داوری بین المللی چیست؟?

داوری تجاری بین المللی
داوری بخش جدایی ناپذیر حقوق تجارت بین الملل را تشکیل می دهد. این کتاب در تکمیل مباحث کتاب حقوق تجارت بین الملل، حل و فصل اختلافات تجاری بین المللی از طریق داوری را مورد بررسی جامع قرار داده است بدون اینکه از حدود یک کتاب درسی برای استفاده عموم دانشجویان خارج گردد. در این کتاب قانون داوری تجاری بین المللی ایران و کنوانسیون نیویورک 1958 در پرتو آخرین ویرایش اسناد بین المللی مثل «قانون نمونه داوری آنسیترال 2006»، «مقررات داوری آنسیترال 2010»، و «مقررات داوری اتاق بازرگانی بین المللی 2012» بررسی شده است. هر چند این کتاب در مورد داوری تجاری بین الملل است و طبیعتاً عمده مباحث آن حول داوریهای تجاری بین المللی است، در لابه لای مباحث آن، حسب مورد به موضوعات مربوط به داوریهای داخلی که تابع قانون آیین دادرسی مدنی هستند، نیز اشاره شده است. در بیان مطالب از نثری ساده بهره گرفته شده و مطالب به نحوی دسته بندی و تنظیم گردیده است که دانشجویان و سایر علاقه مندان به راحتی بتوانند مباحث آن را دنبال کنند.
45,000 تومان
حجم : 3.0 مگا بایت
توجه: این کتاب فقط از طریق گوشی های هوشمند مجهز به سیستم عامل اندروید و در نرم افزار کتابخوان سمت قابل مطالعه است.
تعداد صفحات نسخه دیجیتال : 383
60,000 تومان
صفحات کتاب : 384
نوع جلد : گالینگور
کد یکتا : 2011639
موضوعات
- کتاب / دانشگاهی / حقوق و علوم سیاسی
فهرست
پیشگفتار
مقدمه
فصل اول: مفهوم، انواع و قوانین ناظر به داوری
گفتار اول: مفهوم و ویژگیهای داوری
الف) تعریف داوری
ب) ویژگیهای داوری
گفتار دوم: انواع داوری
الف) داوری داخلی و بین المللی
ب) داوری موردی و سازمانی
1- داوری موردی
2- داوری سازمانی
ج) داوری اختیاری و اجباری
د) داوری تجاری و غیر تجاری (مدنی)
گفتار سوم: قوانین و مقررات ناظر به داوری در ایران
الف) قانون آیین دادرسی مدنی
ب) قانون داوری تجاری بین المللی
ج) کنوانسیون شناسایی و اجرای آرای داوری خارجی
د) سایر قوانین و مقررات عمده ناظر به داوری
فصل دوم: داوری و سایر روشهای حل وفصل اختلاف
گفتار اول: داوری و دادرسی
الف) مشکلات و مسائل دادرسی
1- دادگاه صالح
2- تعیین دادگاه از سوی طرفین
3- اجرای آرای دادگاههای خارجی
ب) امتیازات و معایب داوری در مقایسه با دادرسی
1- امتیازات داوری نسبت به دادرسی
2- معایب داوری نسبت به دادرسی
گفتار دوم: داوری و شیوه های جایگزین حل اختلافات
الف) مذاکره
ب) کارشناسی
ج) دادرسی خصوصی
د) سازش و میانجیگری
1- مفهوم سازش و میانجیگری
2- مراحل سازش
3- قواعد اختیاری سازش
4- مقررات قانونی راجع به سازش
فصل سوم: موافقتنامه داوری
گفتار اول: شرایط صحت موافقتنامه داوری
الف) قصد و رضا و بیان اراده
ب) اهلیت طرفین
ج) داوری پذیری اختلاف
د) معین بودن موضوع موافقتنامه داوری
گفتار دوم: تنظیم موافقتنامه داوری
الف) شرط داوری و قرارداد مستقل داوری
ب) مفاد موافقتنامه داوری
فصل چهارم: سازمانهای داوری
گفتار اول: دیوان داوری اتاق بازرگانی بین المللی
الف) تشکیلات دیوان داوری اتاق
ب) مقررات دیوان داوری اتاق
ج) فرایند رسیدگی در دیوان
گفتار دوم: مرکز بین المللی حل وفصل اختلافات سرمایه گذاری
الف) تشکیل مرکز داوری ایکسید
ب) صلاحیت مرکز داوری ایکسید
ج) سازمان مرکز داوری ایکسید
د) مقررات داوری ایکسید
گفتار سوم: مرکز سازش و داوری وایپو
الف) صلاحیت مرکز سازش و داوری وایپو
ب) مقررات داوری وایپو
گفتار چهارم: مرکز داوری منطقه ای تهران
الف) سازمان حقوقی مشورتی آسیایی ـ افریقایی
ب) نقش سازمان حقوقی مشورتی آسیایی افریقایی در داوری
ج) مرکز داوری منطقه ای تهران
د) مقررات داوری مرکز داوری منطقه ای تهران
گفتار پنجم: مرکز داوری اتاق ایران
الف) تشکیلات مرکز داوری اتاق ایران
ب) مقررات داوری مرکز داوری اتاق ایران
گفتار اول: تعداد داوران
الف) تعداد داوران در صورت توافق
1- حداقل و حداکثر تعداد داوران
2- فرد یا زوج بودن تعداد داوران
3- داور واحد یا هیئت داوران
ب) تعداد داوران در صورت عدم توافق
1- داوری واحد
2- هیئت سه نفره داوری
3- روش دوگانه
گفتار دوم: انتخاب داوران
الف) داوری بین المللی چیست؟? انتخاب داوران قبل از بروز اختلاف از سوی طرفین
ب) انتخاب داوران بعد از بروز اختلاف از سوی طرفین
ج) انتخاب داوران بعد از بروز اختلاف و عدم توافق طرفین
1- داوری سازمانی
2- داوری موردی
3- تعیین داور از سوی دادگاه
د) انتخاب داوران در صورت وجود بیش از دو طرف اختلاف
گفتار سوم: شرایط داوران
الف) شرایط داوران در صورت انتخاب از سوی طرفین
1- اهلیت داوران
2- تابعیت داوران
3- بی طرفی و استقلال
4- شرایط ویژه داوران
ب) شرایط داوران در صورت انتخاب از سوی مقام ناصب یا دادگاه
1- مشخصات مقرر از سوی طرفین
2- تابعیت داوران
3- بی طرفی و استقلال داوران
4- سایر شرایط
گفتار چهارم: جرح داوران
الف) موجبات جرح داوران
ب) آیین جرح داوران
ج) اعتراض به نظر دیوان داوری در مورد رد جرح
گفتار پنجم: خاتمه مأموریت داوران و جایگزینی آنان
فصل ششم: شروع، ابلاغ و صلاحیت دیوان داوری
گفتار اول: شروع جریان داوری
الف) درخواست داوری
1- مقررات داوری آنسیترال
2- مقررات داوری اتاق بازرگانی بین المللی
3- قانون داوری تجاری بینالمللی
ب) ابلاغ اوراق و اخطاریه ها
ج) شروع داوری
گفتار دوم: اختیارات دیوان داوری
الف) صلاحیت دیوان داوری
1- اعتبار موافقتنامه داوری
2- قلمرو موافقتنامه داوری
3- تشریفات رسیدگی به ایراد صلاحیت
4- طرح دعوی در دادگاه و صلاحیت دیوان
ب) سازمان دهی و هدایت داوری
1- نحوه رسیدگی
2- تعیین زبان داوری
3- تعیین مقر داوری
ج) صدور دستور موقت
1- صدور دستور موقت از سوی دیوان داوری
2- صدور دستور موقت از سوی دادگاه ملی
3- اجرای دستور موقت
فصل هفتم: قانون حاکم
گفتار اول: قانون حاکم بر آیین و فرایند داوری
الف) نظریه حاکمیت
ب) نظریه قراردادی
ج) نظریه استقلال
د) دیدگاه برخی از قوانین
گفتار دوم: قانون حاکم بر ماهیت اختلاف
الف) تعیین قانون حاکم به وسیله طرفین
ب) سکوت طرفین نسبت به قانون حاکم
گفتار سوم: لزوم حل وفصل اختلاف بر اساس قانون
فصل هشتم: رسیدگی، ادله اثبات و رأی داوری
گفتار اول: رسیدگی به اختلاف
الف) تبادل لوایح
ب) تشکیل جلسات استماع دعوی
ج) سازش و مصالحه طرفین
گفتار دوم: ادله اثبات دعوی
الف) مقررات ناظر به ادله در دادرسی و داوری
ب) بار دلیل
ج) احصای ادله در دادرسی و داوری
د) دسترسی به ادله در داوری
ﻫ) مهم ترین ادله در داوری
1- اسناد و مدارک
2- گواهی (شهادت)
3- کارشناسی
4- بازرسی اموال یا اسناد
گفتار سوم: صدور رأی داوری
الف) مفهوم رأی داوری
ب) انواع رأی داوری
1- رأی نهایی
2- رأی جزئی
3- رأی (دستور) موقت
ج) شرایط رأی داوری
1- مکتوب بودن رأی
2- امضای رأی به وسیله داوران
3- تاریخ و مکان صدور رأی
4- دلایل استنادی رأی
5- ثبت رأی
6- ابلاغ رأی
د) محتوی رأی داوری
1- مفاد رأی
2- هزینه های داوری
ﻫ) اثر رأی داوری
1- اعتبار امر مختوم
2- فراغ داور
3- قدرت اجرایی رأی داوری
4- ختم داوری
فصل نهم: اعتراض به رأی داوری
گفتار اول: تجدید نظر از سوی دیوان داوری
الف) تصحیح، تفسیر یا تکمیل رأی
ب) تجدید نظر در رأی داوری
1- پیش بینی تجدید نظر در موافقتنامه داوری
2- امکان تجدید نظر به موجب قانون
گفتار دوم: اعتراض به رأی داوری نزد دادگاه
الف) دادگاه صالح برای ابطال رأی
ب) موارد نقض رأی
1- فقدان اهلیت یکی از طرفین اختلاف
2- بطلان موافقتنامه داوری
3- عدم رعایت مقررات ابلاغ
4- عدم امکان ارائه دلایل و مدارک
5- تجاوز داوران از حدود اختیارات
6- عدم ترکیب هیئت داوری یا آیین دادرسی مطابق موافقتنامه داوری
7- مشارکت داور جرح شده در رأی
8- صدور رأی به استناد سند مجعول
9- کتمان مدارک
10- داوری نپذیری اختلاف
11- مخالفت رأی با نظم عمومی و اخلاق حسنه
12- مخالفت رأی با قواعد آمره
13- مخالفت رأی مربوط به املاک با قوانین آمره و اسناد رسمی
ج) تأثیر نقض رأی
فصل دهم: شناسایی و اجرای رأی داوری
گفتار اول: اجرای رأی داوری خارج از قلمرو کنوانسیون نیویورک
الف) وحدت شرایط ناظر به اجرای آرای داوری
ب) عدم وحدت شرایط ناظر به اجرای آرای داوری
گفتار دوم: اجرای رأی داوری مطابق کنوانسیون نیویورک
الف) قلمرو کنوانسیون نیویورک
1- داوریهای مشمول کنوانسیون
2- قلمرو کنوانسیون از نظر محل صدور رأی
ب) تعهدات ناشی از کنوانسیون نیویورک
1- احترام به موافقتنامه داوری
2- لزوم شناسایی و اجرای رأی داوری
ج) شناسایی و اجرای رأی داوری
1- فقدان اهلیت یکی از طرفین اختلاف یا بطلان موافقتنامه داوری
2- عدم رعایت تشریفات صحیح قانونی
3- تجاوز داوران از حدود اختیارات
4- عدم ترکیب هیئت داوری یا آیین دادرسی مطابق موافقتنامه داوری
5- نقض یا تعلیق رأی داوری
6- داوری نپذیری اختلاف
7- مخالفت رأی با نظم عمومی
8- مخالفت رأی با اصل 139 قانون اساسی
پیوست 1: قانون داوری تجاری بین المللی
پیوست 2: کنوانسیون شناسایی و اجرای احکام داوری خارجی
منابع و مآخذ
الف) منابع فارسی
ب) منابع انگلیسی
ج) اسناد بین المللی
جلوه هنر اقوام ایران در نمایشگاه مشهد
نمایشگاه بین المللی مشهد، این روزها میزبان یازدهمین نمایشگاه سراسری «داوری بین المللی چیست؟? صنایع دستی و هنرهای سنتی» است؛ نمایشگاهی که در قالب ۱۸۰غرفه در ۲۵۰۰ مترمربع، هنر هنرمندان ٣٠استان و ۲۵شهرستان خراسان رضوی را در معرض دید علاقه مندان قرار می دهد؛ از خاتم کاری فارس و گلیم همدان گرفته تا چاقوی زنجان، سنگ کاری تهران، ابریشم بافی گلستان و گلابتون دوزی هرمزگان؛ از فرش ترکمن و خراطی اصفهان تا حصیربافی بوشهر و سفال و سرامیک خراسان؛ خلاصه همه آمده اند با نقش و نگار فراوان؛ این نمایشگاه هزار رنگ از ساعت ۱۶ تا ۲۲ امروز و از ساعت ۱۱ تا ۱۹ فردا(جمعه) پذیرای علاقه مندان به صنایع دستی و هنرهای سنتی است.
کمک به رونق اقتصاد
کمک به اقتصاد و رونق بازارهای جدید حوزه صنایع دستی، یکی از اهداف برگزاری این نمایشگاه است؛ موضوعی که فرماندار مشهد در حاشیه آیین افتتاح این نمایشگاه در جمع خبرنگاران به آن اشاره کرد و گفت: ظرفیتی که در نمایشگاه های صنایع دستی دیده می شود، می تواند موجی در بهبود شرایط معیشتی و اقتصادی ایجاد کند و ارزآوری به همراه داشته باشد.
به گزارش «ایسنا» محسن داوری بیان کرد: این نمایشگاه به همت اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی برپا شده است و ما نیز در شهرستان مشهد، ظرفیتی ایجاد کرده ایم تا بتوانیم از کارآفرینان این صنایع حمایت کنیم تا بیشترین نقش را در این عرصه ایفا کنند. همچنین در نظر داریم هنرمندان صنایع دستی در مشهد شاغل شوند؛ زیرا این ظرفیت فرصت ویژه ای در جهان شهر مشهد است و زائران داخلی و خارجی در کنار مردم می توانند از آن به خوبی بهره ببرند.
وی اضافه کرد: تسهیلاتی که امسال برای توسعه صنایع دستی در نظر گرفته شده، پنج برابر سال گذشته است که امیدواریم با ارائه این تسهیلات و حمایت هایی که در دیگر حوزه ها مانند بیمه هنرمندان ایجاد می شود، روند تقویتی و رو به رشدی را شاهد باشیم.
داوری بیان کرد: یکی از سیاست هایی که امروز در دستور کار قرار دارد، این است که بتوانیم ظرفیت تولید صنایع دستی در حوزه حاشیه نشینی و روستاهای اطراف مشهد را گسترش دهیم تا هم معیشت مردم این مناطق سروسامان پیدا کند و هم برای زندگی به سمت شهر کشیده نشوند و در روستا به زندگی خود ادامه دهند.
حمایت مدیریت شهری
سخنگوی شورای اسلامی شهر مشهد نیز با اشاره به نگاه متفاوت مدیریت شهری مشهد به حوزه صنایع دستی بیان کرد: در دوره ششم مدیریت شهری، شاهد افتتاح چندین بازار تخصصی حوزه صنایع دستی در شهر بوده ایم.
موسی الرضا حاجی بگلو با تأکید بر اینکه باید از ظرفیت صنایع دستی و هنرمندان در شهر بهره مند شویم، گفت: امیدواریم با آماده کردن طرحی درباره همکاری با صنایع دستی، برپایی نمایشگاه های تخصصی و اجرای تبلیغات درون شهری و برون شهری، بتوانیم شهرداری را ملزم به همراهی و ارائه خدمات کنیم.
سیدجواد موسوی، مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی، گفت: پرداخت تسهیلات و اقداماتی مانند پیگیری بیمه هنرمندان، از موضوعات مهمی است که مقرر شده است هم زمان با برگزاری این نمایشگاه صنایع دستی و هنرهای سنتی خراسان رضوی، اجرایی شود.
غرفه داران چه می گویند؟
در حاشیه آیین افتتاحیه، پای حرف برخی غرفه داران هم نشستیم. پیرمردی خوش پوش و خوش مشرب که مسئول یکی از غرفه های فرش و گلیم است و آن طور که خودش می گوید، از سال ۱۳۸۴ سابقه حضور در نمایشگاه را دارد، در گفت وگو با خبرنگار شهرآرا از کلیت شرایط و برگزاری نمایشگاه اظهار رضایت کرد؛ با این حال از مبلغی که برای اجاره غرفه از او دریافت کرده بودند، ناراضی و درخواستش این بود که برای کمک به صنایع دستی، قیمت اجاره غرفه ها را نیز متعادل تر کنند.
دو ردیف آن طرف تر، در غرفه سفال و سرامیک خراسان، سراغ دو جوان متصدی را گرفتیم. یکی از آن ها، وضعیت صنعت سفال و سرامیک استان را از نظر نیروی انسانی تحصیل کرده، منابع و معادن قابل دسترس، پذیرفتنی توصیف کرد اما از نظر بازار فروش محصولات و تعیین بازار هدف، چندان راضی نبود. حتی بر این عقیده بود استان هایی که با مشکل زمین در اختصاص دادن به این صنعت مواجه هستند، در فروش محصولاتشان نسبت به استان ما عملکرد بهتری داشته اند.
نمایشگاهی برای ورزش دوستان
علاوه بر نمایشگاه صنایع دستی، نمایشگاه بین المللی مشهد، میزبان پنجمین نمایشگاه تخصصی «ورزش و تجهیزات ورزشی» است. سعید صیفی، مدیرعامل شرکت نمایشگاه های بین المللی مشهد، هم درباره این نمایشگاه گفت: ۵۵شرکت کننده از داخل استان و پنج شرکت کننده نیز از استان های تهران و خراسان شمالی، در فضایی به وسعت ۶هزارمترمربع در نمایشگاه ورزش شرکت کرده اند.
نگاهی بر اختتامیه هفته نجوم ۱۴۰۱
مدیرعامل مجموعه آسمانسرای سُها گفت: در بین ۵۷ گروهی که از کل کشور در هفته نجومی کشور حضور داشتند، تنها چهار گروه برگزیده شدند که مجموعه آسمانسرای سها مقام نخست کشوری را دریافت کرد.
فرزانه ابطحی در گفتوگو با خبرنگار ایمنا با بیان اینکه مجموعه آسمانسرای سها در مهرماه ۱۳۹۸ به ثبت رسید، اظهار کرد: هدف از تأسیس این شرکت ایجاد بستری برای علاقهمندان نجوم و ستارهشناسی است و در این راستا برقراری ارتباط با مراکز نجومی و علمی در اولویت قرار گرفت.
وی افزود: چشمانداز این شرکت یادگیری و انجام فعالیتهای تخصصی در زمینه ستارهشناسی آماتوری و ترویج علم نجوم در بین داوری بین المللی چیست؟? جامعه است؛ همچنین این شرکت در زمینه آموزش و پژوهش در علم نجوم نیز فعالیتهایی در سطح ملی و بینالمللی انجام داده است.
مدیرعامل مجموعه آسمانسرای سها ادامه داد: ازجمله فعالیتهای این مجموعه میتوان به برگزاری کارگاهها، همایشها، آموزش کودک و بزرگسال، رصد خارج از شهر و سفر به رصدگاههای شناختهشده ایران اشاره کرد.
وی اشاره کرد: مجموعه آسمانسرای سها از ابتدای تأسیس، عضو حقوقی انجمن نجومی ایران شد؛ این انجمن یک مؤسسه غیر انتفاعی است که به منظور افزایش و گسترش فعالیتهای مربوط به ستارهشناسی، بهبود کیفیت آموزش و همکاری و ایجاد ارتباط بین مراکز علمی و نجومی کشور در سال ۱۳۷۵ تأسیس شد.
ابطحی در رابطه با هفته جهانی نجوم گفت: هفته جهانی نجوم از سال ۱۹۷۳ میلادی با هدف ترویج و آشنایی عموم مردم با علم نجوم هر ساله در دنیا برگزار میشود؛ این برنامه معمولاً در یکی از روزهای تعطیلات آخر هفته بین پانزدهم آوریل تا پانزدهم می، یعنی هنگامی که ماه در حالت تربیع باشد آغاز میشود.
مدیرعامل مجموعه آسمانسرای سها ادامه داد: هفته نجوم با هدف ترویج علم و ایجاد تعامل بین منجمان برگزار میشود؛ به دلیل اینکه طی دو سال گذشته بیشتر برنامهها به صورت آنلاین برگزار شده بود، پنجاهمین دوره از هفته نجوم با قوت بیشتری برگزار شد.
وی در رابطه با شعار هفته نجوم امسال گفت: سال ۲۰۲۲ به عنوان سال جهانی بزرگداشت علوم پایه نامگذاری شده است که به اهمیت علوم پایه در توسعه و پیشرفت کشورها اشاره دارد. ایران نیز به واسطه نام سال ۲۰۲۲ هفته نجومی امسال را با عنوان «نجوم و توسعه پایدار» برگزار کرد.
ابطحی افزود: برنامههای هفته نجوم در ابتدا توسط گروههای میزبان داوری بین المللی چیست؟? برای انجمن نجوم ایران در قالب پوستر یا گزارش ارسال میشد و بسیاری از گروهها تلاش کردند برنامهها را متناسب با نامگذاری روز برگزار کنند.
وی اشاره کرد: پس از برگزاری هفته نجوم، انجمن نجوم ایران از تمام گروههای شرکتکننده درخواست کرد که گزارش کاملی از فعالیتهای خود ارسال کنند تا گزارشها بررسی شود و داوری صورت بگیرد.
مدیرعامل مجموعه آسمانسرای سها ادامه داد: سهشنبه _بیستوهشتم تیرماه_ مراسم اختتامیه هفته نجوم ۱۴۰۱ در سالن همایشهای باشگاه دانشجویان دانشگاه تهران برگزار شد و نتیجه داوریها نیز اعلام شد.
وی افزود: در بین ۵۷ گروهی که از کل کشور در هفته نجومی کشور حضور داشتند، تنها چهار گروه برگزیده شدند که مجموعه آسمانسرای سها مقام نخست کشوری را دریافت کرد.
روسیه، ایران را دور زد؟
بعد از اعمال تحریمهای بینالمللی علیه روسیه فرصت خوبی برای ایران به عنوان رقیب این کشور به دست ایران آمد تا بتواند بازار انرژی اروپا را در دست بگیرد.
به گزارش تجارتنیوز، اما روسها بیکار ننشسته و بازار آسیا را از آن خود کردند و بسیاری از مشتریان قدیمی نفت ایران مانند چین را قبضه کردند تا فشارهای اخیر تحریمها را با در دست گرفتن بازارهای آسیایی به حداقل ممکن برساند.
به نقل از آرمانملی، از طرف دیگر با ارائه تخفیفهای وسوسهکننده به چینیها باعث شدند تا چینیها ترجیحا معامله با روسها را در اولویت خود قرار دهند.
این درحالی است که با به نتیجه نرسیدن مذاکرات میان ایران و غرب بلیت برنده نصیب روسها شد و آنها که ترس جانشینی ایران را در شرایط تحریمی روسیه داشتند نفس راحتی کشیدند.
همچنین با بستن تفاهم نامه ۴۰ میلیارد دلاری با ایران برای کمک به صنعت نفت ایران این سوال پیش میآید که اولا تفاهم نامه چقدر ضمانت اجرایی دارد و اگر مطابق دیگر تفاهم نامههای منعقد شده در سالهای قبل روسها به تعهدات خود پایبند نباشند چه اتفاقی میافتد؟
ثانیا با شرایطی که در بازار انرژی دنیا حکمفرما شده و اروپا به دلیل تامین امنیت انرژی خود مجبور به عقبنشینی از تحریمها علیه روسها شده است احتمال این میرود که روسها به تعهدات خود نسبت به ایران پایبند نباشند و مانند دهههای گذشته از مواضع خود عقب نشینی کنند.
همچنین باید توجه کرد که در توضیح این تفاهم نامه از سوی شرکت گازپروم هیچ رقمی قید نشده البته که تفاهم نامهها نه ضمانت اجرایی دارد و نه اصلا در معادلات و معاملات بینالمللی دارای اهمیت خاصی است و ارقام زمانی محاسبه میشود که تفاهم نامه در هر بخش تبدیل به قرارداد مجزا شود حال با این توصیفات سوالی که به وجود میآید این است که آیا بنا به ادعای وزارت نفت ایران این تفاهم نامه واقعا بزرگترین سرمایهگذاری خارجی تاریخ صنعت نفت ایران است؟
روسها به دنبال افزایش بهرهوری
محسن داوری، کارشناس صنعت نفت و گاز در این خصوص معتقد است به نظر نمیرسد شرکتهای روسی تمایل چندانی برای سرمایهگذاری در خارج از کشور خود بهخصوص در شرایط جنگ با اوکراین داشته باشند و در حال حاضر هم در بازار نفت و هم گاز طبیعی روسها باید روزانه برای میلیونها بشکه نفت و صدها میلیون مترمکعب گاز خود بازار جدیدی پیدا کنند و عملا در این شرایط که شرکتهای دولتی نفت و گاز روسیه با مشکلات کمبود سرمایهگذاری و تکنولوژی مواجه هستند، ورود آنها به ایران و سرمایهگذاری دهها میلیارد دلاری برای تولید نفت و گاز و فروش آن اندکی با واقعیات بازار ناهمخوان است و به نظر میرسد روسها بیشتر به دنبال افزایش بهرهوری خود، یافتن بازارهای جدید و بازارسازی از طریق خرید سهام پالایشگاهها در چین و هند هستند.
او معتقد است: شرکتهای روسی بهرغم قراردادهایی که با ونزوئلا هم داشتند عملا کمکی به آنها در چند سال اخیر نکردند همچنین در این تفاهمنامه بحث همکاری با گازپروم در زمینه گاز طبیعی مایع شناور (FLNG) آورده شده در حالی که فناوری و توان ساخت آن در روسیه وجود ندارد و تماما غربی است علاوه بر این مشخص نیست خط لولهای که بهطور کلی اعلام شده چه مقصدی خواهد داشت.
ضمانت اجرایی تفاهم نامه ایران و روسیه
دراینجا باید متذکر شد که تفاهمنامه اعتباری مانند یک یادداشت دارد که در آن قید شده باشد چه کارهایی میخواهیم انجام دهیم بنابراین تفاهمنامه همچنین الزامآور هم نیست.
یعنی این احتمال وجود دارد که یکی از طرفین حتی برای مذاکره و مطالعه پروژه یا نهایتا عقد قرارداد، اقدام نکند برای نمونه آقای خجستهمهر در اظهارات خود از امضای تفاهمنامه با شرکت گازپروم بر سر میادین گازی کیش و پارس شمالی خبر داده و مدعی شده که ارزش این تفاهمنامه ۱۰ میلیارد دلار است که شاید هزینه لازم برای توسعه این میادین ۱۰ میلیارد دلار باشد، اما تفاهمنامه تنها به معنی اظهار تمایل گازپروم برای مذاکره پیرامون این دو میدان گازی ایران است، نه تعهد به سرمایهگذاری ۱۰ میلیارد دلاری.
همچنین حتی اگر در آینده قرارداد توسعه این میدان نیز امضا شود شاید گازپروم تنها متعهد شود که سهمی ۲۰ درصدی در پروژه داشته باشد و یک پنجم سرمایه را بیاورد یا اصلا سرمایه از طرف شرکت ملی نفت ایران یا نهادی ثالث تامین شود و گازپروم تنها پیمانکار پروژه باشد.
این شرایط در حالی است که بسیاری از رسانهها تفاهمنامه ایران با شرکت گازپروم روسیه را دستاوردی بزرگ اقتصادی- سیاسی عنوان میکنند و بهطور مداوم بر روی یک تفاهم نامه که به زعم آنان بدون استفاده از برجام و حل مساله FATF بسته شده مانور میدهند درحالیکه در مقابل منتقدان نیز میگویند که ارزش حقوقی این تفاهمنامه بسیار کمتر از چیزی است که گفته میشود و یکی از دلایل مطرح شده توسط منتقدان این است که این شرکت روسی ۶ سال پیش نیز بر سر هر دو میدان گازی یادشده با ایران تفاهمنامه امضا کرده بود، اما هرگز اقدامی نکرد.
همچنین در تفاهمنامه جدید، قید شده است که درباره توسعه میادین نفتی چنگوله، منصوری، آبتیمور و… نیز مذاکره خواهد شد و حتی خجستهمهر در بخش دیگری از سخنان خود تفاهمنامه یادشده را بزرگترین سرمایهگذاری خارجی تاریخ صنعت نفت ایران عنوان کرد در حالی که بعد از برجام و در سالهای ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶ شرکت لوکاویل روسیه تفاهمنامه مشابهی با ایران بر سر میدانهای منصوری و آبتیمور امضا کرده بود و شرکت زاروبژنفت روسیه نیز در کنار چنگوله، چندین تفاهمنامه نفتی دیگر با ایران امضا کرده بود بنابراین باید توجه کرد که ایران پیش از تحریمها حداقل ۹ قرارداد و تفاهم نامه به شرح زیر با روسیه امضا کرده است که هیچ کدام به نتیجه نرسیده است.
چند نفر در گردهمایی ۱۰کیلومتری غدیر حضور داشتند؟
سرتیپ محمدحسین حمیدی، رییس پلیس راهور تهران بزرگ، در اخبار ساعت ۹ شب روز دوشنبه ۲۷ تیر ۱۴۰۱ (عید غدیر خم) در تلویزیون ایران مدعی شد:
این موضوع به سرعت مورد استقبال رسانههای جمهوری اسلامی قرار گرفت:
مراسم «مهمانی ده کیلومتری غدیر» را به مناسبت همین روز، شهرداری تهران با همکاری آنچه «هیأتها، مساجد و گروههای جهادی و مردمی» اعلام شده، در خیابان ولیعصر حد فاصل چهارراه پارکوی تا چهارراه ولیعصر از ساعت ۶ تا ۱۰ شب برگزار کرد.
با توجه به اینکه در زمانهای غیرکاری جمعیت تهران حدود ۹ میلیوننفر است، ادعای حضور ۳ میلیونی در این مراسم، یعنی از هر ۳ نفری که در تهران بوده، یک نفر در این مراسم حضور داشتهاست.
این برآورد ادعایی فرمانده راهور تهران بزرگ چقدر میتواند به حقیقت نزدیک باشد؟
ظرفیت خیابان ولیعصر در این محدوده چقدر است؟
برگزارکنندگان مراسم، نقشه آن را منتشر و مسیرهای مسدود و محل پیشنهادی برای پارکینگ را مشخص کردهبودند.
نقشه محل برگزاری مراسم
این مسیر را با ابزار MapCheching با دقت اندازه گرفتیم. اندازهگیری از خیابان نوفل لوشاتو از پایین شروع شده و در خیابانهای بزرگ هم چند متر نفوذ کردهاست. همچنین در محدوده میدان ولیعصر، بلوار کشاورز تا خیابان فلسطین جزو این محدودهاست. همچنین داوری بین المللی چیست؟? حاشیه پارک دانشجو و بهخصوص تمام حاشیه پارک ملت در خیابان ولیعصر را جز این محدوده حساب کردهایم؛ نتیجه: ۲۳۴.۵هزار متر مربع مساحت این منطقه است.
مسئله بعدی، تراکم جمعیت است. فکتنامه پیش از این در بررسی جمعیت تشییع جنازه قاسم سلیمانی موضوع مشابهی را بررسی کردهبود.
مقالههای مرتبط
عکسها و ویدیوی زیر، تصاویری از این مراسم است که تراکم جمعیت را شبیه آنچه سایت Crowd Safety and Risk Analysis برای تراکم ۲ نفر در متر مربع تخمین زده، نشان میدهد:
اما باید درنظر گرفت که این مراسم، یک راهپیمایی یا تشییع جنازه نبودهاست. این مراسم جشن «اطعام» بودهاست. سخنگوی رویداد دراینباره گفته:
روایت زیادی وجود دارد که در آنها توصیه شده در روز غدیر سنت پسندیده اطعام به جا آورده شود. علاوه بر اطعام و پذیرایی و هدیهدادن در این روز، غرفههایی نیز مختص کودکان و نوجوانان در این مسیر طراحی شده تا بتوانند به شرکتکنندگان جایزه و هدیه تقدیم کنند.
طبق گفتههای مختلف بین ۳۰۰ تا ۳۵۰ غرفه (موکب) ارائه غذای رایگان سرد و گرم در این مسیر مستقر شدهاست که مطابق تصاویر، استقبال از آنها متفاوت بودهاست. برای مثال در تصویر زیر میبینید که تراکم جمعیت در بخش سوسیس بندری، خیلی بیشتر از هندوانه است.
همچنین ادعا شده ۶۰۰ مجموعه دیگر از جمله گروههای سرود، شهربازی کودکان و … در مسیر قرار دارند. وجود هر کدام از این غرفهها باعث میشود تراکم جمعیت متفاوت باشد.
بنابراین تخمین تراکم جمعیت در اینجا پیچیدهتر است. عبدالرضا داوری، فعال سیاسی اصولگرا این عدد را ۰/۸ نفر بر متر مربع در نظر گرفتهاست:
او مدعیست از روش جاکوبز برای تخمین جمعیت استفاده کردهاست. اما در اینجا صرفا این ضریب درست نیست. زیرا جمعیت در تمام ۴ ساعت برنامه، حضور ندارد و در طول مسیر هم برای تستکردن خوراکیهای مختلف، تغییر مکان میدهند. ضمن اینکه اصلا مسیر خاصی وجود نداشتهاست. شخص میتوانسته از هر جایی وارد خیابان ولیعصر شده، مدتی را در غرفههای آن حوالی بگذراند و از همان نواحی هم خارج شود.
چقدر جمعیت در گردهمایی غدیر ۱۰کیلومتری شرکت داشتهاند؟
برای تخمین تراکم جمعیت، چند سناریو و حالت مختلف را در نظر میگیریم. این اعداد، با توجه به ظرفیت خیابان ولیعصر میتواند درک بهتری از رقم ادعایی رییس پلیس راهور تهران بزرگ بدهد.
سناریوی اول: جمعیت سیال، تراکم ۱ نفر در متر مربع
با تراکم ۱ نفر در متر مربع، برای اینکه در طول ۴ ساعت برنامه، ۳ میلیون نفر فرصت داشتهباشند که در فضایی با مساحت حدود ۲۳۵هزار متر مربع حضور داشتهباشند، باید هر نفر تنها ۱۸دقیقه و ۵۰ثانیه در این مراسم باشد و سپس خارج شود. این زمان کمی برای «اطعام» یا گردش در یک گردهمایی خیابانی است.
- اگر هر نفر بهطور متوسط تنها ۱ ساعت در خیابان باشد، آنگاه کل جمعیت در ۴ ساعت حداکثر برابر خواهد بود با ۹۴۰هزار نفر.
- اگر هر نفر بهطور متوسط ۲ ساعت در خیابان باشد، آنگاه کل جمعیت در ۴ ساعت حداکثر برابر خواهد بود با ۴۷۰هزار نفر.
سناریوی دوم: جمعیت سیال، تراکم ۲ نفر در متر مربع
اکثر تصاویری که جمعیت زیاد را نشان میدهد، در زمان پایین آمدن آفتاب و خنکشدن هوا برداشته شدهاست. این نشان میدهد تراکم جمعیت از ساعتی پیش از غروب (حدود ۷:۳۰ به بعد) افزایش داشتهاست. با توجه به تصاویری که در گزارشهای رسانههای رسمی در ایران منتشر شده به نظر میرسد در بخشهایی از این مسیر، در ساعاتی که آفتاب رفتهاست، تراکم نزدیک به ۲ نفر در هر مترمربع رسیدهاست؛ بهخصوص از پایینتر از چهارراه ولیعصر تا سر یوسفآباد و به همراه مسافتی ابتدای بلوارهای کریمخان، کشاورز، فاطمی، طالقانی و انقلاب.
شبیهسازی تراکم جمعیت دو نفر در متر مربع از زوایای متفاوت در مسیری که کمی شیب دارد
باز هم با تراکم ۲ نفر در متر مربع، برای اینکه در طول در طول ۴ ساعت برنامه، ۳ میلیون نفر فرصت داشتهباشند که در فضایی با مساحت حدود ۲۳۵هزار متر مربع حضور داشتهباشند، باید هر نفر تنها ۳۷دقیقه و ۴۰ثانیه در این مراسم باشد و سپس خارج شود.
- اگر هر نفر بهطور متوسط تنها ۱ ساعت در خیابان باشد، آنگاه کل جمعیت در ۴ ساعت حداکثر برابر خواهد بود با یک میلیون و ۸۸۰هزار نفر.
- اگر هر نفر بهطور متوسط ۲ ساعت در خیابان باشد، آنگاه کل جمعیت در ۴ ساعت حداکثر برابر خواهد بود با ۹۴۰هزار نفر.
سناریوی سوم: اشباعشدن جمعیت از میدان ولیعصر به اطراف از ساعت ۹ شب
حالا حالت سکون را در نظر میگیریم. میدانیم که در طول مسیر استیجهای زیادی بهخصوص در میدان ولیعصر بوده و در آنها برنامههایی اجرا میشد که طبعا باعث ایستادن جمعیت و شکلگرفتن تراکم حول آن نقطهها میشود.
از ساعت ۹:۲۷ دقیقه، ستاد برگزار کننده مراسم اعلام کرده که ظرفیت خیابان تکمیل شده و از مردم خواستهاست از طریق تلویزیون مراسم را دنبال کنند. در بیانیه این ستاد آمده:
با توجه به حضور بیش از ۲ میلیون نفر در مسیر مهمانی ۱۰ کیلومتری عید غدیر، اگر قصد شرکت در این مراسم را دارید و تاکنون در این مسیر قرار نگرفتهاید، از مراجعه به خیابان ولیعصر خودداری کنید.
مطابق منابع ذکر شده در بالا (Crowd Safety and Risk Analysis و روش جاکوبز) در حالت اشباع، بیشترین تراکمی که منجر به آسیب نمیشود، ۴ نفر در هر متر مربع است. در تراکم جمعیت بیشتر، افراد در اثر فشار، آسیب میبینند.
براساس شبیهسازی برآورد جمعیت سایت Crowd Safety میتوان گفت تراکم جمعیت ثابتی که اطراف میدان ولیعصر، در جلوی سن محل برگزاری کنسرتها دیده میشود، با توجه به تصاویری که در گزارشهای تصویری رسانههای رسمی در ایران منتشر شده به نظر نمیرسد بیش از ۲ نفر در هر مترمربع باشد.
براین اساس، اگر حتی ۲۰ درصد هم خطا برای این تراکم در نظر بگیریم (نه در همهجای این محدوده کنسرت و برنامه بوده و نه چگالی جمعیت در همه طول این ۱۰ کیلومتر به اندازه میدان ولیعصر در ساعت ۹ شب بودهاست) آنگاه نتیجه برای حالت تراکم، که اوج جمعیت ثابت بودهاست، عددی بین ۳۷۵هزار نفر تا ۵۶۲هزار نفر خواهد بود و نه ۲ میلیون نفر.
سناریوی چهارم: ترکیبی
- از ساعت ۶ تا ۷:۳۰ شب که هوا آفتابی بوده و ابتدای مراسم بودهاست، تراکم جمعیت سیال، ۱ نفر در هر متر مربع بودهباشد.
- از ساعت ۷:۳۰ تا ۹ شب که ستاد برگزاری اعلام کرده که ظرفیت خیابان تکمیل شدهاست، تراکم جمعیت سیال، ۲ نفر در هر متر مربع بودهباشد.
- از ساعت ۹ شب به بعد، تا پایان مراسم در ساعت ۱۰، جمعیت در جلوی استیجهای مهم مانند میدان ولیعصر تجمع کردهاند تا کنسرتها را ببینند.
در اینحالت برای اینکه ۳ میلیون نفر فرصت داشتهباشند که در فضایی با مساحت حدود ۲۳۵هزار متر مربع داوری بین المللی چیست؟? حضور داشتهباشند، باید هر نفر تنها ۱۴دقیقه و ۶ثانیه در این مراسم باشد و سپس خارج شود (غیر از کسانی که در ساعت ۸:۴۶ به مراسم میرسند و تا انتها میمانند).
- اگر هر نفر بهطور متوسط تنها ۱ ساعت در خیابان باشد، آنگاه کل جمعیت حداکثر برابر خواهد بود با یک میلیون و ۵۸هزار نفر.
- اگر هر نفر بهطور متوسط ۲ ساعت در خیابان باشد، آنگاه کل جمعیت حداکثر برابر خواهد بود با ۷۰۵هزار نفر.
هیچ دادهای نیست که حضور ۳ میلیون نفر در ۴ ساعت در این محدوده شهری در مراسمی از این نوع، را تایید کند.
یا باید مردم به طور متوسط داوری بین المللی چیست؟? زمان بسیار کمی (کمتر از ۱۵دقیقه) را در آن مراسم گذرانده باشند یا باید به صورت بسیار فشرده برای مدت طولانی (تقریبا بههم چسبیده با فاصله کمتر از یک وجب، تصویر پایین) کنار هم قرار گرفتهباشند.
تراکم ۴ نفر در هر متر مربع
جمعبندی
سرتیپ حمیدی، رییس پلیس راهور تهران بزرگ، در اخبار ساعت ۹ شب روز دوشنبه ۲۷ تیر ۱۴۰۱ (تعطیلی عید غدیر) در تلویزیون ایران مدعی شد: «[در برنامه گردهمایی ۱۰ کیلومتری غدیر در تهران] خیابان ولیعصر برای اولینبار است که همچین جمعیت ۳ میلیونی را به خودش میبیند.»
مساحت منطقه اجرای برنامه، از چهارراه ولیعصر تا پارکوی، با در نظر گرفتن جزییاتی مثل کشیدهشدن جمعیت به خیابانهای اطراف در سر تقاطعها و با درنظر گرفتن تمام حاشیه پارکهایی مانند ملت و دانشجو ۲۳۴،۴۵۶ متر مربع است.
برای تراکم ۲ نفر در هر متر مربع، اگر هر نفر بهطور متوسط تنها ۱ ساعت در خیابان باشد، آنگاه کل جمعیت در ۴ ساعت حداکثر برابر خواهد بود با یک میلیون و ۸۸۰هزار نفر و برای ۲ ساعت هم این عدد نصف میشود. اما تصاویر رسانههای جمهوری اسلامی تا پیش از غروب آفتاب و خنکشدن هوا چنین تراکم جمعیتی را نشان نمیدهد.
اگر از ساعت ۶ تا ۷:۳۰ شب که هوا آفتابی بوده، تراکم جمعیت سیال، ۱ نفر در هر متر مربع و از ساعت ۷:۳۰ تا ۹ شب که ستاد برگزاری اعلام کرده که ظرفیت خیابان تکمیل شدهاست، تراکم جمعیت سیال، ۲ نفر در هر متر مربع و از ساعت ۹ شب به بعد، تا پایان مراسم در ساعت ۱۰، جمعیت جلوی استیجهای مهم مانند میدان ولیعصر تجمع کردهباشند تا کنسرتها را ببینند، اگر هر نفر بهطور متوسط تنها ۱ ساعت در خیابان باشد، آنگاه کل جمعیت حداکثر برابر خواهد بود با یک میلیون و ۵۸هزار نفر.
هیچ دادهای نیست که نشان دهد حضور ۳ میلیون نفر در ۴ ساعت در این محدوده شهری در مراسمی از این نوع، ممکن است. یا باید مردم به طور متوسط زمان بسیار کمی (کمتر از ۱۵دقیقه) را در آن مراسم گذرانده باشند یا باید به صورت بسیار فشرده برای مدت طولانی (تقریبا بههم چسبیده با فاصله کمتر از یک وجب، تصویر پایین) کنار هم قرار گرفتهباشند.
بنابراین ادعای سرتیپ وحیدی، فرمانده پلیس راهور تهران بزرگ که ۳میلیون نفر در گردهمایی ۱۰کیلومتری غدیر در تهران حضور داشتهاند، نادرست است.