آشنایی با ارکان بازار اوراق بهادار

امیدوارم فیلم معرفی بازار سرمایه مورد توجه شما قرار گرفته باشد. در فیلم معرفی بازار سرمایه تلاش کردیم، در مدتی کوتاه شما را با ارکان بازار سرمایه و همچنین نقش سازمان بورس اوراق بهادار تهران آشنا کنیم. اما برای سرمایه گذاری در بورس هنوز چند قدم دیگر فاصله دارید. در درس‌های بعدی بصورت مشخص با “بورس” بصورت کامل‌تر آشنا خواهید شد.

آیین‌نامه اجرایی قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران

هیئت وزیران در جلسه مورخ 3/4/1386 بنا به پیشنهاد شماره 30897 مورخ 18/7/1385 وزارت امور اقتصادی و دارایی و به استناد بند (3) ماده (4) قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران ـ مصوب1384ـ آیین‌نامه اجرایی قانون یادشده را به شرح زیر تصویب نمود:

آیین‌نامه اجرایی قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران

ماده1ـ اصطلاحات و واژه‌های اختصاری تعریف شده در ماده یک قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران مصوب آذرماه 1384، در این آیین‌نامه نیز به همان مفاهیم به کار برده می‌شوند. سایر اصطلاحاتی که دراین آیین‌نامه به کار رفته است، دارای معانی زیر می‌باشند:
1ـ قانون: قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران ـ مصوب1384ـ
2ـ نهادها و تشکلهای تحت نظارت: کلیه نهادها و تشکلهایی که براساس قانون، مجوز تأسیس یا فعالیت خود را از شورا یا سازمان دریافت نموده باشند از قبیل بورسها، بازارهای خارج از بورس، کانونها، بازارهای مشتقه، بورسهای کالایی، شرکتهای سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه و نهادهای مالی.
ماده2ـ پس از پذیرش اوراق بهادار براساس ماده (30) قانون، معاملات آن در هر بورس براساس مقرراتی خواهدبود که به تصویب شورا می‌رسد.
ماده3ـ بورسها، کانونها، بازارهای خارج از بورس و شرکتهای سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه، تشکل خود انتظام محسوب می‌شوند. مصادیق سایر تشکلهای خود انتظام توسط شورا تعیین می‌شوند.
ماده4ـ شرکتهای سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه، شرکتهای مادر (هلدینگ) و سبدگردانها از مصادیق نهاد مالی محسوب می‌شوند. سایر مصادیق نهادهای مالی با رعایت بند (21) ماده (1) قانون توسط شورا تعیین می‌شوند.
ماده5 ـ نهادها و تشکلهای تحت نظارت مشمول مقررات « قانون»، این آیین‌نامه و همچنین مقرراتی که در چارچوب اختیارات قانونی توسط ارکان ذی‌صلاح بازار اوراق بهادار وضع می‌گردد، هستند.
ماده6 ـ شورا مرجع تعیین و تصویب انواع « اوراق بهادار قابل معامله» موضوع بند (24) ماده(1) قانون است. سازمان از انتشار و یا معامله انواع اوراقی که هنوز در زمره اوراق مذکور قرار نگرفته‌اند جلوگیری می‌کند. مقررات لازم در این خصوص به پیشنهاد هیئت مدیره سازمان به تصویب شورا خواهد رسید.
ماده7ـ چگونگی تشکیل، رسمیت یافتن و ادارة جلسات شورا، تصمیم‌گیری و ابلاغ مصوبات آن طبق دستورالعملی خواهدبود که به تصویب شورا می‌رسد.
ماده8 ـ سازمان باید نشان، مهر و یک نشریه ویژه داشته باشد. انتشار این نشریه با رعایت مقررات قانونی مربوطه یک سال پس از شروع فعالیت سازمان با درج موارد زیر الزامی است:
1ـ مقررات و ضوابط مربوط به بازار اوراق بهادار با ذکر تاریخ تصویب، مرجع یا مراجع تصویب‌کننده و تاریخ لازم‌الاجرا شدن آنها.
2ـ مجوزهای صادر، لغو یا تعلیق شده توسط ارکان بازار اوراق بهادار به همراه سایر اطلاعاتی که در این زمینه مطابق مقررات باید به اطلاع عموم برسد.
3ـ مشخصات اوراق بهادار ثبت شده نزد سازمان،
4ـ آراء یا اجرائیه‌های صادره سازمان، هیئت داوری و یا احکام قطعی دادگاهها و سایر مراجع قانونی درخصوص بازار اوراق بهادار، مگر این که هیئت مدیره نشر آنها را مغایر مصالح بازار تشخیص دهد.
5 ـ هرگونه تغییر در اساسنامه، نشانی مرکز اصلی، نام و محل شعب و دفاتر سازمان.
6 ـ سایر اموری‌که به تشخیص سازمان انتشار آنها در نیل به اهداف سازمان مؤثر باشد.
تبصره ـ سازمان مکلف است، ظرف دو سال از شروع فعالیت، اقدام به راه‌اندازی یک پایگاه الکترونیکی نماید که حداقل حاوی موارد مذکور در این ماده باشد.
ماده9ـ ناشران و نهادها و تشکلهای تحت نظارت سازمان موظفند ضوابطی را که سازمان با رعایت مقررات مربوط درخصوص نشر اطلاعات و تبلیغات اوراق بهادار وضع می‌نماید رعایت کنند.
ماده10ـ به منظور حفظ استقلال و اطمینان از کیفیت کار ارزشیابان، تحلیلگران مالی و حسابرسان معتمد سازمان که خدمات حرفه‌ای در بازار اوراق بهادار ارائه می‌دهند سازمان ضوابط و مقررات لازم را تهیه و جهت تصویب به شورا ارائه می‌نماید.
ماده11ـ راهکارها، ضوابط و مقررات مربوط به عملیات بانکی که معاملات اوراق بهادار و تسویه وجوه ناشی از معاملات را تسهیل می‌نماید، به پیشنهاد سازمان به تصویب شورا می‌رسد، مصوبات شورا به بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران اعلام و بانک مرکزی در چهارچوب اختیارات و مقررات قانونی بانکی ترتیبات اجرای مصوبات شورا را فراهم می‌نماید.
ماده12ـ وزارت ارتباطات و فنآوری اطلاعات موظف است زیرساختهای فنی و مخابراتی موردنیاز جهت توسعه بازار اوراق بهادار را فراهم نماید.
ماده13ـ به منظور ایجاد هماهنگی لازم در بازار اوراق بهادار و همکاری با سایر نهادهای سیاستگذاری و نظارتی موضوع بند (12) ماده (7) قانون، کلیه کمیسیونها، کمیته‌ها و شوراهائی که به موجب قوانین و مقررات خاص تشکیل‌شده یا می‌شوند از قبیل کمیسیون اقتصادی دولت، شورای اقتصاد و امثال آن، موظفند در مواردی که تصمیم‌گیری درخصوص اوراق بهادار کشور و یا هرگونه سرمایه‌گذاری یا ایجاد تغییر و تحول در بازار اوراق بهادار در دستور کار آنها باشد، از رئیس سازمان جهت حضور درجلسات تصمیم‌گیری بدون حق رأی دعوت نمایند.
ماده14ـ مقررات مربوط به سرمایه‌گذاری اشخاص خارجی در بورس و نحوه نظارت بر آن موضوع بند14 ماده(7) قانون با رعایت قوانین و مقررات مربوط به پیشنهاد سازمان به تصویب شورا می‌رسد.
ماده15ـ طبقه‌بندی اطلاعات محرمانه و تعیین دسترسی اشخاص به آن به موجب مقرراتی است که به پیشنهاد سازمان به تصویب شورا می‌رسد.
ماده16ـ دستورالعمل پذیرش اوراق بهادار و کالاها و کلیه ضوابط و مقررات نظارتی بورسها و نهادهای مالی به تصویب سازمان می‌رسد.
تبصره ـ پذیرش اوراق بهادار و کالاهایی که قبل از لازم‌الاجراشدن قانون منتشر شده یا در بورسها پذیرفته شده‌اند، براساس دستورالعملی که به تصویب سازمان می‌رسد، مجاز خواهدبود.
ماده17ـ در اجرای مادة (35) قانون، هیئت مدیره بورسها موظفند طبق مقررات آیین‌نامه مربوط و براساس دستورالعملی که توسط سازمان ابلاغ می‌شود به تخلفات انضباطی کارگزاران، کارگزار/ معامله‌گران، بازارگردانان، ناشران و سایر اعضای بورس رسیدگی کنند. یک نسخه از آرای صادرشده در مورد تخلفات انضباطی یادشده باید حداکثر ظرف سه روز پس از صدور به سازمان ارسال شود.
ماده18ـ در اجرای بندهای (3) و (11) ماده (7) قانون به تخلفات مدیرعامل و اعضای هیئت مدیره بورس‌ها و ارکان سایر تشکلهای خود انتظام درخصوص تکالیف، وظایف و اختیارات آنها در سمت‌های یادشده مطابق دستورالعملی که به تصویب شورا می‌رسد، در هیئت مدیره سازمان رسیدگی می‌شود.
ماده19ـ مصادیق اقداماتی که نوعاً منجر به ایجاد ظاهری گمراه‌کننده از روند معاملات در بورس‌ها یا ایجاد قیمتهای کاذب یا اغوای اشخاص به انجام معاملات اوراق بهادار می‌شوند، به پیشنهاد سازمان به تصویب شورا می‌رسد.
ماده20ـ نحوه ارائه گزارش موضوع تبصرة(2) مادة (46) « قانون» مطابق دستورالعملی خواهدبود که به تصویب سازمان می‌رسد.

اصطلاحات رایج بازار سرمایه

بورس چیست؟
برای شناخت و فهمیدن این موضوع که واقعا بورس چیست و آشنایی بیشتر با آن بهتر است از “بازار” و تعریف آن شروع کنیم. در یک تعریف ساده، می توان گفت که
بازار مکانی است که در آن خرید و فروش صورت می گیرد
ساده تر این است که بگوییم هرگاه شرایطی فراهم شود که بین خریدار و فروشنده رابطه برقرار شود و معامله ای صورت پذیرد بازار تشکیل شده است
این شرایط می تواند مکان خاصی یا شبکه ای ارتباطی مثل اینترنت باشد
در بازارها به طور کلی دو نوع دارایی، دارایی های واقعی و دارایی های مالی، مورد معامله قرار می گیرند

فواید سرمایه گذاری در بورس:
کسب سود
حمایت و شفافیت قانونی
حفظ سرمایه در مقابل تورم
سهولت نقد شوندگی
عدم وجود محدودیت برای میزان سرمایه‌گذاری

مفاهیم اولیه بورس:
سهام
اوراق بهادار انواع مختلفی دارد که یک نوع آن “سهام” است. سهام عادی یک نوع دارایی مالی است که نشان‌دهنده سهم مالکیت صاحب آن از یک شرکت است. برای توضیح بیشتر فرض کنید یک شرکت را به 10 سهم تقسیم کرده‌ایم. اگر شما 2 سهم این شرکت را در اختیار داشته باشید به این معنی است که شما مالک یک پنجم این شرکت هستید و در واقع یک پنجم سود یا زیان شرکت به شما تعلق خواهد گرفت .

شرکت‌های بورسی
سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار را شرکت‌های بورسی میگویند .

گروه‌های بورسی
شرکت های بورسی را بنابر زمینه فعالیت آنها در گروه هایی مربوط به همان صنعت دسته بندی میکنند. برای مثال گروه دارویی، خودرویی، پتروشیمی، شیمیایی، بانکی، پالایشگاهی و غیره .

نماد بورسی
در تمامی بورس‌های جهان برای اینکه راحت‌تر بشود اسم هر شرکت را نام برد یک نماد به آن اختصاص می‌دهند. نماد بورسی یک شرکت بورسی معمولا عبارت است از حرف اول گروه بورسی مربوط به آن که نشان دهنده ی صنعتی می باشد که آن شرکت در آن قرار دارد و در ادامه قسمتی از نام شرکت .

شاخص کل
عددی است که با فرمول های خاصی محاسبه میشود و نشان دهنده ی بازدهی و روند بازار است و تغییر آن به منفی یا مثبت نشان دهنده ی تغییر مثبت یا منفی کل ارزش بازار است .

عرضه اولیه
وقتی سهام یک شرکت برای اولین بار قرار است در بورس عرضه شود، بعد از مشخص شدن قیمت گشایش، در یک روز معین برای اولین بار تحت نام عرضه اولیه در بازار به فروش میرسد

ارکان بازار سرمایه ایران عبارتند از:
شورای عالی بازار سرمایه
سازمان بورس و اوراق بهادار
شرکت بورس اوراق بهادار تهران
شرکت فرابورس ایران
شرکت بورس کالای ایران
شرکت بورس انرژی ایران

فرابورس ایران:
بر اساس بند ۸ از ماده یک قانون بازار اوراق بهادار، بازار خارج از بورس، آشنایی با ارکان بازار اوراق بهادار آشنایی با ارکان بازار اوراق بهادار بازاری در قالب شبکۀ ارتباط الکترونیک یا غیر الکترونیک برای معاملات اوراق بهادار بر پایه مذاکره عنوان‌شده است. باهدف ایفای نقش بازار خارج از بورس، شرکت فرابورس ایران در تاریخ ۲۲ آبان ۸۷ به ثبت رسید و در مهرماه ۸۸ به‌طور رسمی فعالیت خود را آغاز کرد

فرابورس ایران با ساختار و جایگاه قانونی مشابه بورس اما با شرایط پذیرش و معامله ساده‌تر ایجاد شد، تا حوزه شمول بازار سرمایه کشور را گسترش دهد

مهم‌ترین وظیفه فرابورس ایران، ساماندهی و هدایت بخشی از بازار سرمایه است که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را ندارند. از سویی بسیاری از شرکت ها تمایل دارند هر چه سریعتر به بازار وارد شوند که از این رو به دلیل قوانین آسانتر فرابورس ، از این مسیر به بازار سرمایه وارد می شوند

لذا رویه‌های پذیرش شرکت‌ها و تنوع شرایط پذیرش به گونه ایست که شرکت‌ها با احراز حداقل شرایط و در سریع‌ترین زمان ممکن، امکان ورود به بازار را داشته و از کلیه مزایای شرکت‌های پذیرفته‌شده در بازار اوراق بهادار استفاده کنند

وبسایت tsetmc

بدون شک یکی از پرکاربردترین سایت‌های سهامداران و کاربران بورسی، سایت TSETMC (Tehran Securities Exchange Technology Management Co) یا مدیریت فناوری بورس تهران است. شاید بد نباشد قبل از توضیح، معرفی و آموزش سایت TSETMC شمای کلی از این شرکت و خدمات آن ارائه دهیم. “شرکت مدیریت فناوری بورس تهران” به عنوان یکی از شرکت‌های مجموعه‌ی سازمان بورس و اوراق بهادار برای ارائه‌ خدمات به چرخه‌ی کامل “معاملات الکترونیکی” ابزارهای مالی به ارکان بازار سرمایه فعالیت می‌کند. این شرکت باهدف بهبود کیفیت خدمات و افزایش رضایت مشتریان بازار سرمایه و بهبود پیوسته‌ی فعالیت‌ها و فرایندهای خود، سامانه‌ی مدیریت کیفیت بر اساس استاندارد ISO9001-2008 را برگزیده است. اگر بخواهیم به زبان ساده‌تر فرآیند و هدف این سایت را توضیح دهیم می‌توانیم بگوییم که معاملات سهامداران بازار، در این پنل نمایش داده می‌شود و شما می‌توانید به سادگی فرآیند معاملات را از ابتدا تا انتهای زمان معاملات مشاهده نمایید .
وقتی شما آدرس سایت TSETMC را در نوارابزار وارد و به سایت متصل می‌شوید، نمای کلی از اطلاعات سایت را در صفحه “خانه” مشاهده می‌کنید. در این صفحه، شما اطلاعات کلی بازار بورس و فرابورس شامل اطلاعات شاخص‌ها، نمادهای پربیننده و نمادهای موثر بر شاخص‌های بورس و فرابورس را مشاهده می‌کنید. اگر وقت چندانی برای بررسی سایت TSETMC ندارید و صرفاً می‌خواهید نمای کلی بازار را ببینید، با مشاهده تغییرات شاخص و ارزش بازار و نمادهای موثر در صفحه خانه به این اطلاعات دست می‌یابید

شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه چیست؟
سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه به اختصار سمات نامیده می‌شود
طبق بند هفت ماده یک قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران، امور مربوط به ثبت، نگهداری، انتقال، مالکیت اوراق بهادار و تسویه وجوه معاملات بر عهده این شرکت قرار آشنایی با ارکان بازار اوراق بهادار گرفته است. این شرکت از طریق افزایش کارایی پایاپای و تسویه معاملات و کاهش هزینه های معاملاتی، کاهش ریسک جعل، سرقت و مفقودی اوراق بهادار نقش شایانی را در کارآمدی اوراق بهادار ایفا می کند
شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه به دنبال تفکر تضمین امنیت و کارآمدی بازار اوراق بهادار ایران از طریق توسعه و بهینه سازی ساز و کار تسویه معاملات اوراق بهادار با تمرکز بر افزایش کارایی، کاهش ریسک و کاهش هزینه های پایاپای و تسویه وجوه معاملات با رعایت قوانین و مقررات جاری کشور جمهوری اسلامی ایران ایجاد شده است

افتتاح و نگهداری حساب وجوه و اوراق بهادار بازارهای خارج از بورس، بورس‌های اوراق بهادار و کالایی متعلق به سهامداران ، کارگزاران، سایر نهادهای مالی و اشخاص حقیقی و حقوقی
درج، کدگذاری، نگهداری، تسویه و پایاپای معاملات کالاها، اوراق بهادار و سایر ابزارهای مالی
سپرده‌گذاری و امانت‌پذیری انواع اوراق بهادار در سامانه عملیاتی شرکت
سپرده نمودن اوراق بهادار وثیقه شده نزد هر شخص حقیقی یا حقوقی ذینفع و ایجاد تسهیلات لازم برای اشخاص ذینفع جهت کنترل سپرده‌ها به منظور اطمینان بخشی از عملکرد شرکت و فک رهن اوراق‌ مذکور به درخواست ذینفع وثیقه
قرض دهی، قرض‌گیری و هرگونه مبادله اوراق بهادار به عنوان واسطه
تهیه و ارائه گزارش‌های مورد نیازکارگزاران و مشتریان
به کارگیری شیوه‌های مناسب و ابزارها و روشهای الکترونیکی در تسویه وجوه و پایاپای اوراق بهادار
انجام خدمات تسویه وجوه، پایاپای، سپرده گذاری و امانت پذیری اوراق بهادار خارجی
ارائه خدمات تخصصی به بورس های اوراق بهادار، بازارهای خارج از بورس، بورس های کالایی، ناشران اوراق بهادار، کارگزاران و سایر فعالان بازار اوراق بهادار
انجام کلیه عملیات و معاملات مجاز مالی، خدماتی، مشاوره‌ای و تجاری مربوط به بورس های اوراق بهادار، بورسهای کالایی و بازارهای خارج ازبورس
همکاری با بورسهای منطقه ای و جهانی و نهادهای مرتبط با آنها
دریافت هر مبلغ وام، تحصیل هرگونه دارایی منقول یا غیر منقول، حقوق یا امتیاز و انجام هرگونه معامله از قبیل خرید، فروش، اجاره و رهن و … که در راستای موضوع فعالیت شرکت لازم یا مفید باشد
ایجاد و اداره صندوق تضمین تسویه
پذیرش انبارها، نظارت برفعالیت آنها و انجام عملیات مربوط به انبارها که در جهت تسهیل داد و ستد معاملات در بورس‌های کالایی انجام می‌شود
اجرای سایر وظایفی که مطابق قانون و مقررات بعهده شرکت گذاشته شده یا می‌شود
انجام اقدامات شرکتی برای شرکتهای سهامی عام از جمله :
ثبت و نگهداری اسامی و سوابق مالکین اوراق بهادار و ارائه کلیه خدمات مرتبط با آن به ناشرین اوراق بهادار
تهیه و ارائه اطلاعات مورد نیاز
برگزاری مجامع شرکتهای پذیرفته شده در بورس و بازارخارج از بورس وانجام کلیه امور مربوط به آن
دریافت اطلاعات مربوط به تشکیل مجامع و اعلام آن به اشخاص ذینفع
دریافت اطلاعات مربوط به تقسیم سود و انجام اقدامات و ایجاد تسهیلات لازم جهت توزیع آن
دریافت اطلاعات مربوط به حق تقدم خرید سهام و انتشار و ارسال آن جهت سهامداران

چگونگی سرمایه گذاری در بورس
به چند روش می‌توان در بازار بورس سرمایه‌گذاری کرد؟
روش مستقیم: در این روش سرمایه‌گذار با اتکا بر دانش، تخصص و تحلیل خود اقدام به سرمایه‌گذاری و ورود به بازار می‌کند. مسئولیت سود یا زیان حاصل از سرمایه‌گذاری به‌طور مستقیم بر عهده شخص سرمایه‌گذار است. سرمایه‌گذارانی که در این روش با سرمایه‌گذاری می‌پردازند، در یک طبقه‌بندی بر اساس مدت زمانی که تمایل به نگهداری سرمایه خود دارند به ۴ دسته تقسیم می‌شوند :

سهامی خاص را خریداری می‌کنند و بعد از ۳ یا ۴ ماه آن را می‌فروشند. به آن‌ها سرمایه‌گذاران کوتاه مدت می‌گویند .
سهام خاصی را خریداری می‌کنند و به مدت یک سال آن را نگه می‌دارند سپس برای فروش تصمیم می‌گیرند. به آن‌ها سرمایه‌گذاران میان مدت می‌گویند .
سهام خاصی را با قصد نگهداری بیش از یک سال خریداری می‌کنند. به آن‌ها سرمایه‌گذاران بلند مدت می‌گویند .
سهام خاصی را خریداری می‌کنند و بعد از شناسایی سود اندکی در یک هفته یا دو هفته، آن را می‌فروشند و اقدام به خرید سهام جدید یا همان سهم با قیمت جدید(پایین‌تر) می‌کنند. به آن‌ها نوسانگیر می‌گویند .

روش غیر مستقیم: در این روش بین سرمایه‌گذار و سرمایه‌پذیر یک موسسه مالی به‌عنوان واسط عمل می‌کند. سرمایه‌گذار وجوه خود را در اختیار این موسسات مالی قرار می‌دهد و آن‌ها با بکار‌گیری تخصص، دانش و تبحر تحلیلی و مالی و همچنین تجربه خود در بازار سرمایه فرایند سرمایه‌گذاری را به نیابت از سرمایه‌گذار انجام می‌دهند. به سرمایه‌گذاران غیر حرفه‌ای و با درجه ریسک‌پذیری پایین که فرصت و تجربه کافی برای فعالیت مستقیم در بازار بورس را ندارند توصیه می‌شود یکی از انواع روش‌های سرمایه‌گذاری غیر مستقیم را برای فعالیت خود در بازار سرمایه انتخاب نمایند. برای مثال صندوق‌های سرمایه‌گذاری که یکی از روش‌های این نوع سرمایه‌گذاری است با ایفای نقش واسطه‌گری مالی، سرمایه‌گذاری افراد غیر حرفه‌ای را از حالت مستقیم به حالت غیر مستقیم تبدیل می‌کند و مزایایی از جمله ریسک پایین‌تر و سود مناسب‌تر را برای سرمایه‌گذاران به دنبال دارد

بازار سرمایه چیست؟ معرفی سازمان بورس اوراق بهادار تهران + فیلم | پیش نمایش

بازار سرمایه چیست؟ آنچه در ایران بصورت رسمی به عنوان بازار سرمایه شناخته می‌شود شامل چهار شرکت بورسی است. تمام این چهار شرکت تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار ایران فعالیت می‌کنند. درواقع سازمان بورس اوراق بهادار ایران متولی و سیاست گذار سرمایه گذاری در ایران است. شرکت‌های بورسی نقش بسیار با اهمیتی در رونق اقتصادی کشور دارند. علاوه بر این تاثیر مهمی در اقتصاد جهانی ایران هم دارند. در فیلم آموزشی این درس ارکان سازمان بورس اوراق بهادار ایران را معرفی خواهیم کرد. همچنین خواهیم گفت که نقش اقتصادی بازار سرمایه چیست؟

بازار سرمایه چیست؟

معرفی ارکان بازار سرمایه و سازمان بورس اوراق بهادار ایران

با توجه به توضیحات بالا، بازار سرمایه متشکل از ۴ شرکت بورس است. سازمان بورس و اوراق بهادار به عنوان متولی، ناظر و سیاست‌گذار بازار سرمایه محسوب می‌شود. شرکت‌های بورسی تحت نظارت سازمان بورس اوراق بهادار تهران به قرار زیر هستند.

• شرکت بورس اوراق بهادار تهران
• شرکت فرابورس ایران
• شرکت بورس کالای ایران
• شرکت بورس انرژی

فعالیت‌های شرکت‌ بورس اوراق بهادار تهران و شرکت فرابورس ایران تقریبا هم سو با یکدیگر است. این دو شرکت مهمترین ارکان بازار سرمایه محسوب می‌شوند. به همین دلیل گاهی اوقات عبارت “بازار سرمایه” به همین دو بازار (بورس اوراق بهادار و فرابورس) تعلق می‌گیرد.

فیلم معرفی بازار سرمایه

نقش بازار سرمایه در اقتصاد کشور چیست؟

فیلم معرفی ارکان بازار سرمایه و نقش سازمان بورس اوراق بهادار تهران را ببنید.

• سیاست گذاری بازار سرمایه توسط سازمان بورس اوراق بهادار تهران
• وظایف ارکان مختلف بازار سرمایه چیست؟
• نقش بازار سرمایه در اقتصاد کشور چیست؟
• فرصت‌های اقتصادی در بازار سرمایه چیست؟
• بازار سرمایه چه تاثیر بر اقتصاد جهانی ایران دارد؟
• تاثیر بورس اوراق بهادار تهران بر رونق اقتصادی
• معرفی سایت‌های مرتبط با سازمان بورس اوراق بهادار ایران

مدت: ۱۲ دقیقه | حجم: ۲۴ مگابایت | راهنما

با استفاده از آیکون‌ها اندازه نمایش فیلم، میزان صدا و مخصوصا کیفیت تصویر را مطابق میل خود تنظیم کنید

امیدوارم فیلم معرفی بازار سرمایه مورد توجه شما قرار گرفته باشد. در فیلم معرفی بازار سرمایه تلاش کردیم، در مدتی کوتاه شما را با ارکان بازار سرمایه و همچنین نقش سازمان بورس اوراق بهادار تهران آشنا کنیم. اما برای سرمایه گذاری در بورس هنوز چند قدم دیگر فاصله دارید. در درس‌های بعدی بصورت مشخص با “بورس” بصورت کامل‌تر آشنا خواهید شد.

سایت‌های مربوط به سازمان بورس اوراق بهادار تهران

گرچه در حال حاضر با دانستن همین مطالب می‌توانید درس بعدی را شروع کنید. اما اگر هنوز موضوعاتی در زمینه بازار سرمایه ذهن شما را مشغول دارد، می‌توانید برای آشنائی بیشتر با سازمان بورس اوراق بهادار تهران و همچنین شرکت‌های تحت نظارت آنها به وب سایت مربوط به آنها مراجعه کنید.

درحالی که بازار سرمایه مهمترین بخش سرمایه گذاری در ایران است، اما گزینه‌های سرمایه گذاری متنوعی برای افراد وجود دارد. در درس بعدی در خصوص گزینه‌های موجود برای سرمایه گذاری و همچنین سرمایه گذاری در بورس خواهیم گفت. همچنان همراه ما باشید.

راه‌اندازی اداره «میز صنعت» در سازمان بورس برای رفع مشکلات صنایع

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: ارتباط مستقیم آنلاین با صنایع مختلف یکی آشنایی با ارکان بازار اوراق بهادار آشنایی با ارکان بازار اوراق بهادار از بحث‌های جدی در سازمان بورس است که با راه‌اندازی یک اداره دائمی به نام میز صنعت، می‌توان مسائل، مشکلات و چالش‌های صنایع مختلف را جمع‌بندی کرد.

به گزارش ایمنا و به نقل از سازمان بورس و اوراق بهادار، نخستین جلسه از سلسله جلسات دومین دوره آموزشی ویژه ناشران بازار سرمایه با حمایت شرکت بورس اوراق بهادار تهران، سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه و شرکت فرابورس ایران باهدف افزایش تعامل ناشران با بازار سرمایه و افزایش سطح سواد مالی در مرکز مالی ایران با حضور مدیرعامل مرکز مالی ایران، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار، سرپرست معاونت ناشران و اعضای شرکت بورس اوراق بهادار تهران، مدیرعامل شرکت سپرده‌گذاری مرکزی، مدیرعامل فرابورس ایران و با حضور بیش از ۷۰۰ نفر از اعضای هیئت‌مدیره و مدیران بازار سرمایه برگزار شد.

توسعه کسب و کارها در زنجیره تولید

در این وبینار «مجید عشقی»، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار به عنوان دومین سخنران، این دوره را در راستای ارتقای سواد مالی و فرهنگ سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه دانست و اظهار کرد: شرکت‌های پذیرفته‌شده در بازار سرمایه به واسطه قوانین و مقررات و دستاوردهای موجود، مسئولیت‌هایی دارند که ممکن است به واسطه نداشتن آشنایی کافی با مشکلاتی مواجه شوند؛ زیرا با درگیر شدن بخش عمده‌ای از مردم در بازار سرمایه انتظارات از بازار به‌شدت افزایش یافته و حساسیت‌ها هم بسیار زیاد است.

وی افزود: در این خصوص، وظیفه اصلی بر دوش ناشران است تا از طریق توسعه فعالیت‌های خود و افزایش سرمایه و بحث‌های استفاده از این ابزارها و در واقع نهادهای مالی و بازار سرمایه بتوانند کسب‌وکار خود را در زنجیره‌های تولید توسعه داده و به توسعه بازار سرمایه کمک کنند.

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار مطرح کرد: برگزاری این دوره در مرکز مالی ایران باعث نزدیکی هم‌زبانی بیشتر ارکان بازار و ناشران است تا بتوانند به توسعه شرکت‌ها کمک کرده و ناشران نیز نقش مفیدتری ایفا کنند.

عشقی ادامه داد: ارتباط مستقیم آنلاین با صنایع مختلف یکی از بحث‌های جدی در سازمان بورس است که با راه‌اندازی یک اداره دائمی به نام میز صنعت، می‌توان مسائل، مشکلات و چالش‌های صنایع مختلف را جمع‌بندی کرد.

آشنایی هر چه بیشتر با قوانین و مقررات بازار سرمایه

همچنین «سجاد موحد»، مدیرعامل مرکز مالی ایران هدف اصلی از برگزاری این دوره آموزشی را تعامل ناشران مختلف با یکدیگر و سازمان بورس به عنوان نهاد ناظر و سیاست‌گذار و همچنین آشنایی هر چه بیشتر با قوانین و مقررات بازار سرمایه بیان کرد.

وی افزود: با توجه به نیازسنجی صورت گرفته و درخواست ناشران، مباحثی از جمله تأمین مالی از طریق بازار سرمایه و بازار بدهی، مباحث مربوط به افزایش سرمایه و ارزش‌گذاری، تکالیف مالیاتی ناشران و همچنین آشنایی با سامانه‌های مورد نیاز ناشران در خصوص ایفای تعهدات خود در این دوره آموزشی برای ناشران در نظر گرفته شده است.

خبرهای خوش برای بازارگردانی

در ادامه این جلسه، «میثم فدایی»، مدیرعامل فرابورس ایران، این دوره را در راستای همفکری و دانش‌افزایی ناشران بازار سرمایه دانست و با اشاره به یک خبر نویدبخش در بحث افزایش سرمایه اظهار کرد: در فرابورس ایران، در شرکت پروژه تجلی برای نخستین بار به بحث افزایش سرمایه با سلب حق تقدم پرداخته شد و به واسطه موفقیت در پروژه تجلی، برای فرآیند استقلال و پرسپولیس نیز همین فرآیند پیاده سازی می‌شود.

وی مطرح کرد: نکته پیچیده در این پروژه، فرآیند اداره ثبت است که با تعاملات صورت گرفته، این آشنایی با ارکان بازار اوراق بهادار مدل در حال راه‌اندازی است.

مدیرعامل فرابورس ایران ضمن تاکید بر توجه به افزایش سرمایه، از ناشران بورس و فرابورس خواستار تقاضای افزایش سرمایه با سلب یا بدون سلب حق تقدم به عنوان یک روش افزایش سرمایه جدید و بسیار کاربردی شد.

فدایی در ارتباط با عملیات بازارگردانی افزود: فرابورس ایران چند قانون تصویب کرده که در قانون اول اگر منابع یک بازارگردانی رو به اتمام باشد، می‌تواند درخواستی را به فرابورس ارائه کند تا تعهدات بازارگردانی آن نصف شود.

وی ادامه داد: اگر منابع بازارگردانی تمام شد این امکان را فراهم کرده‌ایم که برای تعهدات حداقل سفارش انباشته و حداقل معاملات روزانه را نصف کند که در این صورت نیاز به منابع نقد کمتری باشد. دامنه مظنه تا چهار درصد افزایش پیدا کند که یک آزادی عمل خوبی را به بازارگردان بدهد و به بازار اختیار بدهد.

به گفته مدیرعامل فرابورس ایران در همین راستا قانون دیگری مصوب شده که اگر سهمی پنج روز به صورت ممتد در صف خرید یا فروش بود، بازارگردان می‌تواند یک حراج با دامنه چهار برابر دامنه عادی انجام دهد؛ یعنی اگر سهمی پنج روز صف فروش بود، یک بازار گردان می‌تواند مثبت و منفی ۲۰ درصد یک حراج برگزار و سهم را روان کند.

فدایی در پایان سیاست‌های هیئت‌مدیره فرابورس ایران در خصوص بازار پایه را به دو بخش تقسیم‌کرد و گفت: در بخش سعی می‌شود شرکت‌هایی که دارای استانداردهای بازارهای اصلی هستند را به سرعت پذیرش کرده و تا حد امکان شرکت‌هایی که شرایط خوبی دارند را به دلیل محدودیت‌های معاملاتی و سایر شرایط در بازار پایه باقی نگذاریم.

وی به سیاست دوم اشاره کرد و افزود: ایجاد یک تابلوی توافقی از دیگر سیاست‌ها به شمار می‌رود که دارای شرایط سخت‌تری نسبت به تابلوهای زرد و نارنجی و قرمز است.

لزوم بهبود عملکرد از طریق شفاف‌سازی شرکت‌ها

«محمدامین قهرمانی»، سرپرست معاونت ناشران و اعضای شرکت بورس اوراق بهادار تهران نیز به آمار ۶ ماهه سال ۱۴۰۰ مرکز آمار ایران، اشاره کرد و گفت: طبق این آمار، نرخ بیکاری در محدوده ۸.۰۹ درصد، نرخ تورم بر اساس آخرین آمار مرکز آمار حدود ۴۲.۴ درصد، نرخ رشد اقتصادی بدون نفت حدود ۴.۱ درصد و با لحاظ حوزه نفت حدود ۵.۹ درصد، شاخص کل بورس تقریباً با ۲ درصد کاهش، قیمت ارز ۱۳ درصد افزایشی، طلا هفت درصد، حوزه مسکن حدود ۹ درصد، حوزه رمز ارزها حدود ۲۷ درصد بازدهی منفی، تغییرات قیمت نفت تقریباً ۴۵ درصد رشد داشته است و پیش‌بینی می‌شود در سال آینده وضعیت بازار سرمایه، وضعیت مناسب‌تری داشته باشد.

وی افزود: بر اساس برآوردهای مراکز معتبر بین‌المللی، رشد اقتصادی ایران در صورت رفع تحریم عددی بین ۶ تا ۷ درصد است.

سرپرست معاونت ناشران و اعضای شرکت بورس اوراق بهادار تهران بزرگ‌ترین صنعت در بازار سرمایه را صنعت شیمیایی مطرح کرد و گفت: بعد از صنعت شیمیایی، استخراج کانی‌های فلزی با حدود ۱۱ درصد و شرکت‌های چند رشته صنعتی با حدود ۹ درصد سهم بازار در رتبه‌های دوم و سوم قرار دارند.

قهرمانی در ارتباط با وضعیت افزایش سرمایه ۱۷۴ هزار میلیارد تومانی بورس تهران گفت: ۲۱ هزار میلیارد تومان این افزایش سرمایه از محل مطالبات و آورده نقدی، حدود ۸۱ هزار میلیارد تومان از محل اندوخته‌ها و ۷۲ هزار و چهارصد میلیارد تومان نیز از محل تجدید ارزیابی بوده است.

وی با اشاره به عوامل مؤثر بر پذیرش در بازار سرمایه، بر اهمیت مواردی همچون سهولت تأمین مالی، افزایش مشوق‌های مالیاتی و سایر مشوق‌ها، نقش نمایندگی سهام، بهبود عملکرد از طریق شفاف‌سازی تأکید کرد.

راه‌اندازی سامانه جامع توزیع سود شرکت سپرده‌گذاری و سامانه برگزاری مجامع آنلاین

«محمد باغستانی»، مدیرعامل شرکت سپرده‌گذاری مرکزی ضمن تقدیر از برگزارکنندگان این نشست، این دوره را در راستای ارتقای سواد مالی و فرهنگ سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه خواند و به تشریح فعالیت‌ها و پروژه‌های جاری و همین‌طور پروژه‌های آتی و برنامه‌ریزی‌شده مرتبط با ناشران در شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه پرداخت.

وی اظهار کرد: سامانه جامع توزیع سود شرکت سپرده‌گذاری به‌عنوان یکی از این پروژه‌ها آشنایی با ارکان بازار اوراق بهادار از اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۹۹ آغاز به فعالیت کرده و با چالش‌هایی مواجه بوده است. از سال ۱۳۹۹ بالغ بر ۱۲۳ ناشر سود سهام خود را از طریق این سامانه عمدتاً سهامداران حقیقی را پرداخت کردند که این اعداد در سال ۱۴۰۰ در حدود ۲۷۱ شرکت با بیش از ۴۱ میلیون رکورد پرداختی بالغ ۱۵ هزار میلیارد تومان می‌باشد که این عدد عمدتاً مربوط به سهامداران خرد است.

مدیرعامل شرکت سپرده‌گذاری مرکزی با اشاره به یکی از معضلات ناشران در خصوص پرداخت مطالبات معوق سود سهامدارانشان گفت: با توجه به برنامه‌ریزی‌هایی که صورت گرفته و امکان توسعه‌ای که در سامانه توزیع سود دیده‌شده امیدواریم تا یک ماه آتی امکان پرداخت مطالبات معوق سود سهامداران پس از آزمودن، نهایی شود و پاسخگوی درخواست ناشران در این زمینه خواهیم بود. بدین منظور مطالبات معوق سود سهامداران خود و آن‌هایی که از طریق سامانه سجام به‌نوعی شماره شبا و شماره‌حساب از آن‌ها وجود دارد را بتوان پرداخت کرد. با توجه به الزامی که در قانون لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ در خصوص توزیع سود از طریق سامانه سجام دیده‌شده از کلیه سهامداران خواهش می‌کنم که این اطلاعات خود را در سامانه سجام به‌روزرسانی کنند.

باغستانی افزود: سامانه دیگری که در شرکت سپرده‌گذاری مرکزی در حال بهره‌برداری است برگزاری مجامع آنلاین است. در همه کشورها، شرکت‌های سپرده‌گذاری اساساً زیرساخت‌های برگزاری مجامع آنلاین را بر عهده‌دارند. بنابراین از سمت سازمان بورس اوراق بهادار به‌عنوان یکی از تکالیف اساسنامه‌ای شرکت سپرده‌گذاری مرکزی دیده‌شده است. درگاه یکپارچه مجامع الکترونیک جهت سهولت دسترسی کلیه سهامداران به مجامع عمومی شرکت‌های بورسی و فرا بورسی به‌صورت الکترونیک فراهم‌شده است.

وظایف نهادهای مالی بازار سرمایه را بشناسید + ویدیو

بازار سرمایه شامل ۴ نهاد اصلی یعنی بورس اوراق بهادار، فرابورس، بورس کالا و بورس انرژی است. البته با گسترش بازارمالی نهادهای زیر مجموعه دیگری همچون شرکت سپرده‌گذاری و تسویه وجوه، کارگزاران، شرکت‌های تأمین سرمایه، بازارگردانان، مشاوران سرمایه‌گذاری، مؤسسات رتبه‌بندی، شرکت‌های سرمایه‌گذاری، صندوق‌های سرمایه‌گذاری، صندوق‌های بازنشستگی، شرکت‌های سبدگردان و شرکت‌های پردازش‌ اطلاعات مالی به عنوان نهادهای مالی فعال تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار نیز وجود دارد.

با تصویب قانون جدید بازار اوراق بهادار در یکم آذر ماه سال ۱۳۸۴، ساختار قانونی بازار به صورت زیر تعیین شد. که بر این اساس نهاد جدیدی تحت عنوان «سازمان بورس و اوراق بهادار» ایجاد شد تا زیر نظر شورای عالی بورس به نظارت بر اجرای قوانین و مقررات، تنظیم و تدوین مقررات بپردازد.

بازار سرمایه شامل ۴ نهاد اصلی یعنی بورس اوراق بهادار، فرابورس، بورس کالا و بورس انرژی است. البته با گسترش بازارمالی نهادهای زیر مجموعه دیگری همچون شرکت سپرده‌گذاری و تسویه وجوه، کارگزاران، شرکت‌های تأمین سرمایه، بازارگردانان، مشاوران سرمایه‌گذاری، مؤسسات رتبه‌بندی، شرکت‌های سرمایه‌گذاری، صندوق‌های سرمایه‌گذاری، صندوق‌های بازنشستگی، شرکت‌های سبدگردان و شرکت‌های پردازش‌ اطلاعات مالی به عنوان نهادهای مالی فعال تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار نیز وجود دارد. در ویدیوی پیشین به شناسایی زیرمجموعه‌ها و ارکان بازار مالی پرداختیم که با این لینک می‌توانید به مرور آن بپردازید و در ادامه نیز شما مخاطبان گرامی می‌توانید با مشاهده ویدیو زیر آشنایی کاملی با وظایف هر یک از زیرمجموعه‌های اصلی بازار سرمایه پیدا کنید.