سواد مالی در سرمایه‌گذاری

اهمیت سواد مالی برای سرمایه گذاری در بورس

اقداماتی از قبیل خرید سهام یا انتخاب کارگزاری که در این جهت انجام می‌شود، نیازمند دانش مالی است. بررسی‌ها نشان می‌دهد افرادی که از سطح بالایی از سواد مالی برخوردارند، سرمایه‌گذاری‌های بهتری دارند.

چرا سرمایه‌گذاران باید سواد مالی داشته‌باشند؟

سواد مالی واژه‌ای است که در سال‌های اخیر کم‌و‌بیش درباره‌ آن شنیده‌ایم؛ مفهومی که با موفقیت سرمایه‌گذاری ارتباط مستقیمی دارد‍! سواد مالی توانایی درک مباحث مالی و اقتصادی و البته استفاده موثر از آن‌ها در زندگی شخصی است. این توانایی‌ها شامل مدیریت مالی شخصی، بودجه‌بندی و سرمایه‌گذاری است؛ بنابراین برای انجام اقداماتی از قبیل انتخاب بهترین کارگزاری بورس، خرید سهام یا بررسی گزینه‌های سرمایه‌گذاری غیرمستقیم در بازار سهام، برخورداری از سواد مالی اهمیت زیادی دارد.

منظور از سواد مالی چیست؟

زمانی که از سواد مالی صحبت می‌کنیم، در واقع به مجموعه‌ای از مفاهیم مالی و کاربرد آن‌ها در زندگی اشاره می‌کنیم که دانستن‌شان می‌تواند در زندگی مالی افراد بسیار موثر باشد. تصور کنید می‌خواهید برای دریافت وام خرید کالایی خاص تصمیم‌گیری کنید. سواد مالی همان دانشی است که به شما کمک می‌کند با در نظر گرفتن تمامی عوامل موثر بر نتیجه، بهترین تصمیم ممکن را بگیرید. در نظر داشته باشید می‌توانید با استفاده از ساده‌ترین روش‌ها، دانش خود را در این حوزه افزایش دهید. گاهی حتی یک پادکست ساده در این حوزه می‌تواند نوع نگاه شما به مسایل مالی را تغییر دهد. برای مثال یکی از پادکست‌هایی که در ماه‌های اخیر طرفداران زیادی پیدا کرده، سواد مالی در سرمایه‌گذاری مربوط به سری پادکست‌های «اکوتاک» است که به‌طور ساده و خلاصه مباحث کاربردی سواد مالی را توضیح می‌دهد. این پادکست‌ها را می‌توانید با جستجوی واژه «اکوتاک» در پلتفرم‌های مرسوم پادکست گوش کنید.
علاوه بر این، زمانی که می‌خواهید تصمیمات مهم سرمایه‌گذاری بگیرید نیز می‌توانید با بهره‌گیری از سواد مالی نسبت به انتخاب بهترین گزینه سرمایه‌گذاری اقدام کنید. نکته قابل توجه در خصوص سرمایه‌گذاری این است که در کشور ما زمانی که صحبت از سرمایه‌گذاری می‌شود، عموم مردم تنها به سرمایه‌گذاری مستقیم از طریق خرید سهام فکر می‌کنند؛ اما واقعیت این است که گزینه‌های سرمایه‌گذاری غیرمستقیم در بسیاری از مواقع جذابیت بیشتری دارند. مدیریت حرفه‌ای صندوق‌های سرمایه‌گذاری و شرکت‌های سبدگردان باعث می‌شود متقاضیان این دسته از خدمات، از بهترین عملکرد ممکن سرمایه‌گذاری خود اطمینان داشته باشند. به‌عنوان مثال مطالعه‌ای که در سال 2016 در آمریکا انجام شد، نشان داد تنها 14 درصد آمریکایی‌ها به صورت مستقیم در بورس سرمایه‌گذاری می‌کنند و بقیه جامعه سرمایه‌گذاران روش‌های سرمایه‌گذاری غیرمستقیم را ترجیح می‌دهند. بنابراین بیش از 80 درصد مردم کشوری مثل آمریکا از ابزارهای سرمایه‌گذاری غیرمستقیم بهره‌ می‌برند. در نظر داشته باشید برای استفاده از تمام روش‌های سرمایه‌گذاری لازم است ابتدا نسبت به دریافت کد بورسی غیر حضوری و ثبت‌نام سجام اقدام کنید.

تأثیر سواد مالی بر موفقیت در بورس

یک قاعده کلی می‌گوید افراد با سواد مالی بیشتر، تصمیمات بهتری می‌گیرند و این به معنی دور شدن از تصمیمات احساسی در سرمایه‌گذاری است. افزایش دانش مالی سرمایه‌گذاران در نهایت منجر به بهبود رفتار کلی بازار می‌شود؛ چرا که در ایده‌آل‌ترین حالت و زمانی که عموم سرمایه‌گذاران و فعالین بازار سرمایه از سواد مالی کافی برخوردار باشند و تصمیمات بهتری بگیرند، ثبات کلی بازار نیز بهبود می‌یابد.
ذکر این نکته همین جا ضروری است که انتظار کسب موفقیت در بورس، بدون بهره‌مندی از دانش مالی یا دریافت مشاوره دور از ذهن است. حتی اگر قصد نداشته باشید به‌طور مستقیم به خرید سهام و انجام سرمایه‌گذاری بپردازید نیز لازم است تا حدی از سواد مالی برخوردار باشید تا بتوانید گزینه‌های مختلف سرمایه‌گذاری پیش روی خود را سنجیده و بهترین انتخاب ممکن را داشته باشید. در واقع داشتن سواد مالی می‌تواند از انتخاب بهترین کارگزاری بورس تا انتخاب بهترین گزینه برای خرید سهام یا هر دارایی مالی دیگری موثر باشد.
همان‌طور که اشاره شد هر چه بیشتر در مباحث مالی اطلاعات بیشتری کسب کنید، این دانش به شما کمک می‌کند حتی در انتخاب بهترین کارگزاری بورس و دریافت کد بورسی غیر حضوری نیز بهتر از سایر افراد تصمیم بگیرید. برای این منظور علاوه بر مطالعات شخصی می‌توانید در دوره‌های آموزشی مرتبط با آموزش اصول سرمایه‌گذاری که توسط مراکز معتبر آموزشی از «آموزین» مرکز آموزش کارگزاری فارابی برگزار می‌شود، شرکت کنید.
دوره‌‌های برگزار شده توسط این مرکز، در سطوح مختلف از مقدماتی تا حرفه‌ای، مباحث مورد نیاز سهامداران و علاقه‌مندان فعالیت در بازارهای مالی را پوشش می‌دهد؛ بنابراین می‌توانید با در نظر گرفتن سطح دانش خود در هر کدام از دوره‌ها و کارگاه‌های تک جلسه‌ای مرکز «آموزین» شرکت کنید. در نظر داشته باشید با شرکت در دوره‌‌های این مرکز از پشتیبانی 24 ساعته در 7 روز هفته برخوردار خواهید بود.

جمع‌بندی

در پایان ذکر این نکته ضروری است که دریافت وام‌های مختلف، سپرده‌گذاری در بانک، دریافت کد بورسی غیر حضوری و آغاز سرمایه‌گذاری و اقدامات دیگری از این دست بدون برخورداری از سواد مالی میسر نیست. از طرفی در کشوری با نرخ تورم فزاینده، سرمایه‌گذاری بیش از اینکه یک انتخاب باشد، به یک ضرورت تبدیل شده است؛ بنابراین بسیار اهمیت دارد که با افزایش مطالعه در این زمینه، دانشی حداقلی از مسائل مالی داشته باشید. در نظر داشته باشید همواره می‌توانید در این مسیر از راهنمایی‌ مشاوران سرمایه‌گذاری کارگزاری فارابی برخوردار باشید.

سواد مالی در سرمایه‌گذاری

این روزها اکثر افراد به دنبال فرصت مناسبی برای سرمایه‌گذاری هستند. برای داشتن یک سرمایه‌گذاری خوب و پرسود باید ابتدا با اصولی آشنا باشید که باعث میشوند فکر شما را در انتخاب استراتژی های سرمایه‌گذاری باز کند. بعضی از افراد فکر میکنند این اصول جزو مجموعه توانایی های ذاتی انسان هستند. در صورتی که تعداد زیادی از آن ها کاملا اکتسابی میباشند. در این مقاله از فراسرمایه قصد داریم شما را با سواد مالی و اهمیت کسب آن آشنا کنیم. با ما همراه باشید.

سواد مالی چیست؟

سواد مالی عبارت است از توانایی درک و بکارگیری مؤثر مهارت‌های مالی برای مدیریت پول و سرمایه‌گذاری است که باعث ایجاد خودکفایی در اصول سرمایه‌گذاری و درنهایت منجر به زندگی مالی پایدار می‌شود. به عبارتی سواد مالی به افراد کمک می‌کند برای پول خود بصورتی کاملا هوشمندانه تصمیم گیری کنند. سواد مالی باعث می‌شود بتوانید در جنبه‌های مختلف سرمایه‌گذاری کنید.

مجموعه تعاریف سواد مالی:

جمع بندی تعاریف:

1. سواد مالی، عبارت است از توانایی داشتن قضاوتهای آگاهانه و گرفتن تصمیمات موثر و قابل استفاده و مدیریت پول
2. سواد مالی، شخصی عبارت است از توانایی خواندن، تجزیه و تحلیل مدیریت و ارتباط با شرایط مالی شخصی که بر رفاه مادی موثر است. این تعریف شامل توانایی در تشخیص و انتخاب‌های مالی، بحث در مورد پول و مسائل مالی، برنامه ریزی برای آینده، و پاسخ به وقایع زندگی است که تصمیم‌گیری‌های روزمره مالی را تحت تاثیر قرار می دهند، می‌باشد از جمله حوادث در حیطه اقتصاد عمومی
3. سواد مالی، عبارت است از یک دانش پایه‌ای، که مردم به منظور زنده ماندن در یک جامعه مدرن به آن نیاز دارند.
4. سواد مالی اشاره به توانایی یک فرد در درک و استفاده از مفاهیم مالی دارد.
5. سواد مالی، توانایی استفاده از دانش و مهارت برای مدیریت منابع مالی به طور موثر برای امنیت مالی در طول عمر فرد می‌باشد.
6. سوادمالی، توانایی استفاده از دانش و مهارت برای مدیریت منابع مالی به طور موثر برای یک عمر رفاه مالی است.

جمع‌بندی

به یک بیان ساده سواد مالی یعنی اینکه بر عناوینی نظیر: قرض و بدهی، برنامه ریزی برای بازنشستگی، برنامه ریزی مالی خانوادگی، بیمه، بودجه بندی و خرج کردن، سرمایه‌گذاری، صاحب خانه شدن، عملکرد در زمان بحرانی، پس انداز اضطراری مسلط باشیم و بتوانیم به نحواحسن این موارد را مدیریت و کنترل کنیم.

یادگیری سواد مالی چه اهمیتی دارد؟

یادگیری سواد مالی باعث میشود تا توانایی مدیریت امور مالی شخص افزایش یابد. افرادی که این موضوع را درک می‌کنند باید بتوانند به سؤالات متعددی در مورد سواد مالی در سرمایه‌گذاری خرید پاسخ دهند، از جمله اینکه آیا خرید ضروری است، چه قدر مقرون‌به‌صرفه است و آیا اصلا نیازی به خرید می باشد یا خیر.

افرادی که از این دانش مهم بی بهره هستند ممکن است قربانی قرض، کلاهبرداری و نرخ‌های بهره بالا شوند که منجر به از دست دادن پول آن‌ها می‌شود و یا کسی که سواد مالی ندارد، ممکن است دست به اقدامات و تصمیم‌گیری‌های مالی نادرستی بزند و حتی اگر سرمایه بزرگی هم برای این کار در نظر سواد مالی در سرمایه‌گذاری بگیرد، با شکست مواجه گردد.

۴ اصل بنیادی برای دستیابی به سواد مالی

۱- دارایی را بشناسید

تعریف شما از دارایی چیست؟ آیا خانه یک دارایی محسوب میشود؟ برای پاسخ به این سوال باید بگوییم که خیر.خانه دارایی محسوب نمیشود. ثروتمندان، تعریف دیگری برای این موضوع دارند که ساده تر است و با واقعیت همخوانی دارد. اگر دوست دارید از تعریف واقعی دارایی اطلاع پیدا کنید، مطالعه مقاله دارایی چیست؟ را به شما پیشنهاد میکنیم.

۲- جریان نقدی در مقابل بازده سرمایه

ثرتمندان با هدف جریان نقدینگی دست به سرمایه‌گذاری میزنند. سرمایه‌گذاری‌ای که با هدف بازده سرمایه انجام شود مثل قمار کردن است. ثروتمندان با پول افراد دیگر در املاک، سرمایه‌گذاری کرده و مستاجرهایی را پیدا می‌کنند که هزینه‌های آنها را پرداخت کنند. بعد از آن، هر ماه، اجاره ها را جمع‌آوری می‌کنند. این می‌شود یک دارایی. در همین حین اگر به ارزش سرمایه نیز افزوده شد، آن دیگر یک امتیاز اضافی محسوب می‌شود.

۳- استفاده از بدهی و مالیات برای ثروتمندتر شدن

در رابطه با بدهی‌ها باید گفت دو نوع بدهی وجود دارد: بدهی خوب و بدهی بد.

بدهی بد به معنی وام گرفتن پول برای خریدهایی غیر از سرمایه می‌باشد مثل استفاده از کارت‌های اعتباری برای رفتن به تعطیلات یا خرید تلویزیون و یا وام گرفتن برای خرید خانه‌ای که می‌خواهید در آن سکونت کنید. حقیقت امر این است که بیشتر مزیت‌های مالیاتی برای کمک کردن به کارآفرینان و سرمایه‌گذاران نوشته شده‌اند. برای ثروتمند شدن و استفاده کردن از بدهی از طریق مالیات ها، مستلزم هوش مالی بالایی است که همه افراد می‌توانند از طریق آموزش و تمرین آن را بدست بیاورند.

۴- تصمیمات مالی را خودتان بگیرید.

زمانیکه درباره دانش مالی خود اطمینان ندارید، ناخودآگاه به دیگران اجازه می‌دهید که برای شما تصمیم بگیرند. کارگزار شماست که در بورس تصمیم می‌گیرد پول شما باید در کدام قسمت سرمایه‌گذاری شود. اما مسئله اینجاست که ثروتمندان از جامعه پیروی نمی‌کنند. آن ها روندها پول سازی را ایجاد می‌کنند و هنگامی که این روند سواد مالی در سرمایه‌گذاری به جریان اصلی سرمایه‌گذاری مبدل گشت، کنار می‌روند. آیا می دانید راز آنها چیست؟ آنها خود تصمیمات لازم را در مورد ثروت و مسائل مالی می‌گیرند وضمن اینکه از هوش مالی بالایی برخوردار هستند.

سخن پایانی

فراموش نکنید که شما بدون تقویت هوش مالی شرایط مالی‌تان روز به روز سخت‌تر خواهد شد. حقیقت این است که پول، تاثیر بسیار زیادی روی سبک و کیفیت زندگی دارد. در این مقاله با تعریف های مختلف سواد مالی و فواید کسب آن و اصول اولیه سواد مالی آشنا شدیم. اگر شما هم دوست دارید این دانش را کسب کنید و در تصمیم گیری های مالی خود به بهترین نحو عمل کنید، باید ابتدا راه و روش های افزایش هوش اقتصادی را بدانید. مطالعه مقاله 14 راهکار برای افزایش هوش اقتصادی را به شما پیشنهاد میکنیم.

سواد مالی در سرمایه‌گذاری

021-88536880 (437)
با ما تماس بگیرید

• دوره‌های آموزشی
• سنجش آنلاین سواد مالی
• آموزش سواد مالی

• راهنمای ثبت نام
• برگزاری آزمون
• دریافت گواهینامه
• سؤالات متداول

• تماس با ما
• شبکه‌های اجتماعی
• درخواست همکاری

آموزش سواد مالی

سواد مالی به دنبال بهبود ظرفیت افراد در درک مشکلات مالی است. در نظریات کلاسيک، رفتار سرمایه‌‌گذاران در بازار سرمایه بر مبنای نظریۀ مطلوبيت اقتصادی تفسير می‌شد. عدم درک اقتصاد و امور مالی، یک عامل بازدارنده برای مالكیت سهام است؛ از دست رفتن رفاه، ناشی از عدم مشارکت در بازارهای سرمایه، در اثر فقدان سواد مالی بسیار قابل توجه است. واضح است که سرمایه‌گذاران ناآگاه و فاقد سواد مالی کافی، قادر به استفادۀ کامل از بازار مالی و انتخاب عاقلانه، که منجر به سرمایه‌گذاری کارآمد خواهد شد، نخواهند بود. مرور مطالعات نشان می‌دهد که عوامل گوناگونی در ادراک ریسک و تصميمات سرمایه‌گذاران دخیل‌‌اند که از آن جمله می‌‌توان سواد مالی را نام برد. سواد مالی بیانگر این است که فرد چگونه مفاهیم مالی مختلف را درک می‌‌کند. رشد و اعتلای بازار سرمایه در کشور، همراه با مشارکت فعال سرمایه‌‌گذاران محقق می‌شود. جذب سرمایه‌‌های سرگردان در سطح جامعه به بورس زمانی می‌تواند موجب پیشرفت نظام مالی و بورس در کشور شود که با تصمیمات معقول و منطقی همراه باشد. بر همین اساس آکادمی مالی امید در جهت بهبود تصمیمات مالی سرمایه‌‌گذاران و کمک به سیستم اقتصادی و مالی بازار سرمایه در راستای تصمیم‌‌گیری صحیح و بهینه و از طرف دیگر انتفاع خود سرمایه‌‌گذاران، اقدام به آموزش سواد مالی و سرمایه‌‌گذاری می‌‌نماید و در همین راستا کارگاه‌‌های حضوری و غیرحضوری برگزار می‌‌نماید.

شما می‌‏توانید برای مشاهدۀ کلاس‏‌ها و دوره‌های متناسب با سطح دانش مالی خود، از طریق لینک‌های زیر اقدام نمایید.

سنجش آنلاین سواد مالی

موسسۀ حسابداران رسمی آمریکا سواد مالی را توانایی ارزیابی و مدیریت مؤثر امور مالی شخصی به منظور تصمیم‌گیری‌های عاقلانه در جهت رسیدن به اهداف زندگی و دستیابی به وضعیت مالی خوب تعریف کرده است. آکادمی مالی امید با طراحی آزمون‌های تعیین سطح، امکان سنجش دانسته‌های مالی کاربران را در سه سطح مقدماتی، متوسط و پیشرفته فراهم آورده است. متقاضیان با شرکت در این آزمون، طبق نمرۀ اخذ شده، گواهینامه سواد مالی در سرمایه‌گذاری دریافت می‌کنند.

تأثیر سواد مالی بر تورش‌های رفتاری سرمایه‌گذاران بورس اوراق بهادار تهران

2 ** دانشیار رشته مدیریت مالی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز، تهران، ایران (نویسنده مسئول).

3 *** دانشیار رشته مدیریت مالی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز، تهران، ایران

چکیده

سواد مالی و تورش­های رفتاری، دو عامل بسیار مهم تأثیرگذار بر تصمیمات و رفتارهای مالی سرمایه‌گذاران است. تحقیق حاضر به­بررسی رابطه بین میزان سواد مالی سرمایه‌گذاران بورس اوراق بهادار تهران و تورش­های رفتاری آن‌ها می‌پردازد و هدف اصلی سواد مالی در سرمایه‌گذاری این تحقیق، معرفی معیارهایی برای سنجش میزان سواد مالی سرمایه‌گذاران و سپس بررسی رابطه آن با تورش­های رفتاری است. تحقیق حاضر برای یک دوره ۲ ساله از سال ۱۳۹۴ تا ۱۳۹۵ و در قلمرو مکانی بورس اوراق بهادار تهران و کارگزاران و شرکت‌های سرمایه‌گذاری فعال در این بازار انجام شده است. پس از گردآوری اطلاعات از طریق توزیع پرسشنامه‌های استاندارد بین‌المللی (پس از بومی‌سازی با شرایط داخل کشور) در بین سرمایه‌گذاران بورس اوراق بهادار تهران و جمع‌آوری پاسخ‌های آن و محاسبه متغیرهای تحقیق با استفاده از روش آماری رگرسیون چندگانه به تجزیه‌وتحلیل داده‌ها به کمک نرم‌افزار spss، مدل آماری مناسب ارائه ‌شده است. در معدود تحقیقات انجام­شده در داخل کشور سعی شده است فقط مدلی جهت سنجش میزان سواد مالی در بین سرمایه­گذاران ایرانی ارائه شود و برای اولین بار در داخل ایران و در این تحقیق سعی خواهد شد که علاوه بر ارائه مدلی مناسب و بومی جهت سنجش میزان سواد مالی در بین سرمایه‌گذاران بورس اوراق بهادار تهران، رابطه بین میزان سواد مالی و تورش­های رفتاری سرمایه‌گذاران نیز بررسی شود. نتایج تجزیه‌وتحلیل داده‌ها حاکی از این است که بین میزان سواد مالی سرمایه‌گذاران و تورش­های رفتاری آن‌ها رابطه معناداری در جهت مثبت وجود دارد.

سواد مالی چیست؟

سواد مالی یکی از ملزومات زندگی امروز است؛ دانشی که با استفاده از آن می‌توانید مشکلات مالی را حل کنید، پس‌انداز مناسب و سرمایه‌گذاری پرسود داشته باشید و برای دوران بازنشستگی خود برنامه‌ریزی کنید.

هدف از کسب سواد مالی رسیدن به امنیت مالی سواد مالی در سرمایه‌گذاری است و همان طور که می‌دانید این آسایش و امنیت، روی ابعاد دیگر زندگی ما نیز اثر می‌گذارند.

منظور از سواد مالی چیست؟

اصطلاحات سواد مالی و هوش مالی معمولا در کنار هم یا به جای هم به کار می‌روند. صرف نظر از تفاوتی که این دو اصطلاح با هم دارند، هر دو به یک نکته مهم اشاره می‌کنند:

“دانش، توانایی و مهارت مدیریت مسائل مالی”

تعاریف زیادی برای سواد مالی مطرح شده است که در ابتدا ممکن است کمی پیچیده به نظر برسند اما با کمی سعی و تلاش و انتخاب منابع مناسب، می‌توانید دانش خوبی در این زمینه به دست آورید و در زمینه مالی به موفقیت‌های بیشتری برسید.

در تعریف کلی می‌توان گفت سواد مالی یعنی توانایی درک مباحث مالی، بودجه‌بندی و سرمایه‌گذاری را داشته باشید، بتوانید برای دوران بازنشستگی‌تان برنامه‌ریزی کنید و به امنیت مالی برسید.

امروزه دیگر اقتصاد به سادگی گذشته نیست و مسائل مالی بسیار پیچیده‌تر به نظر می‌رسند. مفاهیمی مانند خرید اعتباری، سرمایه‌گذاری، وام‌های مختلف، بیمه‌های درمانی و … به زندگی انسان مدرن پای گذاشته‌اند و برای گرفتن تصمیات درست در زمینه مالی، باید به درک درستی از این مسائل رسید.

مولفه‌های اصلی و کلیدی سواد مالی

مولفه‌های زیادی در سواد مالی دخیل هستند که برای مدیریت مناسب دارایی و منابع مالی خود باید آن‌ها را بشناسید تا بتوانید در حوزه‌های مختلف، استراتژی‌های مناسبی را برای موفقیت هر چه بهتر در امور پولی و مالی اتخاذ کنید. در ادامه به این مولفه‌ها اشاره می‌کنیم.

۱/ بودجه‌بندی

بودجه‌بندی در تعریف، مفهوم مشکلی به نظر نمی‌رسد اما به کارگیری آن در عمل ساده نیست و به دانش مالی نیاز دارد.

بودجه‌بندی به معنای برآورد دقیق درآمد و هزینه در یک دوره زمانی مشخص و برنامه‌ریزی مالی مناسب با توجه به این دو فاکتور است. بودجه‌بندی در سطوح مختلف از خانواده گرفته تا سطوح کلان یکی از مهم‌ترین مولفه‌ها برای رسیدن به موفقیت و امنیت مالی به شمار می‌رود. همان گونه که گفتیم برای بودجه‌بندی باید درآمد و هزینه‌ها را خوب بسنجید و بنابراین باید مدتی را به برآورد دقیق این دو عامل مهم در بودجه‌بندی اختصاص دهید. این مولفه یکی از مهم‌ترین و کارآمدترین ابزارهای مالی است و گام اول در یک برنامه‌ریزی موفق برای مدیریت صحیح دارایی محسوب می‌شود.

بودجه‌بندی به شما کمک می‌کند تا هزینه‌های اضافی را از مخارج خود حذف کنید؛ به طوری که همیشه درآمد بیشتر از هزینه‌ها باشد و مبلغی برای پس‌انداز و سرمایه‌گذاری باقی بماند.

۲/ پس‌انداز

پس‌انداز یکی از مولفه‌های مهم در سواد مالی است. در گذشته پس‌انداز راهی برای افزایش ثروت به شمار می‌رفت اما این روزها و با افزایش نرخ تورم، پس‌انداز کارکرد ثروت‌سازی ندارد. با این حال، هر فرد باید مقداری پس‌انداز داشته باشد تا در مواقع ضروری بتواند از سواد مالی در سرمایه‌گذاری آن استفاده کند. این مبلغ را می‌توان در یک حساب بانکی یا به اشکال دیگر نگهداری کرد اما در هر صورت، لازم است دسترسی به آن ساده باشد.

۳/ سرمایه‌گذاری

حالا که با مفهوم بودجه‌بندی آشنا شدیم و توانستیم با یک برنامه‌ریزی موفق مبلغی از درآمدمان را حفظ کنیم، سوال بعدی این است که باید با این مبلغ باقیمانده چه کرد؟ سرمایه‌گذاری مفهومی است که در این بخش مطرح می‌شود و یکی از مهم‌ترین مولفه‌های سواد مالی هم هست. برای مطالعه بیشتر در رابطه با سرمایه گذاری در بازار سرمایه می‌توانید مقاله “ آموزش روش‌های سرمایه‌گذاری در بورس ایران ” را مطالعه کنید.

سرمایه‌گذاری به این معنا است که ما کالایی را خریداری کنیم با این انتظار که قیمت آن در آینده افزایش پیدا کند. سرمایه‌گذاری اصلا کار آسانی نیست و اگر از سواد مالی مناسبی برخوردار نباشید، احتمال این که سرمایه‌تان را در این فرایند از دست بدهید هم وجود دارد.

برای سرمایه‌گذاری مناسب باید از دانش مالی خوبی در این حوزه برخوردار باشید و با مفاهیمی مانند کاهش ریسک، نرخ بهره، سهام و … آشنا شوید.

یکی از مهم‌ترین نکاتی که باید در این بخش اشاره کرد این است: کسی که از سواد مالی خوبی برخوردار باشد، بین دو مفهوم سپرده‌گذاری و سرمایه‌گذاری تفاوت قائل می‌شود. در سپرده‌گذاری شما پول‌تان را به بانک می‌سپارید و بسته به نوع حسابی که افتتاح کرده‌اید، ماهانه مبلغی به عنوان سود سپرده به حساب شما واریز می‌شود اما سرمایه گذاری خرید یک کالا، اوراق بهادار و … با هدف افزایش قیمت آن در آینده است.

معمولا سرمایه‌گذاری با سود بیشتری همراه است و با داشتن دانش و سواد کافی در حوزه‌های مالی می‌توان ریسک کاهش سرمایه ناشی از آن را هم به حداقل رساند.

۴/ مدیریت بدهی‌ها

خیلی از ما تجربه وام گرفتن داریم یا در آینده ممکن است با موقعیت‌هایی روبه‌رو شویم که به فکر گرفتن وام بیفتیم. یکی از مولفه‌های مهم سواد مالی وام گرفتن و مدیریت آن است.

شما باید هدف مشخصی برای گرفتن وام داشته باشید و دریافت وام بر زندگی شما اثرگذار باشد. در گرفتن وام، سواد مالی عنصری مهم و حیاتی است که مشخص می‌کند اولا در چه مواردی بهتر است وام بگیرید و ثانیا چطور برای پرداخت این وام‌ها برنامه‌ریزی کنید.

سواد مالی به شما کمک می‌کند مدیریت بهتری در مورد همه بدهی‌های خود اعم از وام‌ها و اعتبارات، مبالغی که قرض کرده‌اید و … داشته باشید. بدهی اصولا چیز بدی نیست و به افراد زیادی برای تامین منابع مالی برای خرید بسیاری از نیازهای ضروری زندگی کمک می‌کند. در این بخش نیز داشتن سواد مالی و آشنایی با مفاهیم مختلف مدیریت دارایی اهمیت فوق‌العاده‌ای دارد.

۵/ مالیات

مالیات یکی دیگر از مواردی است که به ویژه برای صاحبان بعضی از مشاغل اهمیت بسیار زیادی دارد. آن‌ها برای داشتن یک برنامه‌ریزی موفق باید مسائل مالی مرتبط با این حوزه را هم در نظر بگیرند و از سواد خوبی درباره مفاهیم مربوط با مالیات برخوردار باشند.

۶/ محافظت از پول و جلوگیری از سرقت مالی

این روزها بسیاری از امور مالی افراد از طریق شبکه اینترنت و به صورت آنلاین انجام می‌شود و از یک پرداخت وجه ساده گرفته تا سرمایه‌گذاری در بورس و بازارهای مالی را می‌توان به وسیله کامپیوتر و از راه دور انجام داد.

این امر موضوع حفاظت از اطلاعات مالی را برجسته‌تر می‌کند و برخورداری از سواد مالی مناسب در این زمینه نیز می‌تواند به افراد برای حفاظت از اطلاعات مالی و جلوگیری از سرقت این اطلاعات کمک کند.

۷/ بیمه

بیمه یکی دیگر از مباحثی است که در حوزه سواد مالی اهمیت زیادی دارد. بیمه‌های مختلفی وجود دارد و افراد باید اطلاعات خوبی در زمینه انواع بیمه و کارکردهای آن داشته باشند تا بتوانند از این خدمت به نفع خود سواد مالی در سرمایه‌گذاری بهره ببرند و امنیت مالی بیشتری را برای خود و خانواده‌شان با استفاده از بیمه‌های مختلف ایجاد کنند.

چگونه سواد مالی خود را افزایش دهیم؟

در گام اول باید به ضرورت یادگیری پی ببرید. هر فرد در زندگی خود با مسائل مالی مختلفی مواجه است و برای مدیریت آن‌ها، لازم است نکاتی را یاد بگیرد. موقعیت شغلی و جایگاه شما تفاوتی در این نیاز ایجاد نمی‌کند؛ فرقی ندارد کارمند باشید یا خانه‌دار یا دانشجو یا مدیر یا … در هر سن و هر شرایط شغلی اجتماعی، لازم است بتوانید برای خود امنیت مالی ایجاد کنید.

زمانی که به این ضرورت پی بردید، می‌توانید تحقیقات خود را آغاز کنید. کتاب‌ها، مقالات و پادکست‌های متنوعی در این زمینه وجود دارند. برای نمونه می‌توان به کتاب «سواد مالی برای همه» اشاره کرد. موسی احمدی، محمد جواد صدیقی ‌پاشاکی نویسندگان این کتاب هستند و در آن به آموزش کلیات سواد مالی، نکات مهم برای سرمایه‌گذاری و به ویژه سرمایه‌گذاری در بورس، نحوه بودجه‌بندی، مدیریت اعتبارات و بدهی‌ها و … پرداخته‌اند.

کتاب‌های رابرت کیوساکی نیز در این زمینه مفید هستند. «پدر پولدار، پدر بی‌پول» و «هوش مالی خود را افزایش دهید» دو کتاب کیوساکی هستند که شهرت جهانی پیدا کرده‌اند و در کشورهای بسیاری به چاپ رسیده‌اند. این دو کتاب دیدگاه‌های سنتی را به چالش می‌کشند و نگرش شما را نسبت به مقوله پول و سرمایه‌گذاری تغییر می‌دهند. نکته مثبت در مورد کیوساکی این است که مباحث پیچیده مالی را به زبان ساده و با لحن روایی شرح می‌دهد. این ویژگی باعث می‌شود مطالعه کتاب‌ها، به خصوص برای افرادی که آشنایی چندانی با مباحث مالی ندارند، ساده و لذت‌بخش باشد.

آموزش سواد مالی به کودکان

سواد مالی از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است و به ویژه در زندگی امروز و با پیچیده شدن مسائل مالی، اهمیت این موضوع روز به روز هم بیشتر می‌شود. بنابراین بهتر است کودکان و نوجوانان را از سنین پایین با مفاهیم مهم پولی و مالی آشنا کنید و به آن‌ها یاد بدهید که برای داشتن یک زندگی مالی موفق و رسیدن به امنیت مالی باید چه کارهایی را انجام دهند.

از همان دوران کودکی و نوجوانی مبلغی مشخص را به عنوان پول توجیبی به بچه‌ها بدهید و از آن‌ها بخواهید که این مبلغ را با توجه به خواسته‌های خود در بازه زمانی مشخص مدیریت کنند.

بودجه‌بندی و ضرورت‌های آن را به کودکان‌تان یادآور شوید و از آن‌ها بخواهید بین پولی که از شما می‌گیرند و هزینه‌هایشان تعادل برقرار کنند و حتما مبلغی هم حتی اندک پس‌انداز کنند. در بسیاری از کشورهای دنیا سواد مالی جز برنامه‌های درسی دانش‌آموزان است و به آن‌ها آموزش داده می‌شود. در مقالات بعدی، بیشتر درباره آموزش سواد مالی به کودکان صحبت می‌کنیم.

سخن آخر

در زندگی پیچیده امروز مسائل مالی و مدیریت درست دارایی مسئله‌ای بسیار مهم و حیاتی به نظر می‌رسد. شما باید درآمد خود را به صورت دقیق برآورد کنید، هزینه‌های خود را بسنجید و با شناخت خوب از مفاهیمی چون وام، بدهی، پس‌انداز، سرمایه‌گذاری و … دارایی خود را در بازه زمانی مشخص به خوبی مدیریت کنید. سواد مالی حوزه‌ای است که همه این مفاهیم را در برمی‌گیرد و به شما کمک می‌کند تا برنامه‌ریزی مالی موفقی داشته باشید و در زمینه پولی و مالی، احساس امنیت کنید.