مطابقت دارند. این استاندارد عملکرد تمام توکن های مبتنی بر اتریوم را توصیف می کند.

بسیاری از شرکت ها و استارت آپ ها در حال توسعه قراردادهای هوشمند به منظور صدور توکن در شبکه اتریوم هستند. پس از انتشار، اکثر این شرکت ها ERC-20 را از طریق عرضه اولیه سکه (ICO) توزیع می کنند.

محدودیت ها

قراردادهای هوشمند نوشته شده توسط انسان ها به دلیل آسیب پذیری کد باعث ایجاد خطرات متعددی می شوند. توسعه باید توسط برنامه نویسان مجرب انجام شود.

برخی استدلال می کنند که سیستم های متمرکز اکثر راه حل ها و عملکردهای ارائه شده توسط این فناوری را ارائه می دهند. تفاوت های کلیدی این است که قراردادهای هوشمند در یک شبکه همتا به همتا توزیع شده به جای یک سرور متمرکز تولید می شوند.

یکی دیگر از معایب این است که با وضعیت قانونی تعریف نشده ترکیب شده است. قراردادهای هوشمند با چارچوب قانونی مطابقت ندارند یا در برخی کشورها این فناوری در منطقه خاکستری قرار دارد.

انتقاد

در قراردادهای علاقه مندان به بلاک چین، می توانید نتیجه ای را مشاهده کنید که می تواند بخش عظیمی از سیستم های تجاری و بوروکراتیک موجود را جایگزین و خودکار کند. قراردادهای هوشمند از تبدیل شدن به هنجار در این زمینه فاصله زیادی دارند.
نگهداری سرورهای متمرکز ساده تر و ارزان تر از قراردادهای هوشمند است. آنها همچنین کارایی بالاتری را ارائه می دهند.

نتیجه

قراردادهای هوشمند اتریوم تاثیر بسیار زیادی بر دنیای ارزهای رمزپایه از خود نشان داده اند و مطمئناً حوزه فناوری بلاک چین را متحول کرده اند. از آنجایی که کاربران نهایی ممکن است آشکارا با قراردادهای هوشمند تعامل نداشته باشند، احتمالاً به عنوان مبنایی برای طیف گسترده ای از برنامه های کاربردی در آینده، از خدمات مالی گرفته تا مدیریت زنجیره ای، عمل خواهند کرد.

قرارداد هوشمند چیست؟ ساختار، مزایا و معایب پلتفرم قرارداد هوشمند در بلاکچین

به زبان ساده، قرارداد هوشمند پروتکلی برای تنظیم قراردادها است که با استفاده از اطلاعات مربوط به شرایط قرارداد هوشمند چیست و چگونه کار می کند؟ قرار داد، تمامی اقدامات پیش‌بینی شده در آن را به صورت خودکار انجام می‌دهد. این نوع از قراردادها، اجازه‌ انجام تراکنش‌های معتبر را بدون دخالت اشخاص ثالث فراهم می‌کنند و در واقع پروتکلی کامپیوتری هستند که برای تسهیل، تأیید و یا اجرای یک مذاکره به صورت دیجیتالی در نظر گرفته شده‌اند. علاوه بر این، تراکنش‌ها در این روند قابل‌ ردیابی و برگشت‌ناپذیر هستند.

هدف قرارداد هوشمند (Smart Contract) چیست؟

تصور کنید نیاز دارید خانه‌ای را بفروشید. این کار بسیار زمان‌بر و نیازمند دوندگی است و مستلزم مستندات کافی، ارتباطات و همچنین سطح بالایی از ریسک‌های مختلف است. به همین دلیل است که اکثریت فروشندگان خانه تصمیم می‌گیرند یک نماینده‌ی املاک پیدا کنند، تا او تمام کارهای دفتری و بازاریابی را به عهده بگیرد و به عنوان واسطه تا زمان بسته شدن قرارداد بر روند کار نظارت داشته باشد. در انتها نیز پس از بستن یک قرارداد موفق، نمایندگان فروشنده و خریدار درصدی از قیمت فروش را به عنوان کمیسیون دریافت می‌کنند. این میزان پول، یک ضرر مالی قابل توجه برای فروشنده به حساب می‌آید. با وجود شرایطی از این دست، قراردادهای هوشمند می‌توانند بسیار کارآمدتر عمل کنند و منجر به انقلابی در صنعت شوند. شاید مهم‌تر از همه، بتوانند مسأله‌ی «اعتماد» را حل کنند.

روند قراردادهای هوشمند به این شکل است که مالکیت خانه تنها در صورت ارسال پول توافق‌شده در سیستم، به خریدار منتقل خواهد شد. به این معنا که هم پول و هم حق مالکیت در این سیستم ذخیره می‌شود و دقیقاً در یک زمان به طرفین قرارداد ارائه می‌گردد. علاوه بر این، این تراکنش توسط صدها نفر دیگر نیز مشاهده و تأیید می‌شود، در نتیجه تحویل بی‌عیب و نقص آن نیز تضمین شده است. از آن‌جایی که دیگر مسأله‌ی «اعتماد» بین طرفین مطرح نیست، دیگر نیازی به واسطه هم نیست. تمام کارهایی که یک نماینده‌ی املاک انجام می‌دهد را می‌توان از قبل در یک قرارداد هوشمند برنامه‌ریزی کرد، و هر دو طرف قرارداد نیز مبلغ قابل‌توجهی را صرفه‌جویی خواهند کرد.

ایده‌ قرارداد هوشمند از کجا می‌آید؟

این ایده ابتدا در سال ۱۹۹۴ توسط «نیک زابو» (Nick Szabo)، متخصص رایانه و رمزنگاری مطرح شد. او اصول اصلی کار را تعریف کرد، اما در آن زمان محیط مناسبی برای تحقق ‌ایده‌اش وجود نداشت. از زمان ظهور فناوری بلاک چین، تغییرات زیادی شکل گرفت و بیت کوین، پایه و اساس قرارداد هوشمند را بر بستر بلاک چین ایجاد کرد. اما با این حال، ابزارهای آن نمی‌توانستند پاسخگوی تمام این نیازها باشند. پس از آن با ظهور اتریوم، قراردادهای هوشمند برای عموم به اجرا درآمد و محرک انجام معاملات بیشتری شد.

قراردادهای هوشمند چگونه کار می‌کنند؟

قاعده‌ی‌ کلی آن را می‌توان با نحوه‌ی کار دستگاه‌های فروش توضیح داد. این دستگاه‌ها فقط دستورالعمل‌هایی که به آن‌ها داده می‌شود، را به طور خودکار اجرا می‌کنند. شما باید به مقدار مورد نیاز کریپتوکارنسی وارد قرارداد هوشمند کنید، و سپس حق مالکیت خانه و سایر مجوزهای لازم را در حساب خود دریافت کنید. در قرارداد هوشمند چیست و چگونه کار می کند؟ ابتدای کار، دارایی‌ها و شرایط قرارداد کدگذاری می‌شوند، و بر روی بلاک یک بلاک چین قرار داده می‌شوند. این قرارداد چندین بار بین نودهای پلتفرم توزیع و کپی می‌شود، و پس از اجرای آن، قرارداد مطابق با شرایط تعیین شده انجام می‌گردد. علاوه بر این، این برنامه به طور خودکار اجرای تعهدات را نیز بررسی می‌کند.

برای ایجاد یک قرارداد هوشمند چیست و چگونه کار می کند؟ قرارداد هوشمند به چه نیاز داریم؟

این برنامه باید به کالا و خدمات تحت قرارداد برای قفل کردن و باز کردن خودکار آن‌ها دسترسی داشته باشد.

همه‌ی شرکت‌کنندگان با امضای قرارداد از طریق کلیدهای خصوصی خود، توافق‌نامه را آغاز می‌کنند.

شرایط قرارداد هوشمند، به شکل یک رشته‌‌ی دقیق از عملیات تعریف می‌شود و همه‌ شرکت‌کنندگان باید این شرایط را امضا کنند.

قرارداد هوشمند بر روی بلاک چین پلتفرم قرار می‌گیرد و بین نودهای این پلتفرم نیز توزیع می‌شود.

کاربرد قرارداد هوشمند در دنیای واقعی

قراردادهای هوشمند می‌توانند در زمینه‌های مختلف به کار برده شوند، برای مثال:

نتایج رأی‌گیری را می‌توان بر روی بلاک چین قرار داد و بین نودهای شبکه توزیع کرد. همه‌‌ی این داده‌ها به صورت رمزگذاری شده و ناشناس هستند؛ در نتیجه امکان هرگونه دستکاری نیز از بین می‌رود.

به طور کلی زنجیره‌ی تأمین، بخش‌ها و لینک‌های مختلفی را در بر می‌گیرد. هر لینک باید تأییدیه‌‌ی خود را از بخش قبلی دریافت کند تا مفاد قرارداد همکاریش قابل اجرا شود. این کار بسیار زمان‌بر است و با اعمال قرارداد هوشمند می‌توان در این زمان صرفه‌‌جویی کرد. بنابراین هر یک از شرکت‌کنندگان می‌توانند پیشرفت کار را مشاهده کنند و کار خود را به‌موقع انجام دهند. قراردادهای هوشمند، با ایجاد شفافیت در شرایط قرارداد، جلوگیری از کلاهبرداری را تضمین می‌کنند و علاوه بر آن با ادغام اینترنت اشیا (IoT) نیز می‌توان امکان ردیابی محموله‌ها را نیز فراهم کرد. از کاربردهای دیگر قراردادهای هوشمند می‌توان به حوزه‌هایی نظیر مدیریت، سیستم بانکی، بیمه، املاک و موارد دیگر اشاره کرد.

مزایای استفاده از قرارداد هوشمند چیست؟

قراردادهای هوشمند از تمامی مزایای فناوری بلاک چین استفاده می‌کنند، مانند:

قراردادهای هوشمند رمزگذاری شده‌اند و بین نودها در شبکه توزیع می‌شوند. این موضوع تضمین می‌کند که بدون اجازه‌ی شما، داده‌ها نه از بین می‌روند و نه تغییر می‌کنند.

اکثر فرآیندها به صورت خودکار انجام می‌شوند و در نتیجه بیشتر واسطه‌ها در این میان از بین می‌روند.

امروزه طیف گسترده‌ای از انواع مختلف قراردادهای هوشمند وجود دارند. شما می‌توانید یکی از آن‌ها را انتخاب کنید و با توجه به نیاز خود آن را تغییر دهید.

قراردادهای هوشمند، نیاز به واسطه را از بین می‌برد و در اصل کنترل کامل توافق‌نامه را به شما می‌دهد.

هیچ کس نمی‌تواند اسناد شما را بدزدد و یا گم کند، زیرا آن‌ها رمزگذاری شده‌ و به طور ایمن در یک دفتر کل عمومی ذخیره شده‌اند. علاوه بر این، لازم نیست به افرادی که با آن‌ها سر و کار دارید اعتماد کنید، یا انتظار داشته باشید که آن‌ها نیز به شما اعتماد کنند، زیرا سیستم قراردادهای هوشمند مشکل «اعتماد» را به راحتی حل کرده است.

به لطف قراردادهای هوشمند دیگر نیازی به دفترخانه‌های رسمی، مشاوران، نمایندگان املاک و بسیاری از واسطه‌های دیگر نیست و با تمدید قرارداد، بسیاری از هزینه‌های مربوط به خدمات آن‌ها نیز حذف می‌شود.

با استفاده از قراردادهای هوشمند، در وقت‌تان هم صرفه‌جویی می‌کنید، و دیگر نیازی به ثبت انبوهی از اسناد کاغذی، ارسال یا انتقال آن‌ها به مکان‌های خاص ندارید.

معایب قرارداد هوشمند

جدا از نکات مثبت ذکر شده، قراردادهای هوشمند هم مانند بسیاری دیگر از پروژه‌های جدید بی‌عیب و نقص نیستند. برخی از این کاستی‌ها عبارتند از:

این کدها توسط افراد نوشته می‌شوند و در نتیجه این امکان وجود دارد که اشتباهی رخ دهد. اگر هم قرارداد هوشمند با وجود این اشتباهات در بلاک چین ثبت شود، دیگر نمی‌توان آن را تغییر داد. برای مثال، خطایی در برنامه‌نویسی الگوریتم یک شرکت باعث شد تا هکرها از این اشتباه سوءاستفاده، و حدود ۶۰ میلیون دلار را سرقت کنند.

در حال حاضر، قراردادهای هوشمند توسط هیچ دولتی تنظیم نمی‌شوند. بنابراین اگر نهادهای دولتی تصمیم بگیرند چارچوبی قانونی برای قراردادهای هوشمند ایجاد کنند، این مسأله مشکل‌ساز خواهد شد.

قراردادهای هوشمند بدون برنامه‌نویسی قابل انجام نیستند. بنابراین وجود یک برنامه‌نویس باتجربه، و پذیرش فناوری بلاک چین در ساختار داخلی شرکت برای اجرای یک قرارداد هوشمند ضروری است.

کدام بلاک چین ها می‌توانند قرارداد‌های هوشمند را پردازش کنند؟

• بیت کوین: بلاک چین بیت کوین برای پردازش معاملات بیت کوین گزینه‌ای بسیار عالی است؛ اما قابلیت‌های کمی برای پردازش اسناد دارد.
• زنجیره‌های جانبی (Side Chains): این نام دیگر بلاکچین‌هایی است که در مجاورت بیت کوین فعالیت می‌کنند و فضای بیشتری را برای پردازش قراردادها فراهم می‌کنند.
• «ام ایکس تی» (NXT): NXT یک پلتفرم بلاک چین عمومی است که گلچین محدودی از الگوها برای قراردادهای هوشمند است. شما باید از آن‌چه در اختیارتان گذاشته می‌شود استفاده کنید؛ به عبارت دیگه منبع‌باز نیست و در آن قادر به کدنویسی نیستید.
• اتریوم: اتریوم یک پلتفرم عمومی بلاک چین بوده و برای رمزگذاری و پردازش قراردادهای هوشمند بسیار پیشرفته است. می‌توانید در آن به راحتی کد دل‌خواه خود را بارگذاری کنید، اما باید برای انجام این کار توکن‌های «ETH» پرداخت نمایید.

نتیجه‌گیری

استفاده از امتیازات قراردادهای هوشمند تنها محدود به توافق‌نامه‌های کوچک نیست، بلکه دولت‌ها و شرکت‌های بزرگ نیز می‌توانند از مزایای بسیار آن‌ها بهره‌مند شوند. این نوع از قراردادها به معامله‌گران و خریداران، این امکان را می‌دهند تا خرید خود را در زنجیره‌ی تأمین ردیابی کنند، که این خود باعث افزایش اعتماد در چرخه‌ی کار خواهد شد. علاوه بر این، قراردادهای هوشمند با از بین بردن نیاز به واسطه‌ها، موجب صرفه‌جویی در هزینه‌ها و زمان می‌شوند، و با خودکار‌سازی روند انجام کار، معاملات را ساده‌تر می‌کنند.

قرارداد هوشمند چیست؟ 2022

در ادامه پاسخی جامع به این سوالات خواهیم داد،همراه مجله اینترنتی ماهتوتا باشید.

شاید این روز‌ها عبارت قرارداد هوشمند را زیاد شنیده باشید. در این مقاله قصد داریم قرارداد‌‌های هوشمند را در بستر بلاک‌چین به زبان ساده بررسی کنیم. پس تا پایان با مجله اینترنتی ماهتوتا همراه باشید.

تعریف

یک قرارداد هوشمند، مانند هر قراردادی، شرایط یک توافق را تعیین می‌کند. اما برخلاف قرارداد‌های سنتی، شرایط قرارداد هوشمند به صورت کد بر روی یک‌ بلاک‌چین مانند اتریوم اجرا می‌شوند.

قراردادهای هوشمند به توسعه‌دهندگان این امکان را می‌دهد مادامی که از پروتکل‌های همتا به همتا در اپلیکیشن‌هایی نظیر وام، بیمه، لجستیک (حمل و نقل) و بازی استفاده می‌کنند از مزیت‌های بلاک‌چین مانند امنیت بالا، اطمینان از عملکرد و دسترسی‌پذیری در ساخت برنامه‌‌ها بهره ببرند.

همانند هر قرارداد، قراردادهای هوشمند شرایط یک توافق یا معامله را مشخص می‌کنند. با این حال، آنچه قراردادهای هوشمند را «هوشمند» می‌کند، این است که این شرایط به‌جای اینکه روی کاغذ نوشته شود، به‌عنوان کدی که روی قرارداد هوشمند چیست و چگونه کار می کند؟ یک بلاک‌چین اجرا می‌شود، ایجاد و اجرا می‌شوند.

قرارداد هوشمند

قراردادهای هوشمند ایده اصلی پشت بیت کوین، یعنی ارسال و دریافت پول بدون “واسطه مورد اعتماد” مانند یک بانک را گسترش می‌دهند، تا امکان خودکارسازی و غیرمتمرکز کردن ایمن تقریباً هر نوع معامله یا تراکنش را، صرف نظر از اینکه چقدر پیچیده باشد، ممکن سازند. از آنجایی که آن‌ها بر قرارداد هوشمند چیست و چگونه کار می کند؟ روی یک بلاک‌چین مانند اتریوم اجرا می‌شوند، امنیت، قابلیت اطمینان و دسترسی بدون محدودیت را ارائه می‌دهند.

چرا قراردادهای هوشمند مهم هستند؟

قرارداد‌های هوشمند به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهند تا طیف گسترده‌ای از برنامه‌های غیر‌متمرکز و توکن‌ها را بسازند. آنها در همه چیز از ابزارهای مالی جدید گرفته تا لجستیک و بازی‌ استفاده می‌شوند و مانند هر تراکنش رمزنگاری دیگری روی یک بلاک‌چین ذخیره می‌شوند.

بیشتر بخوانید » مقابله با استرس شغلی ؛ 11 راه ساده برای مقابله با استرس شغلی

هنگامی که یک برنامه قرارداد هوشمند به بلاک‌چین اضافه شد، به طور کلی نمی‌توان آن را معکوس کرد یا تغییر داد (اگرچه استثناهایی وجود دارد).

حتما بخوانید » 11 مهارت شغلی و فردی پرتقاضا در سال 2022

برنامه‌های مبتنی بر قراردادهای هوشمند اغلب به عنوان «برنامه‌های غیرمتمرکز» یا «Dapps» شناخته می‌شوند که شامل برنامه‌های امور مالی غیرمتمرکز (یا DeFi) می‌شوند که هدف آن تغییر صنعت بانکداری است.

برنامه‌های DeFi به دارندگان دارایی‌های دیجیتال اجازه می‌دهند تا در تراکنش‌های مالی متنوع مانند پس‌انداز، وام، بیمه و… شرکت کنند، بدون اینکه بانک یا مؤسسه مالی دیگری از هر نقطه‌ای در دنیا را در این روند درگیر سازند. برخی از محبوب‌ترین برنامه‌های کاربردی قرارداد هوشمند فعلی عبارتند از:

Uniswap: یک صرافی غیرمتمرکز که به کاربران این امکان را می‌دهد تا از طریق قرارداد هوشمند، انواع خاصی از ارزهای دیجیتال را بدون هیچ مرجع مرکزی تعیین کننده نرخ ارز، معامله کنند.

حتما بخوانید » پیدا کردن بهترین شغل 7 گام ساده

Compound: پلتفرمی است که از قراردادهای هوشمند استفاده می‌کند تا به سرمایه‌گذاران اجازه دهد سود کسب کنند و وام‌گیرندگان فوراً و بدون نیاز به مراجعه به بانک واسطه، وام دریافت کنند.

USDC: ارز دیجیتالی که از طریق قرارداد هوشمند به دلار آمریکا متصل می‌شود و یک USDC ارزش یک دلار آمریکا را دارد. UDDC بخشی از دسته جدیدتری از پول دیجیتال است که به عنوان استیبل کوین شناخته می‌شود.

حتما بخوانید » شغل‌ های پردرآمد – معرفی 55 شغل پولساز و پر سود در ایران و جهان

حال سؤالی که مطرح می‌شود این است که چگونه از این ابزارهای هوشمند مبتنی بر قرارداد استفاده کنیم؟ تصور کنید مقداری اتریوم نزد خود دارید که می‌خواهید با USDC معامله کنید. می‌توانید مقداری اتریوم را در Uniswap قرار دهید، که از طریق قرارداد هوشمند، می‌تواند به طور خودکار بهترین نرخ مبادله را برای شما پیدا کند، معامله را انجام دهد و USDC شما را برای شما ارسال کند.

حتما بخوانید » لینکدین ؛ چطور از طریق لینکدین کار پیدا کنیم؟‌ 2022

سپس می‌توانید مقداری از USDC خود را در Compound قرار دهید تا به دیگران وام دهید و نرخ سود که به طور الگوریتمی تعیین شده را دریافت کنید. تمام این موارد با استفاده از قراردادهای هوشمند و بدون دخالت شخص سومی مانند بانک و صرافی‌های سنتی انجام می‌شوند.

در امور مالی سنتی، مبادله ارزها پرهزینه و زمان بر است، و برای افراد آسان و مطمئن نیست که دارایی‌های نقدی خود را به افراد غریبه در آن سوی دنیا وام دهند. اما قراردادهای هوشمند هر دوی این سناریوها و طیف وسیعی از سناریوها را ممکن می‌سازند.

حتما بخوانید » رزومه حرفه‌ای را با دوری از این 15 اشتباه بنویسید

قراردادهای هوشمند چگونه کار می‌کنند؟

قراردادهای هوشمند برای اولین بار در دهه ۱۹۹۰ توسط یک وکیل و دانشمند کامپیوتر به نام «نیک سابو» پیشنهاد شدند. سابو به این معروف است که یک قرارداد هوشمند را با یک دستگاه فروش خودکار نوشابه مقایسه می‌کند. به طور مثال ماشینی را تصور کنید در ازای دریافت یک دلار، یک قوطی نوشابه به شما تحویل می‌دهد.

حتما بخوانید » هوشمندترین شهرهای جهان؛ 8 شهر پیشرفته با فناوری‌های نوین

حتما بخوانید »11 دوره‌ آموزشی رایگان آنلاین برتر سایت Udemy

این نمونه‌ای ساده از یک قرارداد هوشمند است. درست همانطور که یک دستگاه نوشابه می‌تواند فروش را بدون واسطه انسانی خودکار کند، قراردادهای هوشمند هم می‌توانند تقریباً هر نوع مبادله ای را برای شما خودکار کنند.

حتما بخوانید » هدایت شغلی کارکنان

در حال حاضر، اتریوم محبوب‌ترین پلتفرم قراردادهای هوشمند است، اما بسیاری دیگر از بلاک‌چین‌های ارزهای دیجیتال (از جمله EOS، Neo، Tezos، Tron، Polkadot و Algorand) می‌توانند آن‌ها را اجرا کنند. یک قرارداد هوشمند می‌تواند توسط هر کسی ایجاد و در یک بلاک‌چین مستقر شود. کد آن‌ها شفاف و قابل تأیید عمومی است، به این معنی که هر بررسی کننده‌ای می‌تواند مشاهده کند که یک قرارداد هوشمند هنگام دریافت دارایی‌های دیجیتال از چه منطقی پیروی می‌کند.

قرارداد هوشمند( smart contract)چیست؟

اگر خواسته باشیم به طور ساده به توضیح قرارداد های هوشمند بپردازیم می توانیم بگوییم به پروتکلی که برای تهیه و تنظیم قراردادها استفاده می شود، گفته می شود. قرارداد هوشمند (smart contract) با توجه به شرایط قرارداد تمام کارهایی که از قبل پیش بینی شده است را به صورت خودکار انجام میدهد.

با دریافت و مشاهده دوره آموزش صرافی کوینکس(Coinex)، به دنیای جذاب و پرسود رمز ارزها وارد شوید.

این نوع قرارداد ها یک نوع پروتکل کامپیوتری است که برای ساده سازی، تایید و اجرای یک مذاکره به صورت دیجیتالی طراحی شده است. قرارداد های هوشمند می توانند تراکنش های معتبر را بدون دخالت فرد سومی انجام دهند. مزیت اصلی این نوع قرارداد ها این است که شما را از اعتماد کردن به فرد دیگری بی نیاز می کند.

چگونگی کارکرد قرارداد هوشمند

قرارداد های هوشمند روی بلاک چین پیاده سازی می شوند. زمانی که یک قرارداد هوشمند (smart contract) روی یک بلاک چین پیاده سازی می شود بین تمام نودهای بلاک چین به اشتراک گذاشته می شود. در نتیجه تمام نودهای بلاک چین یک نسخه از آن قرار داد را دارند. به دلیل این که تمام نودهای بلاک چین به این قرارداد دسترسی دارند در نتیجه نمی توان آن را دستکاری کرد.

چگونگی پیاده سازی قرارداد هوشمند

قرارداد های هوشمند توسط برنامه نویسان نوشته می شوند. بعد از نوشته شدن کد یک قرارداد، با استفاده از یک کلاینت و به صورت یک تراکنش روی بلاک چین ثبت می شود. این نوع قرارداد ها با زبان های برنامه نویسی مختلفی نوشته می شوند. به عنوان مثال قرارداد های هوشمند اتریوم با زبان برنامه نویسی سالیدیتی نوشته میشوند.

چه مواردی برای ایجادقرارداد هوشمند نیاز است؟

همانطور که گفته شد قرار دادهای هوشمند (smart contract) به صورت خودکار کار می کنند. در نتیجه این نوع قرارداد ها باید به کالا و خدماتی که برای آن قرار داد نوشته شده است دسترسی داشته باشد.

تمام افرادی که در یک قرارداد شرکت کرده اند باید با استفاده از کلید خصوصی خود قرارداد را امضا کنند. این امضا ها باعث می شود که توافق نامه بین آنها آغاز شود.

ابتدا باید بدانیم که شرایط قرارداد های هوشمند به صورت یک رشته دقیق از عملیات است. تمام کسانی که در قرارداد شرکت می کنند باید این شرایط را قرارداد هوشمند چیست و چگونه کار می کند؟ امضا کنند.

بلاک چین یک پلتفرم غیر متمرکز است و همانطور که گفته شد قرارداد های هوشمند روی بلاک چین پیاده سازی می شوند.

کاربردهای قرارداد هوشمند

قرارداد های هوشمند دارای کاربرد های بسیار فراوانی است و در زمینه های مختلف به کار برده می شود. در این قسمت به چند مورد از کاربرد های این نوع قراردادها می پردازیم.

• این نوع قراردها برای رای گیری مورد استفاده قرار می گیرد.

رای گیری یکی از مواردی است که باید از دستکاری شدن آن جلوگیری شود. به همین دلیل نتایج رای گیری بر روی بلاک چین ثبت می شود و بین تمام نود ها پخش می شود. ناگفته نماند که تمام داده ها در بلاک چین این نوع قرارداد ها به قرارداد هوشمند چیست و چگونه کار می کند؟ صورت رمزنگاری شده است و ناشناس هستند. در نتیجه امکان هیچ گونه دستکاری روی نتایج رای ممکن نیست.

• این نوع قرارداد ها در زمینه مدیریت کاربرد دارد.

این نوع قرارداد ها می توانند کارهای روتین را به صورت بسیار دقیق اجرا کنند. در زمینه مدیریت هم می توان کارهای روتین را به قرارداد های هوشمند سپرد به عنوان مثال می توان پرداخت حقوق کارمندان را با استفاده از این نوع قرارداد ها انجام داد.

• از قرارداد هوشمندمی توان در زمینه بیمه استفاده کرد.

سیستم های سنتی بیمه نیاز به واسطه داشتند. اگر از قرارداد های هوشمند در زمینه بیمه استفاده شود دیگر نیازی به واسطه نیست.

سه تا از بیشترین کاربرد های این نوع قراردادها، توضیح داد شد. ناگفته نماند که از این قرار داد ها می توان در سیستم بانکی، حمل و نقل، اینترنت اشیا و… استفاده کرد.

مزیت های این نوع قراردادها

در این قسمت با مزیت های قرارداد هوشمند ( smart contract) آشنا می شویم :

قراردادهای هوشمند به خاطر این که رمز نگاری می شوند و در بین نود های بلاک چین توزیع می شوند دارای امنیت بسیار بالا هستند. به همین خاطر در این نوع قرارداد ها به هیچ وجه داده ها دستکاری نمی شوند یا از بین نمی روند.

همانطور که گفته شد قراردادهای هوشمند فرایند ها را به صورت خودکار انجام می دهند. در نتیجه دارای سرعت بسیار بالا هستند.

قرارداد های هوشمند واسطه را از بین می برند در نتیجه به صورت مستقل کار می کنند.

• این نوع قرارداد ها مورد اعتماد هستند

این نوع قرارداد ها واسطه را حذف کرده اند و همچنین داده ها را رمزنگاری می کنند. به خاطر این دو دلیل این سیستم ها مورد اعتماد هستند و دیگر نیازی نیست شما به فرد دیگری اعتماد کنید. و این مشکل توسط این قرارداد ها حل شده است.

امروزه انواع مختلفی از قرارداد هوشمند وجود دارد. شما می توانید از بین آنها یک مورد را انتخاب کنید و با توجه به نیاز های خود تغییر دهید.

در حالت عادی شما برای قرارداد های خود نیاز به یک واسطه مانند دفترخانه ها رسمی، مشاوران و… دارید. اگر شما از قرارداد های هوشمند استفاده کنید این واسطه ها حذف شده و دیگر نباید به خاطر خدمات آنها پول پرداخت کنید.

با استفاده از این نوع قرارداد ها در زمان شما صرفه جویی می شود. در نتیجه کارایی را بسیار بالا می برد و دیگر نیازی به ثبت و انتقال اسناد کاغذی نیست.

معایب این نوع قرارداد ها

در قسمت قبلی به توضیح مزایای این نوع قرارداد ها پرداخته شد. ناگفته نماند در کنار مزایای بسیار زیادی که دارد، دارای معایبی نیز است و نمی توان گفت که این نوع قرارداد ها بدون عیب و نقض است.

• کد های این نوع قرارداد ها توسط انسان نوشته می شود.

همانطور که گفته شد این نوع قرارداد ها به صورت کدنویسی است. و توسط برنامه نویسان نوشته می شود. به خاطر این که این کد ها توسط عامل انسانی نوشته می شود ممکن است که در آن خطایی رخ بدهد. مشکل دیگری که وجود دارد اگر این اشتباهات را قبل از ثبت در بلاک چین متوجه نشوید. و آن قرارداد در بلاک چین ثبت شود، دیگر نمیتوان آن را تغییر داد.

• وضعیت حقوقی این قرارداد ها نامشخص است.

این نوع قرارداد ها توسط هیچ دولتی تنظیم نمی شود. اگر دولتی خواسته باشد برای این قرارداد ها چارچوب قانونی ایجاد کند باعث مشکل می شود.

• هزینه پیاده سازی قراردادهای هوشمند بالا است.

قراردادها هوشمند ( smart contract) باید توسط برنامه نویسان کدنویسی شوند و بدون کدنویسی، تنظیم قرارداد امکان پذیر نیست. در نتیجه برای تنظیم قراردادها به یک یا چند برنامه نویس ماهر نیاز است که شامل هزینه می شوند. البته ناگفته نماند که سرویس هایی به وجود آمده است که افراد عادی، قرارداد را با چند کلیک تنظیم می کنند ولی از این سیستم ها برای قراردادهای پیچیده نمی توان استفاده کرد.

نتیجه گیری

قرارداد های هوشمند مربوط به توافق های کوچک نیست و شرکت ها و سازمان های بزرگ نیز می توانند برای وضع قوانین خود از این نوع قرارداد ها استفاده کنند. اصلی ترین مزیت این نوع قرارداد ها از بین بردن واسطه ها است و همچنین در هزینه و زمان شما صرفه جویی می شود. این نوع قراردادها معاملات را بسیار ساده تر کرده است و همچنین روند انجام کار در آنها به صورت خودکار می باشد.